AB-Türkiye ilişkileri, üyelik müzakerelerinin başladığı 2005 yılından beri en gergin günlerini yaşıyor. Yarın Avrupa Parlamentosu'nda oylanacak olan, Türkiye'nin müzakere sürecinin dondurulmasına yönelik tasarıyla ilgili AB Bakanlığı'ndan bir açıklama geldi.
Avrupa Komisyonu’nun 9 Kasım’da açıklanan son Türkiye raporunun ardından dün Strasbourg’da AP genel kurulunda “AB-Türkiye İlişkileri” başlıklı bir oturum düzenlenmişti. Oturumda siyasi gruplar adına yapılan konuşmaların tamamında, Türkiye’de demokrasi, insan hakları ve hukuk devletine saygı konusunda yaşanan “gerileme” gerekçe gösterilerek, üyelik müzakerelerine ara verilmesi çağrısında bulunulmuştu.
AP Genel Kurulu'nun Strazburg'da yapılan oturumunda ele alınan Türkiye-AB ilişkileri başlıklı karar tasarısının, 24 Kasım Perşembe günü düzenlenecek oturumda oylanacağı belirtiliyor.
DW Türkçe’den Kayhan Karaca’nın haberine göre, AP’deki siyasi gruplar müzakerelerin dondurulması konusunda görüş birliği içinde olsalar da bu durumun kağıda nasıl dökülmesi konusunda henüz anlaşmış değiller. Hristiyan Demokratların metninde “müzakereler geçici olarak ertelensin” ifadesi kullanılırken, Sosyal Demokratların metninde “müzakereler, Türk hükümeti hukuk devletine ve insan haklarına saygı yoluna dönene kadar geçici olarak dondurulsun” ifadelerine yer veriliyor. Liberaller "Türkiye ile üyelik müzakereleri derhal askıya alınsın”, aşırı sağcı “Uluslar ve Özgürlükler Avrupası” grubu “Türkiye'nin AB'ye katılım müzakerelerine son verilsin” ifadesini kullandı. AB karşıtı “Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi” grubu "Türkiye artık Kopenhag siyasi kriterlerini yerine getiren bir ülke değil, katılım müzakereleri derhal durdurulsun. Türkiye fon aktarımına son verilsin” ifadelerine yer verdi. Komünist Grup tarafından hazırlanan taslak metinde ise “katılım müzakerelerinin dondurulması süreci başlatılsın” ifadeleri kullanıldı.
Siyasi grupların genel kurulda oylamanın yapılacağı Perşembe gününe kadar ortak bir karar tasarısı metni üzerinde uzlaşmaları bekleniyor. Taslak genel kurulda geçerse AP, Ankara ile üyelik müzakerelerinin başladığı 2005 yılından bu yana ilk defa bu sürecin dondurulması yönünde karar almış olacak.
AB Bakanlığı: Hukuki bağlayıcılığı yok
AP’nin taslak metin üzerinde çalışmaları sürerken Türkiye’den tepkiler gecikmedi. AB Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, “AP’den müzakerelerin durdurulması tavsiyesi çıksa bile bunun hukuki bir bağlayıcılığının olmayacağını” bildirdi.
Bakanlık tarafından paylaşılan bilgi notunda, "AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, yaptığı konuşmada darbe girişiminin ve ülkemizdeki terör saldırılarının sorumlularından hesap sormak üzere atılan adımları, meşru bir hak olarak nitelemiştir. Mogherini'nin Türkiye-AB müzakerelerinin geçici olarak durdurulmasının her iki taraf açısından da olumlu sonuçlar doğurmayacağının altını çizmesi, ülkemizin anayasal reform sürecinde AB'nin desteğine ve diyalog kanallarının açık tutularak işbirliği alanlarına vurgu yapması ve üyelik sürecinin sona ermesiyle iki tarafın da kendilerini bir kaybet-kaybet senaryosu içinde bulabileceği yönündeki uyarısı önemlidir" denildi.
“Kararı AB Konseyi alır”
AB üyesi olmak isteyen bir devletin yaptığı üyelik başvurusunun kabul edilmesi ve üyelik müzakerelerinin başlamasının, AB Konseyi'nin oybirliğiyle alacağı karar neticesinde olduğu belirtilen açıklamada, AB'ye üyelik müzakerelerinin geçici olarak durdurulması kararının da ancak AB Konseyi tarafından alınabildiğine dikkat çekildi.
Erdoğan: Oylamanın kıymeti yok
Cumhurbaşkanı Erdoğan da bugün parlamentodaki tasarıyla ilgili sert açıklamalar yapmıştı. Erdoğan, "Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik müzakereleri için oylama yapacaklarmış. Peşinen ifade etmek isterim ki, şu anda buradan söylüyorum, ekranları başında izleyen tüm dünyaya sesleniyorum: Sonuç ne çıkarsa çıksın bu oylamanın bizim nezdimizde hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur" demişti.