Kısa bir süre sonra bir süreliğine New York'a göçüyorum, gidişimin sebebi ise Columbia Üniversitesi'nin İnsan Hakları Enstitüsü tarafından uygulanan ‘Tarihi Diyalog Burs Programı’na katılmaya hak kazanmış olmam.
NAYAT KARAKÖSE
nayatk@gmail.com
Program kapsamında farklı ülkelerden bursiyerlerle tarihsel diyalog, geçmişle yüzleşme, hesap verilebilirlik gibi konularda uzmanlardan eğitim alacağız, çeşitli saha gezileri gerçekleştirip ağ kurma etkinliğine katılıp bir proje üzerinde çalışacağız.
Smith ve Lennon
ABD’ye hiç gitmedim, New York'u çok merak ettim ama bir türlü fırsat yaratamadım. Hele hele John Lennon'ın öldürüldüğü şehir olması New York ile aramda ayrı bir duygusal mesafe yaratmıştı. Patti Smith'in harikulade kitabı ‘Çoluk Çocuk’u okuyunca işler biraz değişti. O kitabı okuduktan sonra New York'a gideyim ama tatile değil, hayatımın bir döneminde birkaç ay orada yaşamayı dilemiştim. Hayat karşıma Columbia Üniversitesi'ndeki gibi cezbedici bir program çıkarınca kayıtsız kalamadım. Geçmişle yüzleşme, hesap verilebilirlik, hafıza, vicdan mekânları, tarihi diyalog gibi konularda, özellikle Türkiye gibi bir ülkede haklar alanında faaliyet gösterenlerin beslenmesine ve öğrenmesine çok ihtiyaç var.
Tam da 2015'e girerken ve barış süreci içinde yüzleşilmesi gereken onca mesele varken, üstüne bir de ‘yeni Türkiye’ inşa edilirken! Geçmişle hesaplaşma gibi konuların uzmanlarından eğitim alacak olmak bir yandan dışardan Türkiye'ye bakma fırsatı verip nasıl bir yüzleşme gibi soruların cevabını sağlayacak, bir yandan da yeni sorular sormama vesile olacak. Hiç şüphesiz ki diyalog, geçmişle yüzleşme konusunda kilit bir işlev görüyor. Diyalogsuzluk ve geçmişle yüzleşmeye cesaret edememenin Türkiye’ye büyük bir maliyeti oldu; halen de bedelini ödüyoruz.
Yeni Türkiye'nin eski Türkiye ile yani geçmişle yüzleşilmeden kurulması çok güç, bu yüzleşme yapılmadan kurulacak olan Türkiye yeni değil, bir hayli sahte olur, üstelik zemini de hiç sağlam olmaz. Cenazede nasıl ki dans edilmezse, yeni Türkiye’nin de şen bir biçimde, hiçbir yüzleşme yapılmadan, af dilenmemiş, ruhuna Fatiha okunmamış ölülerin üzerine kurulması gerçekçi değil. 1908 Adana Katliamı'ndan 1915 Ermeni Soykırımı’na; 1938 Dersim Katliamı’ndan, 2011 Roboski katliamına kadar yüzleşmemiz gereken onca hakikat var. Bu yüzleşme devletin sorumluluğu olduğu kadar, toplumun da bir sorumluluğu.
Diasporaya bakış
Bu sayfalarda bundan sonra daha çok, New York eksenli yazılar okumanız kuvvetle muhtemel. New York'ta birçok Ermeni yaşıyor, bu vesileyle de onlarla tanışmak, beklentilerini, görüşlerini, hislerini öğrenmeyi ve neler yapabilirizi konuşmayı, ezcümle Amerika’daki Diaspora’yı onunla temas ederek tanımayı diliyorum.
Her şeyi özgeçmişimize yazdığımız günümüzde bazı deneyimler ona yazılmayacak kadar değerli, New York ve Columbia Üniversitesi deneyimimin özgeçmişe sığdırılamayacak kadar geniş ve kattıklarının bâki olmasını umuyorum.