Sarkis’in 56. Venedik Bienali Türkiye Pavyonu için hazırladığı serginin detayları 10 Şubat’ta düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı. Sanatçı, ‘Respiro’ (Nefes) ismini verdiği projesinde sergi mekanını bir tiyatro sahnesi gibi düzenleyecek.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) bu yıl Venedik Bienali kapsamında hazırlanacak Türkiye Pavyonu sergisi için Sarkis’i davet etti. Sarkis de küratör Defne Ayas’ı... Bu sergi Sarkis ve Ayas’ın birlikte imza attığı ilk kapsamlı proje olsa da, ikili çok kısa bir sürede ortak bir dil yakalamış gibi görünüyor. Hem sanatçı hem küratör ‘Respiro’yu nefes alan bir proje olarak tanımlıyor.
Sarkis’in İstanbul Modern binasının dışına yerleştirdiği neon gökkuşağı, Venedik’te yeniden doğacak. Tarihi bir yapıda yer alan 12 metre genişliğinde 48 metre uzunluğundaki sergi mekanının ortasına çift taraflı bir ayna yerleştirilecek. Aynanın her iki yanında da birer gökkuşağı yer alacak. Açılıştan önce mekana davet edilen yedi çocuk, bu aynaya gökkuşağının renkleriyle yedi tane gezegen çizecek. Sergide ayrıca kimi tarihi kimiyse gündelik imgelerle hazırlanmış 36 vitraya yer verilecek. Sarkis bu yerleştirme için bir de müzisyenle çalışıyor. Gökkuşağının renklerinin kırılma noktalarını, sıcaklığını, soğukluğunu ve sergideki diğer unsurları bir araya getirerek bir partisyon oluşturan müzisyen 48 dakikalık bir besteye imza atmış. Mekan kapılarını ziyaretçilere kapattığında dahi gökkuşağının ışıkları yanmaya, müzik ise çalmaya devam edecek. Bu yerleştirme ile Türkiye Pavyonu bir tiyatro sahnesi gibi kurgulanırken, çocukların parmak uçlarından evrene uzanan bir ilişki kuruluyor.
Hem Ermenistan hem Türkiye Pavyonu’nda
Ayas Sarkis’i, “Evrene ve tarihe dair duruşunu sanatıyla birleştirebilmiş bir sanatçı” olarak tanımlıyor ve onun sanatının dönüştürücülüğü ve zamansızlığına dikkat çekiyor. Ayas yerleştirmenin yaratacağı etkiyi, “Kimi zaman canımız yanacak. Belki de umut ve ışıkla iyileşme şansımız doğacak” sözleriyle açıklıyor.
Sarkis İKSV tarafından bienal için davet edildiğinde, “Neden bu yıl beni çağırıyorlar?” sorusunun kafasına takıldığını söylüyor. Ermeni soykırımının 100. yılına denk gelen etkinlikte Ermeni bir sanatçının kişisel projesine yer verme kararı, bu yönde ne tür göndermeler olduğu konusunda birçok insan gibi onun da kafasını kurcalamış. Ancak sanatçı bienal ekibiyle bir araya geldiğinde, ekibin bu konudaki samimiyetine inandığını vurguluyor.
Sarkis bu yıl tarihi bir duruma imza atarak hem Türkiye hem de Ermenistan Pavyonu’nda yer alıyor. Ermeni soykırımının 100. yılına ithafen 16 diaspora sanatçısının katılımıyla hazırlanan Ermenistan Pavyonu sergisinde, Sakis’in dört işi sergilenecek. 7 Mayıs- 22 Kasım tarihleri arasında devam edecek serginin açılışıyla eş zamanlı İstanbul ve Cenevre’de de etkinlikler düzenlenecek. Ancak bu paralel etkinliklerin detayları ise şimdilik gizli tutuluyor. Proje için özellikle vitraylardan esinlenerek hazırlanan yayında Ruben Arevshatyan, David Kazanjian, Aaron Schuster ve Karin Karakaşlı gibi isimlerin kaleme aldığı metinler yer alacak.
Sarkis ve Defne Ayas ile yapılan özel röportajı bu hafta Agos’ta okuyabilirsiniz.