VARDUHİ BALYAN

Irak’ta Süryani bir ailenin kimliği henüz açıklanmayan kişilerce öldürülmesinin ardından Hıristiyan cemaatler yas ilan etti. Cinaetle ilgili resmi bir açıklamanın hâlâ yapılmamış olması da tepkileri artırıyor.

Merkezi Yerevan’da bulunan Tufenkian Vakfı yöneticisi Raffi Doudaklian, bir yakınıyla Beyrut’ta Ermeni nüfusun yoğun olduğu Burc Hamud semtinde, kimliği belirsiz kişiler tarafından saldırıya uğradı. 26 Şubat’ta gerçekleşen saldırı sonucu başından ve gözünden yaralanan Doudaklian hastaneye kaldırıldı. Saldırının Burc Hamud’un merkezinde bulunan Şağzoyan Kültür Merkezi’nin otoparkında gerçekleştiği öğrenildi.

Ermeni, Katolik ve Yunan Ortodoks kiliseleri liderleri, 25 Şubat’ta Hıristiyan toplumunun haksız yere hedef haline geldiğini dile getirerek, Kudüs Belediyesi’nin vergi politikasını protesto amacıyla Kudüs’ün Kutsal Kabir Kilisesi’ni kapatma kararı almıştı. 28 Şubat’ta ise Kudüs Ortodoks Patriği 3. Teofilos yazılı bir açıklama yaparak kilisenin yeniden açıldığını bildirdi. 3. Teofilos’un açıklamasında, "İsrail Başbakanı'nın, Kudüs Belediyesinin kilise ve taşınmazlarını vergiye bağlama şeklindeki zalim planını dondurma kararı üzerine, protesto amacıyla üç gün boyunca kapatılan Kutsal Kabir Kilisesi yarın kapılarını açacak" ifadeleri yer aldı.

Ermenistan’dan mimarlık alanında önde gelen uzmanlar İstanbul’da meslektaşlarıyla görüştü ve ortak çalışmaların temellerini attı. Hrant Dink Vakfı’nın davetiyle Türkiye’ye gelen Ermenistan Ulusal Mimarlık ve İnşaat Üniversitesi kadrosu, MEF ve Kadir Has Üniversiteleri’nin Mimarlık bölümlerinde sunumlar yaptı, İstanbul’un önemli mimari yapılarını ziyaret etti. Program kapsamında Havak Salonu’nda ‘Geçmişten Günümüze Ermeni Mimarisi’ adlı bir panel yapıldı. Panelin katılımcılarından Doç. Dr. Zaruhi Mamyan ve Doç. Dr. Emma Harutyunyan’la Ermeni mimarisinin farklı dönemlerini ve İstanbul’la ilgili izlenimlerini konuştuk.

Beyoğlu’nun çokkültürlülüğünü korumaya ve yaşatmaya çalışan ‘istos kafe&kitabevi’, yapılan Yunanca dersleri, kültürel etkinliklerin yanı sıra İstanbullulara Rebetiko ve Yunan geleneksel şarkıları öğrenme fırsatı da veriyor. Atinalı müzisyen Asineth Fotini Kokkala’nın inisiyatifiyle hayata geçen ‘istos korosu’, her pazartesi yapılan derslerde repertuarına yeni şarkılar ekliyor. Seslendirdiği 30 şarkı ile farklı etkinliklerde ve festivallerde yer almaya başlayan ‘istos korosu’nu kurucusu Fotini Kokkala anlattı.

Ermenistan Milli Kütüphanesi’nden Astğik Vardanyan ve Ani Sargsyan Ermenice kaynaklar keşfetme yolunda Eylül 2017’de İstanbul’da çalıştılar. Ermenice matbaacılığın merkezlerinden biri olan İstanbul’un kütüphaneleri Ermenistanlı uzmanları sıcak karşılamış. Hrant Dink Vakfı’nın Burs Programı ile İstanbul’a gelen uzmanlar Atatürk Kitaplığı ve başka kütüphanelerde çalışma fırsatı buldu. Sargsyan ve Vardanyan, elde ettikleri sonuçlardan mutlu, projenin amacına ulaştığından da emin. Türkiye’deki meslektaşlarıyla yeni işbirlikler hedefleyen kütüphaneciler, projenin detaylarını ve İstanbul deneyimlerini anlattılar.

Ermenistan son aylarda önemli bir sanat etkinliğine ev sahipliği yapıyor. STANDART trienalinin ilki ‘The Mount Analogue’ (Analog Dağı) teması ile Ermenistan’ın farklı şehirlerinde izleyicilerin ziyaretine açıldı.

Türkiye’den dil ve edebiyat alanlarında farklı tarihsel dönemleri çalışan akademisyenler Ali Emre Özyıldırım ve Engin Kılıç 4-15 Eylül tarihlerinde Ermenistan’daydı. Özyıldırım ve Kılıç, Yerevan’daki Mesrob Maşdotz Kadim Elyazmaları Enstitüsü ile kendi alanında bir ‘ilk’ olan çalışmaya imza attılar. Özyıldırım ve Kılıç, Ermenistan deneyimlerini, proje hakkındaki görüş ve yorumlarını Agos’a anlattılar.

İsviçre’de, Caux Sarayı’nda bir grup Ermeni, Türk ve Kürt üçüncü kez diyalog, barış kurmak, uzlaşmaya varmak için buluştu. Ermeni-Türk-Kürt Diyaloğu adı altında yapılan panellerde Lübnan, Hollanda, Türkiye ve Ermenistan’dan gelen katılımcılar iki ülkenin halkları ve diasporaları arasında oluşan sessizliğin, güvensizliğin ve nefretin tarihini, nedenlerini konuştu, bunların ortadan kaldırılması için ortak yollar arayışına girdi.

1-7 Haziran tarihlerinde Ermenistan’ın Dilican şehrinde gerçekleşen edebi çeviri atölyesi kapsamında çağdaş Türk yazarlarından Birgül Oğuz’un ‘Hah’ kitabı Doğu Ermenicesi’ne kazandırıldı.