Ermenistan’ın yeni Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan’ın yemin töreni 9 Nisan’da gerçekleşti. Ermenistan Parlamentosu’ndaki yemin törenine Ermenistan’ın birinci ve ikinci cumhurbaşkanları ile muhalif parti liderleri katılmadı. Bağımsız Ermenistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan ile muhalifler Sarkisyan’ın cumhurbaşkanlığının meşru olmadığını iddia ediyorlar.
Yolsuzluğa, adaletsizliğe karşı mücadele
Cumhurbaşkanlığı devralan Armen Sarkisyan, yemin töreninde ülkenin temel sorunlarına değinerek, bu sorunların gidermesi için adil bir cumhurbaşkanı olacağına söz verdi. Bağımsız Ermenistan’ın dördüncü cumhurbaşkanı olan Sarkisyan, yolsuzluk, sosyal adaletsizlik ve göç gibi üç temel soruna karşı mücadele etmenin ne kadar önemli olduğunu vurguladı. Armen Sarkisyan, bu mücadele sürecine tüm vatandaşların dahil olması gerektiğini dile getirip, kamuoyundan sadece eleştiri değil, çözüm önerileri de beklediğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Sarkisyan, Ermenistan vatandaşlarının yurtdışına göç etmesi sorununa değinerek, “Bugüne ve yarına inancımız ve güvenimiz olmalı. Ekonomiyi dinamik hale getirme projesini hayata geçirirsek ve bunun olumlu sonuçları halkın hayatına yansırsa iç ve dış yatırımlar artacaktır. Böylece yurtdışına göçü önleyebilir, hatta yurtdışına giden Ermenistan vatandaşlarının ülkeye geri dönmesini de sağlayabiliriz” dedi.
‘Artsakh’ (Dağlık Karabağ) sorununa da değinen Cumhurbaşkanı Sarkisyan, “Bugün Ermenistan ve tüm Ermeni halkının Artsakh’ın arkasında olduğundan ve Karabağlıların hakları için mücadele vereceğinden hiç kimse şüphe etmesin” dedi.
Yemin törenine muhalif partiler de katılmadı. ‘Yelk’ (Çıkış) grubu başkanı Nikol Paşinyan, ‘Benim Adımım’ inisiyatif kapsamında Serj Sarkisyan’ın görevinin sona erdiği için ‘Yelk’ üyeleri ile birlikte Sevan bölgesinde ağaç dikti. Paşinyan, Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan’ın yetkilerinin parlamento tarafından elinden alındığını belirterek, onun Serj Sarkisyan’ın bir piyonu haline geldiğini söyledi. Paşinyan, “Ermenistan vatandaşlığından vazgeçen bir Ermenistan Cumhurbaşkanı düşünebiliyor musunuz? Bu ilk önce Ermenistan Cumhuriyeti’ne saygısızlıktır” diyerek, Armen Sarkisyan’ın Büyük Britanya vatandaşı olduğuna dair iddialara destek verdi.
Miras Partisi kurucusu Raffi Hovannisian ise bazı muhalif parlamenterlerle birlikte yemin törenini izledi. Hovannisian, Armen Sarkisyan’ın önceki üç cumhurbaşkanından farklı olarak meşru yollarla cumhurbaşkanı seçildiğini iddia ederek şöyle konuştu: “Yeni bir seçim sistemimiz var. Yine yalanlara dayalı bir sistemin varlığından söz edebiliriz. Ancak fiilen d olsa yeni bir sistem var. Bugün yapılan yemin töremi de daha meşruydu. Bu nedenle Armen Sarkisyan’ı tebrik ederim.”
Yemin töreninden sonra Ermenistan’ın yeni Cumhurbaşkanı Erablur Mezarlığı’nı ziyaret etti, ardından Maştots Caddesi 47 numaradaki yeni Cumhurbaşkanlık konutuna gitti. Yerevan’da Bağramyan Sokağı’nda bulunan Cumhurbaşkanlık konutu ise artık Başkanlık konutu olarak kullanılacak.
