Milli Eğitim Bakanlığı’nın, özel okullara teşvik için bu yıl başlattığı maddi destek uygulaması, güç şartlar altında ayakta kalma mücadelesi veren azınlık okullarına nefes aldırdı.
UYGAR GÜLTEKİN
uygargultekin@agos.com.tr
Milli Eğitim Bakanlığı, azınlık okullarının tamamına maddi destek verecek. Ermeni okullarında ilk başvuru döneminde yaklaşık olarak 1700 veli başvuru yapmıştı. Ek başvuru süresinde ise 500 veli daha yardım için başvuruda bulundu. Bakanlık, Ermeni okullarından iki bini aşkın öğrenci için okullara destek verecek. Yapılacak destek, öğrenci başına, ilköğretim düzeyinde 2500 TL, lise düzeyinde ise 3500 TL olacak. Ek başvuruların tamamının kabul edilmesi durumunda, yardımların toplamda altı milyon TL’yi geçmesi bekleniyor.
Bakanlığın okullar ve öğrencilerin teşvikten yararlanabilmesi için koyduğu kriterler, azınlık okullarını dezavantajlı duruma sokmuştu. Sınıf mevcutlarının 12’nin üstünde olması koşulu pek çok okulun yardım almasının önünde engel teşkil ediyor, bu nedenle Rum okullarının tamamı yardım kapsamı dışında kalıyordu. Ancak Vakıflararası Dayanışma ve İletişim Platformu’nun (VADİP) yoğun bürokratik temaslarının ardından, başvuruların tamamı teşvik kapsamına alındı. VADİP Eğitim Komisyonu’ndan Garo Paylan, bakanlık bürokratlarıyla yapılan görüşmeler sonucunda azınlık okullarına pozitif ayrımcılık uygulandığını belirtti.
Teşvik alması kesinleşen öğrenciler için yapılacak ödemeler, okulların bağlı olduğu vakıfların hesabına, başvuran veliler adına, Bakanlık tarafından yatırılacak.
“Bir reformun ilk adımı”
Armen Saruhanyan (Tıbrevank Lisesi Müdürü):
“90 mevcutlu okulumuzda 87 öğrencinin başvurusu kabul edildi. Tabii ki, bütçeleri rahatlatan, olumlu bir gelişme bu. Umarız devamlılığı da olacaktır. Bunu azınlıklara yönelik bir reformun ilk adımı olarak değerlendirebiliriz. Tabii ki öğrenci başı maliyet verilen yardımların çok üzerinde. Bu yüzden hayırseverlerin desteğine ve velilerin bağışlarına ihtiyacımız devam edecektir.”
“Hayırseverler yardımı sürdürmeli”
Monik Ergan (Topkapı Levon Vartuhyan Okulu Vakfı Başkanı):
“Okulumuzda 84 öğrenci eğitim görüyor. Bunlardan, Ermenistanlı olanlar ve yaşları çok küçük olanların dışındaki 64 öğrenci için başvuru yapıldı. Yardımlar mutluluk verici, fakat biz zaten çok kısıtlı imkânlara sahip olan ailelerin çocuklarına eğitim veriyoruz. Dolayısıyla bu yardımlar okul bütçesinin tamamını karşılamayacaktır. Hayırseverlerin yardımlarıyla faaliyetlerini sürdüren okulumuz, bu desteğe ihtiyaç duymaya devam edecektir.”
“Pozitif ayrımcılık devam etmeli”
Aras Delice (Ortaköy Tarkmançats ilköğretim Okulu Müdürü):
“Özel okullara teşvik programına azınlık okullarının dahil edilmesi elbette önemli. Bize uygulanan bir pozitif ayrımcılık var. Bundan çok memnunuz. Umarız bu tür çalışmalar, azınlık okullarının durumları göz önünde bulundurularak yapılmaya devam eder.”
Lozan’a göre yardım zorunlu
İstanbul’daki 17 Ermeni okulunun yıllık masrafı toplamda 25 milyon TL’yi buluyor. Teşvikler bu masrafı karşılayacak nitelikte değil, ancak okulların bütçesine önemli bir destek sağlayacak. Ermeni okullarında görev yapan yaklaşık 400 öğretmenin maaşları okullar tarafından ödeniyor.
Azınlık okullarına yardım yapılması konusunda en önemli bağlayıcı sözleşme olan Lozan Antlaşması’nın 41. maddesine göre, devlet, azınlık kurumlarına destek olmakla yükümlü.
1970 yılına kadar, azınlık okullarına öğrenci başına, çok cüzi de olsa bir para yardımı yapılıyordu. Yüksek enflasyon nedeniyle yıldan yıla değer kaybeden bu katkı, zaman içinde tamamen sıfırlandı. Bu düzenlemeyle, 1970’li yıllardan bu yana azınlık okullarına ilk kez devlet bütçesinden pay ayrılmış olacak.
