ERMENİSTAN

Ermenistan merkezli Toplumsal Araştırma ve Danışmanlık Merkezi ‘Socioscope’, İkinci Karabağ Savaşı sonrasında Ermenistan’a ‘yerleşmiş’ Karabağlılarla görüşmeler yaptı. Bu görüşmeler, ‘Savaş, Geleceğin Belirsizliği ve Barış İçinde Bir arada Yaşama’ adlı bir araştırmayla yayınladı.

İkinci Karabağ Savaşı sonrasında yerinden edilmiş Karabağlı Ermenilerin yaşadığı hak ihlallerini kendilerinden dinledik. Gayane Hambardzumyan ve Liza Matevosyan Şuşi’den göç ettikleri Ermenistan’da maruz kaldıkları statü belirsizliğini, sosyal yardım ve gelecekleri konusundaki soru işaretlerini, yaşadıkları zorlukları, ileride bir arada yaşama ihtimaline dair fikirlerini Agos’a anlattı.

Ermenistan Sağlık Bakanlığı, 1990’larda yürürlüğe giren gönüllü kısırlaştırma yasasında, bazı değişiklikler önerdi. Bakanlık, mahkemelerin zihinsel engelli kişilerin kısırlaştırılmasına karar vermesine izin verecek değişiklikler talep etti. Ermenistan merkezli sivil toplum örgütü olan Engelli Hakları Gündemi’nin başkanı Mushegh Hovsepyan tasarıyı bütün insan hakları sözleşmelerinin ihlâli olarak değerlendirdi.

Ermenistan-Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin normalleşmesi ve sınırların açılması, ilişkilerin tamamen olmayışına ve savaş durumuna kıyasla olumlu bir ilerlemedir. Ancak, şimdi de bu üç ülkenin ilişkilerinin normalleşmesinin elitler düzeyinde gerçekleştiğini görmezden gelmek mümkün değil.

Yerevan’ın Fiz-Gorodok olarak bilinen mahallesinde yüksek katlı binaların inşa edilmesine karşı mahallelinin mücadelesi devam ediyor. Ayaklanan mahalle sakinleri, alanın yasadışı bir şekilde özelleştirildiğini ve kültürel anıt olarak tanınan mahallenin, bu statüden çıkarılarak bölgeye imar izni verildiğini iddia ediyorlar. Başlayan inşaat sonucunda kesilen ağaçlardan dolayı mahallelinin tepkisi arttı ve protestolar Yerevan Belediyesi’nin önüne taştı.

Ermenistan’daki İnsan Hakları Ezidi Merkezi’nin kurucularından, hak savunucusu Sashik Sultanyan bir yıla aşkındır baskı altında. Ezidilerin hak ihlallerini dile getiren Sultanyan, ülkede ‘ulusal, ırksal ve dinî düşmanlığı kışkırtmak’la suçlanıyor. Ezidi hak savunucusu, eski iktidarı desteklemek ve son yıllarda sivil toplumu hedef göstermekle bilinen isimler tarafından iftira ve şikâyete maruz bırakıldıktan sonra, Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi tarafından başlatılan baskı ve davayla karşı karşıya kaldı.

2017 yılında Socioscope’ta araştırmacı olarak çalışan Sosyolog Mariam Khalatyan araştırmayı, saha çalışmalarını ve izlenimlerini Agos’a anlattı.

Yerevan’ın Ajapnyak semtinin ‘Fiz-Gorodok’ olarak bilinen kısmındaki yeşil alana gökdelen inşa etmek istendi. Bölge sakinleri, bu karara tepki gösterdi. Sovyet döneminden kalma ‘bilimsel’ mahallelerinden birinde yeni bir gökdelenin inşasına yönelik 20 Ağustos’ta yapılan protestolara polis saldırdı. İnşaat geçici olarak durduruldu.

Türkiye’nin önde gelen üniversiteleri ve tıp kurumlarında Ailesel Akdeniz Ateşi (FMF) hastalığı üzerine çalışmalar yürüten beş uzman tıp doktorundan oluşan bir grup, 18-20 Mart 2019 tarihleri arasında Ermenistan’ı ziyaret etti. Grupta, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin yanı sıra Memorial Ankara Hastanesi'nden uzmanlar yer aldı.