VARDUHİ BALYAN

2020 yılında başlayan ve İkinci Karabağ Savaşı diye adlandırılan savaş, her iki tarafta da çok sayıda can kaybına yol açtı. Birçok insanı yeni ev arayışına zorlayan bu tekrarlanan tarih, iki ülkedeki toplumların zaten zor ilerleyen diyaloğunu çıkmaza sürükledi diyebiliriz. “Ortak sorunlarımızı çözmenin tek yolunun açık ve bilinçli diyalogdan geçtiğine inanıyoruz” diyen CaucasusTalks, (Kafkasya Konuşmaları) Kafkaslarda bu zorlu dönemde şiddetsiz diyalog alanı açıyor. CaucasusTalks üyelerinden inisiyatifi ve bölgede tahayyül ettikleri barışı, 2020 Dağlık Karabağ ateşkes anlaşmasının yıldönümünde dinledik.

Batı Ermenicesi öğretmeni, uzman eğitimci Sevan Değirmenciyan, Kudüs’teki Tarkmançats Ermeni Okulu’ndan aldığı davet üzerine İsrail’e gitti. 5 Kasım Cuma günü başkent Kudüs’e giden Değirmenciyan, şehirde sivillerin eğitim aldığı Tarkmançats Okulu’nda Ermenice, Ermeni edebiyatı ve Ermeni tarihi öğretmeni olarak görev yapacak. Eğitimi için Ermenistan’da giden ve uzun yıllar orada yaşadıktan sonra Türkiye’ye dönen uzman eğitimci, burada Karagözyan, Pangaltı Mıhitaryan Lisesi gibi okullarda ders vermişti. Aynı zamanda Aras Yayıncılık’tan çıkan Ermenice kitapların editörlüğünü üstlenen Değirmenciyan, Hrant Dink Vakfı’nın Batı Ermenicesi kurslarında da eğitmen olarak görev alıyor. Değirmenciyan’la hem Kudüs’e yapacağı yolculuğu hem de Türkiye’deki Ermeni toplumunun eğitim durumunu konuştuk.

Tartışmalara yol açan Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Bu kanunla birlikte tutukluların e-posta kullanmasına izin veriliyor ancak kanun, tutukluların yakınlarıyla yapılan kapalı görüşlerin dinlenmesini de kapsıyor. Ayrıca kanunla birlikte cezaevi idaresine verilen yetkiler, hak ihlallerini de beraberinde getiriyor.

2020 yılındaki Karabağ savaşı, bölgede 30 yıldır oluşamayan diyaloğun hayalini, iki toplumun birbiriyle iletişim kurma ihtimalini daha da uzaklaştırdı. Savaş esnasında Twitter’da tanışıp sonrasında bir araya gelen Azeri, Ermeni ve Arjantinli üç kişinin oluşturduğu ve Bright Garden Voices (Parlak Bağ Sesleri) adını verdiği oluşum iki ülkenin toplumlarının bir araya gelmesini, birbirini dinlemesini sağlamaya çabalıyor. Projenin kurucu üyeleri, bir araya gelme sürecini, yaptıkları çalışmaları ve gelecekteki barış tahayyüllerini Agos’a anlattılar.

Son yıllarda Mardin ve Turabdin’de Süryanilere yönelik hak ihlalleri, saldırılar, cinayet ve engellemelere karşı diasporadaki Süryani kurumları ortak bir açıklama yaptı. Yayınlanan açıklamada, Süryanilerin barışçıl ve güvenli bir geleceğe sahip olmaları için hükümet ve bölgedeki güçlere gerekli adımları atma çağrısı yapıldı. Avrupa Süryaniler Birliği Üyesi, aktivist David Vergili’yle konuştuk.

Ermenistan’daki İnsan Hakları Ezidi Merkezi’nin kurucularından, hak savunucusu Sashik Sultanyan bir yıla aşkındır baskı altında. Ezidilerin hak ihlallerini dile getiren Sultanyan, ülkede ‘ulusal, ırksal ve dinî düşmanlığı kışkırtmak’la suçlanıyor. Ezidi hak savunucusu, eski iktidarı desteklemek ve son yıllarda sivil toplumu hedef göstermekle bilinen isimler tarafından iftira ve şikâyete maruz bırakıldıktan sonra, Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi tarafından başlatılan baskı ve davayla karşı karşıya kaldı.

2017 yılında Socioscope’ta araştırmacı olarak çalışan Sosyolog Mariam Khalatyan araştırmayı, saha çalışmalarını ve izlenimlerini Agos’a anlattı.