Almanya'nın Hamburg şehrinde bulunan Interkültürel Denkfabrik Derneği 18-20 Kasım tarihleri arasında Zabel Yesayan Edebiyat ve Kültür Günleri düzenledi.
Bu topraklardaki Ermenice edebiyatın en verimli isimlerinden Yesayan'ın eserlerine ve hayatına adanan edebiyat günlerinde üç gün boyunca söyleşiler ve paneller gerçekleştirildi. Yesayan'ın eserleri Türkçe ve Almanca olarak seslendirildi. Bildiriler sunuldu.
Edebiyat günleri vesilesiyle Hamburg seyircisi, Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu'nun ‘Zabel’ oyununu izleme şansını buldu. Üç gün üst üste dolu bir salona oynayan Zabel, Almanca altyazı ile seyirciye sunuldu.
Etkinliklerin ilk gününde Mehmet Fatih Uslu, Raffi Kantian, Sosi Antikacıyan, Zabel oyununda Yesayan'ı canlandıran Aysel Yıldırım ve Yıldırım ile oyunun metnini hazırlayan Duygu Dalyanoğlu ile Regula Venske, bir panelde konuştu. Yoğun ilgi göre panelin ardından Hovhannes ve Aleksan Margaryan'ın Ararat Grubu bir müzik dinletisi sundu. Zabel Tiyatro oyunu da aynı gün ilk kez Hamburg'da görücü karşısına çıktı.
“Yıkıntılar Arasında”
Etkinlikler ikinci gün, Kayuş Çalıkman Gavrilof ve Osman Köker'in de konuşmacı olduğu panelle devam etti. Etkinliğe katılamayan Ragıp Zarakolu ve Nazan Maksudyan’ın bildirileri, Zabel Yesayan’ın “Yıkıntılar Arasında” kitabının çevirmenlerinden Tefik Turan tarafından Almanca olarak katılımcılara sunuldu.
Aras Yayıncılık tarafından yayınlanan ve Yesayan’ın 1909 Adana Katliamı’nın sonrasını odağına aldığı “Yıkıntılar Arasında” kitabının çevirmeni Kayuş Çalıkman Gavrilof, çeviri sürecine dair bilgiler verirken Osman Kavala'yı da unutmadı. “O olmasaydı bu kitap çevrilemezdi” diyen Kayuş Çalıkman Gavrilof, “Osman Kavala'ya özgürlük' mesajı verdi.
Bir Zamanlar Yayıncılık'tan Osman Köker'in, Orlando Calumeno'nun arşivinden kartpostallar ile zenginleştirdiği, Osmanlı'da azınlıkların halet-i ruhiyesini anlatan sunumu ilgi gördü. Köker, 1908'de Tanzimat’la yeşeren umutların hemen ardından 1909'da yaşanan katliamla ilgili aydınlatıcı bilgiler sundu. Köker daha önce hiçbir yerde yayınlanmayan bir kartpostalı da burada izleyicilere paylaştı.
Etkinliklerin son gününde ise Viola Livera, Zabel Yesayan'ın Almanca'ya tercüme edilen kitabından bölümler okudu. Sonrasında ise yazar Kemal Yalçın kitaplarının yazım sürecinden ayrıntıları katılımcılarla paylaştı. Yalçın birçok hikayenin kendisi ile yazılmamak üzere paylaşıldığını, hatta insanların ağladıklarını görmemeleri için anlatırken ışıkları kapatma gereği duyduklarını söyledi.
Hamburg Zabel Yesayan Edebiyat ve Tiyatro günleri Zabel oyununun son gösterimi ile son buldu.
