İsviçre’nin Lozan kentinde düzenlenen ‘Dersim Ermenileri Dayanışma Günü’, baskılar nedeniyle kabuğuna çekilmiş, kimliğini gizli yaşamak zorunda kalmış Dersim Ermenilerinin acılarına ışık tuttu.
GARİNE B. SEROPYAN
Ortadoğu’da yaşanmakta olanların geçmişi hatırlattığı şu günlerde İsviçre’nin Lozan kentinde düzenlenen ‘Dersim Ermenileri Dayanışma Günü’, baskılar nedeniyle kabuğuna çekilmiş, kimliğini gizli yaşamak zorunda kalmış Dersim Ermenilerinin acılarına ışık tuttu. 27 Eylül Cumartesi günü yapılan etkinlik programı zenginliğiyle dikkat çekerken, dayanışmanın öneminin ve tarihin tekerrürden ibaret olduğunun vurgulanması, toplantıya anlam kattı.
Yaklaşık bin kişinin izlediği etkinlik, İsviçre Ermenileri Dinî Önderi Başrahip Kusan Alcanyan’ın konuşmasıyla başladı. Ardından, Dersim Ermenileri Derneği Başkanı Istepan Cem Halavurt bir konuşma yaptı. Derneğin kuruluşu, bakış açısı, amaçları, faaliyetleri hakkında ayrıntılı bilgi veren Halavurt, Hrant Dink’in katledilmesinden sonra derneğin çalışmalarının hızlandığını ve Dink’in anısının canlı tutulup, tekrar var edilmesinin önemini vurguladı. Kendi kültürünü tanımak, Ermeni kimliğini sahiplenmek, Ermenistan’la sosyokültürel ilişki için uluslararası akademik bir sempozyum yapmak gibi hedefleri olduğunu belirten Halavurt, Dersim’e üretken insanların hayvancılık, şarapçılık, arıcılıkla geçimlerini sağlayacağı, şapelli, manastırlı, mezarlıklı bir Ermeni köyü kurulması ve bu köyün Ermenistan’daki bir köyle kardeş köy ilan edilmesi gerektiğini söyledi. Halavurt, konuşmasını şu sözlerle tamamladı: “Ermeniler açısından Anadolu’nun uyanışı başlamış ve Dersim Ermenileri bu başlangıçta yerini almıştır.”
Almanya Dersim Ermenileri Derneği Başkanı Rober Recep Kayan’ın konuşmasıyla devam eden programda, Uğur Egemen İres’in kısa filmi ‘Meğer’ ile Hasmik Harutyunyan ve Şoğagn Topluluğu’nun ezgileri geceye hüzün kattı. ‘Yaralarımız Kardeştir’ başlıklı panelde konuşan Ayşe Hür, Hovsep Hayreni, Sarkis Seropyan ve Erdal Doğan ise, katılımcıların yoğun ilgisiyle karşılaştı.
‘Aramızda daha çok hainler var’
Zengin programda, Ahmet Aslan, Gule Mayera, Jazzpiya, Necati Teyhani’nin dinletilerinin ve Arax grubunun dans gösterisinin ardından, dede-torun Civan Kasparyan’lar sahne alarak, katılımcılara unutulmaz anlar yaşattı.
Gecedeki en duygusal konuşmayı yapan Rakel Dink ise, 2005’te Bilgi Üniversitesi’nde yapılan Ermeni Konferansı sebebiyle dönemin meclis başkanı tarafından ‘hain’ olarak damgalanan Hrant Dink’i hatırlatarak “Burada da aramızda daha çok hainler var” diyerek, dinlemeye bile tahammül edilemeyecek soykırım ve zulüm hikâyelerinin gerçekte yaşandığını vurguladı. Kılıç artıklarının köklerini arama ihtiyacının onları özgürleştireceğini söyleyen Dink, Dersim Ermenilerinin de ancak bu yolla korku ve endişelerini yenebileceklerini belirtti. Rakel Dink, konuşmasının ardından, dakikalarca ayakta alkışlandı.
Programın sonunda ise Hasmik Harutyunyan’ın hareketli şarkıları atmosferin ağırlığını dağıttı ve etkinlik halaylarla son buldu.
