ARKA SAYFA

Takvor Hopyan’ın ‘Milleti Sadıka’dan 1915 Ermeni Tehcirine: Pederimin Anıları’ adlı kitabı Puslu Yayınları’ndan çıktı. Halen Kanada’da yaşayan Hopyan, 1934’te İstanbul’da doğdu. İTÜ Mimarlık Fakültesi’ni bitiren Hopyan, 1969’da ailesiyle birlikte Kanada’ya yerleşti. Takvor Hopyan’ın babası Gığmes Hopyan ise Bolu’da 1887’de doğdu. 1915 Ermeni Soykırımı’na Ankara’nın Nallıhan ilçesinde yakalanan Gığmes Hopyan hayatta kalmayı başardıktan sonra tüm yaşadıklarını yazmaya başladı. 1985’te Kanada’da vefat ettiğinde Gığmes Hopyan oğlu Takvor’a anılarını derleyip yayınlamasını vasiyet etti. Bu kitapla Takvor Hopyan babasının vasiyetini yerine getirmiş oluyor. Bolulu Ermeniler hakkında önemli tarihsel veriler ve ipuçları da içeren kitap hakkında Takvor Hopyan, sorularımızı yanıtladı.

Ortadoğu Arap Halkları Araştırma Enstitüsü (Arap Enstitüsü-Der), ‘Antakya’da Yaşayan Arap (Rum) Hıristiyanlar’ başlıklı bir araştırma yayınladı. Projeye katkıda bulunanlardan, Arap Enstitüsü-Der’in kurucularından Şule Can'la konuştuk.

Amasya Gümüşhacıköy’de doğan Berç Sözüdoğru'yla, Bakıtköy'deki dükkanı 'Parev' ve memleketi Gümüşhacıköy üzerine bir söyleşi.

Geçtiğimiz hafta Hrant Dink Vakfı ve DVV International tarafından düzenlenen ‘Zor Geçmişlerle Yüzleşme Pratikleri: STK Deneyimleri’ başlıklı konferansın konuklarından biri de İsrailli Zochrot kurumundan Tom Pessah’dı. 2002’de kurulan Zochrot, o coğrafyanın en zor uğraşlarından birini veriyor; İsraillilerin Filistinlilerin yaşadıklarını anlamaları için çalışıyor. 1948’deki Nakba’nın tanınması ve Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkı için farklı faaliyetler yürüten Zochrot örgütünden Tom Pessah’la olan söyleşimiz Trump’ın açıklaması sonrası yaşanan gelişmelere de uzandı; ama Pessah’ın anlattıkları aslında birbirini anlamanın yolunun bugünden ziyade geçmişte saklı olduğunu söylüyor.

Bilim ve akademi çevrelerine yönelik çok katılımlı uluslararası toplantıların yanı sıra Hrant Dink Vakfı tekil konuşmacıların katıldığı konferanslar ve atölye çalışmalarını da yoğun şekilde sürdürüyor. Çoğunlukla vakfın merkezinin ve ‘Agos’ gazetesinin de yer aldığı ‘Anarad Hığutyan’ binasında gerçekleşen bu toplantıların sonuncusu geçtiğimiz Çarşamba ve Cuma günleri Fransalı Ermeni tarihçi ve AGBU-Nubar Kütüphanesi Müdürü Boris Acemyan’ın katılımıyla yaşandı. Etiyopyalı Ermeniler ve Paris’te bulunan Nubar Kütüphanesi üzerine yaptığı konuşmalar vesilesiyle, kütüphanenin müdürü Acemyan’la bir söyleşi gerçekleştirdik.

Hrant Dink Vakfı tarafından 24-25 Kasım’da İzmir Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde düzenlenen ‘İzmir ve Çevresi: Toplumsal, Ekonomik ve Kültürel Değişimin Yüz Yılı, 1850-1950’ başlıklı iki günlük uluslararası konferansta yer alan Aleksandros Labru’nun sunumuna yer veriyoruz.

1931’de Tahran’da kurulan ve günlük yayın yapan Alik’i, gazetenin genel yayın yönetmeni Terenik Melikyan’la konuştuk.

Atina’nın Plaka Mahallesi’ndeki Küçük Asya Araştırmaları Merkezi, mübadele sonrası yok olan bir belleğin izini süren en köklü kurumlardan biri. Mübadeleden birkaç yıl sonra, 1930’da müzikolog Melpo Logotheti-Merlier ve Yunan dili-edebiyatı uzmanı Octave Merlier’nin kişisel inisiyatifiyle kurulan merkez, öncelikle sesin arşivini tutmak için yola çıktı. Anadolu’nun müzik mirasını kaybetmemek için mübadillerin şarkılarını, enstrümanlarıyla stüdyoda kaydeden merkez, çalışmalarına sonrasında sözlü mülakatlarla devam etmiş. Bugün yüzlerce şarkıdan oluşan bir müzik, beş bin sözlü mülakat, üç bine yakın fotoğraf, el yazmaları ve Karamanlıca edebiyatı koleksiyonuna sahip olan merkezin direktörlüğünü 2002’den beri Stavros Anestidis yürütüyor. Anestidis, geçtiğimiz günlerde ‘Arşivden Sonra’ konuşmaları kapsamında İstanbul’daydı. Tatavla doğumlu Anestidis’le bir araya geldik; merkezin çalışmalarını ve değişen İstanbul’u konuştuk.

1915 Ermeni Soykırımı’ndan sağ kurtulan Antepli Ermeni din adamı Nerses Babayan’ın tehcir sırasında ve sonrasında yaşadıklarını kendi ağzından aktaran, ‘Günlüğümden Sayfalar’, Tarih Vakfı Yurt Yayınları tarafından yayınlandı. Kitabın çevirmeni ve derleyeni, kendisi de Antep ve Antep Ermenileri üzerine çalışan bir tarihçi olan Ümit Kurt’la Babayan’ın günlüğü ve Antep’te 1915-22 döneminde yaşananlar hakkında konuştuk.

Bugün ‘Kurtuluş Spor Kulübü’ adıyla bildiğimiz Tatavla Heraklis Jimnastik Kulübü, kurulduğu 1896 yılından bu yana sporun pek çok dalında ‘insan’ yetiştirmeye adanmış özel bir kulüp. Yıllardır çok kültürlülüğün muazzam bir düzenle hüküm sürdüğü Kurtuluş Spor Kulübü, Tatavla sokaklarının çocuklarına kucak açan ikinci bir ev aslında. Üstelik, kendisine gönül verenlerin gelip asla geçmediği…