Azerbaycan savunma güçleri tarafından düşürülen Karabağ ordusuna ait helikopterde hayatını kaybeden 3 pilotun cenazesi, iki ülke arasındaki gerilim nedeniyle ancak 10 gün sonra memleketlerine getirilebildi. 20 yıllık ateşkes döneminin en büyük ihlali olarak görülen olay sonrasında ateşkesin nereye evrileceği ise halen belirsizliğini koruyor.
Ermenistan, Azerbaycan ve Karabağ arasında, 1994’ten beri devam eden ateşkese en büyük tehdit olarak görülen çatışma 12 Kasım sabahı gerçekleşti. Deneme uçuşu yapan Mi-24 helikopterin düşürülmesi sonucu, Karabağ ordusuna mensup pilotlar Sergey Sahakyan, Sargis Nazaryan ve Azat Sahakyan hayatını kaybetti. Olay sonrası
Azerbaycan Savunma Bakanlığı bir açıklama yaparak, helikopterin sınır ihlali gerekçesiyle vurulduğunu bildirdi. Fakat Yerevan’a göre helikopter Azerbaycan hava sahasında uçmuyordu.
Ağdam bölgesinin Kengerli köyü yakınlarında vurulan ve tarafsız bölgeye düşen helikopterde hayatını kaybeden üç askerin cenazesi ise 10 gün boyunca teslim edilmedi. AGİT Minsk Grubu, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler’in itidal ve askerlerin cenazelerinin geri verilmesine yönelik çağrılarına rağmen, Azerbaycan kayıp, esir ve rehin alınmış vatandaşlarından sorumlu Devlet Komisyonu Çalışma Grubu Başkanı Feridun Sadıkov “Bakü, cenazeleri gerekli gördüğünde verecek” açıklamasında bulundu. Tarafsız bölgede bulunan yaralı veya ölülerin teslim edilmesi Cenevre Konvansiyonu’nda 15. maddeyle güvence altına alınmış olsa da, yapılan çağrılar sonuçsuz kaldı.
İki ülke arasında başarısızlıkla sonuçlanmış görüşmelerin ardından Ermenistan 22 Kasım gecesi yaptığı operasyonla 3 pilotun cenazesini tarafsız bölgeden aldı. Karabağ Savunma Bakanlığı, operasyon sonrası yaptığı açıklamada iki Azerbaycan askerinin öldürüldüğünü iddia etti; fakat Azerbaycan tarafı açıklamayı ‘provokatif bir yalan’ olarak niteleyerek bu iddiayı reddetti.
Gerilim tüm Kafkasya’ya yayılabilir
12 Kasım günü öldürülen üç pilot, 25 Kasım günü yapılan devlet töreniyle toprağa verildi. Ermenistan Savunma Bakanı Seyran Ohanyan’ın son yaptığı açıklamaya göre ise “Sınır hattındaki gerilimli ilişki devam ediyor.” Üstelik, bu gerilimli süreç iki ülkeden ibaret olmadığı gibi sadece iki ülkeyi de etkilemeyecek gibi görünüyor. Bölge hakkında yorum yapan yazarların aktardığı kadarıyla, Azerbaycan-Ermenistan arasındaki gerilimin fitili ateşlenirse, o ateşin Ukrayna nedeniyle zaten epey gergin olan Kafkasya bölgesini yangın yerine çevirmesi an meselesi. (GK)