‘Cumhurbaşkanı olamaz’ iddiası
2013-2017 yılları arasında Ermenistan’ın Londra Büyükelçisi olarak görev yapan Armen Sarkisyan’ın Büyük Britanya vatandaşlığı tartışmalara neden olmuştu. Ermenistan’ın önde gelen haber sitelerinden hetq.am Sarkisyan’ın 2014 yılında Büyük Britanya vatandaşı olduğunu kanıtlayan bilgiler yayınlamıştı. Anayasaya göre bu durumda Sarkisyan’ın cumhurbaşkanı olması mümkün değil. Ancak Sarkisyan 2011’den bu yana Büyük Britanya vatandaşı olmadığını dile getirdi. Hetq.am sitesinin yayınladığı kanıtlarla ilgili ise şimdiye kadar resmi bir açıklama yapılmadı. Büyük Britanya hükümeti ise kişi haklarını ihlal etmemek gerekçesiyle Sarkisyan’ın ne zamana kadar Büyük Britanya vatandaşı olduğuna dair bilgileri paylaşmayı reddediyor. Hetq.am sitesinin başka bir haberine göre, Sarkisyan’ın Ermenistan dışında, Rusya, Kazakistan, Fransa ve İngiltere’de de ticari faaliyetleri var. Sarkisyan’ın sahip olduğu servetinin büyük kısmının kayıt dışı olduğu öne sürülüyor.
“Serj’i reddet”
Ermenistan kamuoyunda eski cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın Ermenistan’ın yeni başbakanı olacağı beklentisi hakim. Muhalif siyasi gruplar, Serj Sarkisyan’ın başbakan statüsüyle Ermenistan’ı yönetmeye devam edeceğini vurgulayarak, ülkenin değişik şehirlerinde protesto eylemleri gerçekleştiriyorlar. ‘Yelk Grubu Başkanı ve Sivil Sözleşme Partisi Başkanı Nikol Paşinyan, 31 Mart’ta Gümrü’den Yerevan’a yürüyüş eylemi başlattı. ‘Benim Adımım’ adı verilen yürüyüşün sonunda 13 Nisan’da Yerevan’da eylem çağrısı yapan Nikol Paşinyan, halkı meydanlara çağırıyor. Yürüyüş esnasında Paşinyan ve arkadaşlarına pek çok siyasetçi de katıldı.
“Serj’i Reddet’ adlı grup da farklı şehirlerde protesto eylemleri organize etmeye devam ediyor. Sarkisyan’ın sadece halkın değil kendisinin de paraya ihtiyacı olduğuna dair açıklamasından sonra protestocular, Yerevan Azatutyun Meydanı’nda Serj Sarkisyan’ın emekliliği için bağış toplamaya başladılar.
“Serj’i Reddet” grubu üyeleri siyasi görüşlerinden dolayı baskı gördüklerini açıkladılar. Grup üyesi Anuş Lalayan, beş polisin arama izni olmadan evine girdiğini ve odasında arama yapıldığını açıkladı. Polislerin Anuş Lalayan’ın annesine, “Kızını polis merkezine davet ediyoruz” dedikleri söyleniyor. Ayrıca “Serj’i Reddet” grubunun iki üyesi de yola yazı yazdıkları için kamu malına zarar verdikleri gerekçesiyle gözaltına alındılar.
Ermenistan Anayasa’sında 2015 yılında yapılan değişikliklerle Cumhurbaşkan’ı ilk kez halk değil parlamento seçti. Aynı değişikliklerle Ermenistan Başbakanı’na tanınan yetkiler artıyor. Gazetecilerle konuşan dönemin Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sargsyan daha önceki açıklamalarda Başbakan olmayacağını defalarca söz vermiş olsa da, şimdi adaylığı koyacağı konuşuluyor.
