Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Halkların Demokrasi Partisi eski Eş-Başkanı Selahattin Demirtaş’ın yaptığı başvuruyla ilgili olarak Türkiye’nin insan hakları ihlalinde bulunduğuna hükmetti.
AİHM, Türkiye’de tutuklu yargılanan Demirtaş’ın 2017 yılında yaptığı başvuruyu bugün karara bağladı. AİHM, yargılama esnasında tutukluluk haline son verilmesi için Türkiye devletinin tüm önlemleri almasını istedi.
AİHM, Demirtaş’ın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) özgürlük ve güvenlik hakkıyla ilgili 5. maddesinin 1.4.5. fıkralarından yaptığı şikayeti değerlendirdi. Bu maddeler, makul bir süre içinde yargılanma, ön duruşma öncesi gözaltı ve tutuklu yargılanmayla ilgili koşulları içeriyor.
Strasbourg mahkemesi, Demirtaş’ın ayrıca ifade özgürlüğü ile ilgili 10. madde, özgür seçimlerle ilgili 1. protokolün 3. maddesiyle birlikte kişisel başvuru hakkıyla ilgili 34. maddeden yaptığı başvuruyu ve hakların kısıtlanmasının sınırlarıyla ilgili 18 maddeyle ilgili başvuruyu karara bağladı.
Demirtaş’ın avukatları müvekkillerinin, özellikle ilk duruşma öncesi ve sonrası "tutukluluğun keyfi ve makul süreden oldukça uzun olduğu, haksız temellere dayandığı, isnat edilen suçla ilgili dava dosyasına yeterince hızlı bir şekilde ulaşılamadığı" şikayetinde bulunmuştu.
Başvuruda, "siyasi yetkililerle ilgili eleştirel görüşlerini susturma amacıyla Demirtaş’ın tutuklu yargılandığı" görüşü dile getirilmişti.
Başvuruda, Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre, şikayeti hızlı bir şekilde incelememesi de eleştirilmişti.
Hukukçu Kerem Altıparmak karara ilişkin “AİHM Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğuna son verilmesi için gereğinin yapılması gerektiğini karara bağladı. Şu andan itibaren tutuklu olması hem ulusal hem de uluslararası hukuka aykırıdır. Derhal serbest bırakılması gerekir” değerlendirmesinde bulundu.
Altıparmak ayrıca twitter hesabından "Demirtaş'ın talebi doğrultusunda davayı takip eden hukukçular ortak yazılı bir açıklama yapacaklar. Açıklamanın Türkiye saati ile saat 14.00 gibi gerçekleşmesi planlanıyor" açıklamasında bulundu.
Hukukçu Adem Sözüer "AİHM Selahattin Demirtaş başvurusunu“acil süreç”ile inceleyerek; özgürlük ve güvenlik hakkının seçimlerle ilgili 1.protokolün hakların kısıtlanmasının sınırlarıyla ilgili 18. maddenin ihlal edildiğine karar verdi. Kararın gereği tahliye" değerlendirmesini yaptı.
Avukat Ramazan Demir de yaptığı değerlendirmede "AİHM aynı zamanda Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunun referandum ve başkanlık seçimleri sırasında devam ettirilmesinin AİHS’in 18. Maddesini (politik saiklerle,çoğulculuğu boğan) ihlal ettiğine karar verdi. Türkiye’ye karşı verilmiş ilk 18. Madde ihlali kararı" dedi.
AP Türkiye Raportörü Kati Piri de twitter hesabından yaptığı açıklamada "AİHM'nin kararı net: Demirtaş acilen serbest bırakılmalı. Tutukluluğu siyasidir" ifadelerini kullandı.