VARDUHİ BALYAN

Rusya Yüksek Mahkemesi, Aralık 2021’de ülkenin en önemli insan hakları merkezlerinden biri olan Memorial’ı kapatma kararı aldı. Rusya’da tarihsel belleğin korunmasında ve araştırılmasında önemli bir rol oynayan, siyasi baskıları inceleyen ve siyasi baskılara maruz kalan kişilerin manevi ve yasal rehabilitasyonunu teşvik eden, ticari amaç gütmeyen kurum, ‘yabancı ajan’ olarak faaliyet göstermeye yönelik yasayı çiğnediği için kapatıldı. Agos, Uluslararası Memorial Topluluğu’nu kapatılmaya götüren ve yıllar içerisinde farklı biçimlerle artan baskılarını, topluluktan Natalia Petrova ve Gleb Strunnikov’dan dinledi.

Avrupa Konseyi’nin 25 Ocak’ta oy çokluğuyla kabul ettiği, uluslararası kamuoyunda LGBTİ hakları açısından büyük bir kazanım olarak karşılanan ‘LGBTİ’lere Karşı Artan Nefretle Mücadele Kararı’, LGBTİ’lere yönelik artan şiddete dikkat çekiyor. Karar, özellikle Macaristan, Polonya, Rusya, Türkiye ve İngiltere’de LGBTİ hakları alanında kaydedilen önemli ilerlemelerin bugün tehdit altında olduğunu vurguluyor.

Filistinli Mohammed Alzaza 15 yaşındayken, 12 yaşındaki kuzeniyle Gazze’de sokakta oynarken İsrail devletinin insansız hava aracının saldırısına uğradı. Kuzeni öldürülürken Mohammed ağır yaralandı. Şu an Türkiye’de yaşayan Mohammed, Kanada’ya gidebilmek için uzun süredir Ankara’daki Kanada Konsolosluğu’ndan cevap bekliyor. İltica başvurusu onaylandığına rağmen konsolosluktan hâlâ cevap gelmiyor.

2021’in son haftalarında en az altı Çeçen muhalif, akrabalarının kaybolduğunu bildirdi. Çeçenistan dışında yaşayan muhalefet figürleri, bölge başkanı Ramazan Kadirov’u ve yandaşlarını, insan hakları ihlalleri konusundaki eleştirileriyle biliniyor. Muhaliflerin yaklaşık 50 akrabasının akıbeti belli değilken, Kadirov, konuyla ilgili ‘blog yazarları tarafından hakarete uğrayanlardan birinin adam kaçırma olaylarından sorumlu olduğu’ şeklinde bir yorumda bulundu.

Abhazya’da geçtiğimiz yazdan bu yana devam eden elektrik kesintileri, özelleştirme olasılığı ve Cumhurbaşkanı Aslan Bjaniya’nın Abhazya’nın Rusya ile ‘egemenliğini paylaşması’ gerektiğine dair yorumu üzerine tepkiler hızla arttı ve Aralık 2020’de şiddetli protesto eylemleri başladı. Abhazya Başsavcılığı, kitlesel ayaklanmaları organize etme ve bunlara katılma, hükümet yetkilisine karşı şiddet kullanma ve kamu malına zarar verme temelinde soruşturma yürüttüklerini belirtti.

GrlzWave, sosyal medyayı kullanarak toplumda az konuşulan ve önyargıyla karşılanan cinsellik, homo/transfobi, ruh sağlığı, cinsiyetçilik gibi konularda farkındalığı arttırmak ve herkesin özgürce konuşabileceği, hikâyelerini, deneyimlerini paylaşabileceği, nefret söylemi olmadan birbirini dinleyebileceği güvenli bir alan yaratmak için çalışıyor.

Bayram Mammadov’un ölümü hakkında yürütülen soruşturmaya dair Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şubesi bir açıklama yaptı. Savcılık kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi.

Gürcistan Kadınlar Fonu (Women’s Fund in Georgia) tarafından organize edilen Kato Mikeladze Ödül Töreni’nin dokuzuncusu, Birleşmiş Milletler tarafından İnsan Hakları Savunucusu Kadınlar Günü olarak ilan edilen 29 Kasım’da, Tiflis’te gerçekleştirildi. Kadın hakları alanında farklı çalışmalar yürüten 10 kadının aday gösterildiği ödül, Gürcistan kadın hareketi temsilcilerinin katılımıyla düzenlendi. Gürcistan'da yaşayan Azeri toplumundan Tozu Gulmammedli, kız çocuklarının erken evlendirilmesine karşı yürüttüğü mücadeleyle ödülü kazanan isimlerden biri oldu. Gülmammedli mücadelesini ve hayat hikayesini Agos'a anlattı.

Yerevan’ın Fiz-Gorodok olarak bilinen mahallesinde yüksek katlı binaların inşa edilmesine karşı mahallelinin mücadelesi devam ediyor. Ayaklanan mahalle sakinleri, alanın yasadışı bir şekilde özelleştirildiğini ve kültürel anıt olarak tanınan mahallenin, bu statüden çıkarılarak bölgeye imar izni verildiğini iddia ediyorlar. Başlayan inşaat sonucunda kesilen ağaçlardan dolayı mahallelinin tepkisi arttı ve protestolar Yerevan Belediyesi’nin önüne taştı.

Göçmenlerin aşı olamama durumunu, bu durumun getirdiği hak ihlallerini ve bu ayrımcı uygulamanın değişmesine yönelik önerilerini ,mülteci ve sığınmacılarla ilgili çalışmalar yapan Avukat Yekta Işık Nergiz’den dinledik.