Ermenistan Kalkınma Girişimleri (IDeA) Vakfı, Artsakh Cumhuriyeti Hükümeti ve Doğu Tarihi Mirasın Yeniden Canlandırılması Vakfı arasındaki işbirliği çerçevesinde, Gohar Ağa (Yukarı Cuma) Camii'nin restorasyon programı sürüyor.
Şuşi'de Gohar Ağa Camii'nin restorasyon programı, IDeA Vakfı'nın hayırseverlerinden girişimci Gayrat Boranbaev'in 2015 yılında Ermenistan ve Artsakh'ı ziyaret ettiğinde camii görüp restorasyonuna kendisinin de destek olabileceğini söylemesi ile hayata geçirilmişti.
Restorasyon programı çerçevesinde, IDeA Vakfı, Artsakh Cumhuriyeti hükümeti, Doğu Tarihi Mirasın Yeniden Canlandırılması Vakfı ve bağışta bulunan Boranbaev arasında bir köprü-platform görevi görmüş oldu
Program, gelecekte caminin orijinal görünüşünü koruyarak, camiye yakın konumda bulunan medrese binasının de yenilemeye yönelik çalışmalar yürüterek Gohar Ağa Camisini temelden restore etmeyi amaçlıyor. Program, bu mimari anıtın korunması ve gelecekte kültürel ve turistik bir yer olması hedefliyor. Jeolojik ve jeodezik çalışmalar tamamlanıp, arkeolojik kazılar gerçekleştirilen ve projelendirme çalışmaları başlatılan camii bölgesinde inşaat çalışmaları halen devam ediyor.
IDeA Vakfı'ndaki Artsakh Kalkınma Programı Yöneticisi Suren Amirbekyan, proje ile ilgili olarak "Şuşi, Artsakh'daki eşsiz bölgelerinden biri, Yukarı Cuma Camii ise antik kentin tarihinin ve kültürünün ayrılmaz bir parçası. Bu benzersiz anıtın restorasyonu için bir bağış yapmak isteyenleri gördüğümüz için mutluyuz. Program sadece bölgenin ve Şuşi'nin tarihsel ve kültürel mirasını korumayı değil, aynı zamanda Artsakh'ın turistik haritasında yeni bir merkez kurmayı mümkün kılıyor "dedi.
Yukarı Cami İran'ın tarihini ve kültürünü temsil ettiği için, Saman Cahan mimarlık firması ve İran İslam Cumhuriyeti'nden uzmanlar anıtın restorasyon çalışmalarına katılıyorlar. Programın ortaklarından biri olan ICOMOS Ermenistan (Uluslararası Ermeni Anıtları ve Yerleşkesi Konseyi), tasarım çalışmalarının uluslararası standartlarla uyumlu olduğundan emin olmak tekrar eden incelemeler gerçekleştiriyor.
Yukarı Cami'nin restorasyon çalışmalarının 2018 sonbaharına kadar tamamlanması planlanıyor.
