Bulgar Eksarhlığı Ortodoks Kilisesi Vakfı'na ait arazinin üzerinde bulunan Şişli Endüstri Meslek Lisesi’nin 2014’te yapılan imar planlarının İstanbul 8. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmesi üzerine hazırlanan yeni imar planları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandı. Ancak değişiklikler yeniden mahkemeye taşındı.
Bulgar Eksarhlığı Ortodoks Kilisesi Vakfı, el konmuş mülklerinin önemli bir bölümünü 2012 yılında geri aldı. Bunlar arasında yer alan ve Şişli’de merkezî bir konumda bulunan, üzerinde Şişli Endüstri Meslek Lisesi’nin de bulunduğu 59 bin dönümlük araziyle ilgili tartışmalar ve hukuki süreç ise hâlâ devam ediyor. Vakıf, arazinin kullanımı için bir inşaat firmasıyla anlaştı ve ardından, arazinin üzerinde yapılaşma öngören, AVM ve rezidans yapılmasına olanak sağlayan imar planı değişikliği yapıldı. Bunun üzerine, Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi, imar planlarının iptali için mahkemeye başvurdu. 2014’te yapılan imar planlarının İstanbul 8. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmesi üzerine hazırlanan yeni imar planları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandı. Ancak değişiklikler yeniden mahkemeye taşındı.
‘Kamu yararına aykırıdır’
Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi, yeni plan için yapılan yürütmeyi durdurma başvurusunun kabul edildiğini, imar planlarının yürütmesinin mahkeme tarafından durdurulduğunu açıkladı. Açıklamada şu ifadeler yer aldı: “Söz konusu alanda faaliyet gösteren Şişli Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi, mevcut durum itibariyle yaklaşık 5000 öğrenci ve 250 kişilik öğretmen kadrosu ile birlikte, tarihi, Sanayi-i Nefise Mektebi’ne kadar giden, Türkiye’nin en köklü ve önemli meslek liselerinden biridir. İçerisinde yer alan atölyeler, sosyal tesisler ve idari birimler ile birlikte bir bütün olan bu eğitim alanının ortadan kaldırılması, parçalanması veya merkezi konumundan uzaklaştırılarak taşınması, işlevini büyük ölçüde kaybetmesine yol açarak kamu yararına açıkça aykırı bir durum teşkil edecektir.”
Proje sürüyor
Dava sürecine ilişkin olarak görüştüğümüz Bulgar Eksarhlığı Ortodoks Kilisesi Vakfı Başkanı Vasil Liaze, yürütmeyi durdurma kararına yaptıkları itirazın kabul edildiğini ve projenin, planlandığı gibi devam edeceğini söyledi. Liaze, arazi içinde tartışmalara neden olan Şişli Endüstri Meslek Lisesi’yle ilgili olarak ise, binanın bir kısmının yıkılıp yeniden yapılacağını belirtti.
Hastane verilmemişti
Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri olan, azınlık vakıflarına ait taşınmazların iadesiyle ilgili, 28 Ağustos 2011 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan kanun hükmünde kararnamenin yürürlüğe girmesi üzerine, Bulgar Ortodoks Eksarhlığı Vakfı, İstanbul’daki 11 taşınmaz için başvuru yapmıştı. Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM), değerlendirme sonucunda, 2012’de toplam yedi taşınmazın Bulgaristan Ortodoks Eksarhlığı Vakfı’na geri verilmesine karar verdi. Bulgar Vakfı’nın en önemli beklentisi, tarihi Bulgar Hastanesi’yle ilgiliydi. Ancak VGM, halen Türkiye Gazetesi Hastanesi’nin bulunduğu arazinin ve binanın vakfa ait olduğu gerekçesiyle yapılan başvuruyu reddetmişti.
Surp Pırgiç Hastanesi Vakfı da muzdarip
Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı da benzer bir sıkıntı yaşıyor. Vakıf, Zeytinburnu’ndaki hastane binasının karşısında yer alan 42 bin 259 metrekarelik eski bostan arazisini, uzun çabaların sonucunda, 22 Ocak 2014’te, Vakıflar Genel Meclisi kararıyla geri almıştı. Tapunun iade edilmesinin ardından, Zeytinburnu Belediyesi, iadeye karşı dava açmış ve davayı kaybetmişti. Belediye ayrıca, iadenin ardından imar planlarında değişiklik yaparak, ticaret alanı olarak görülen arazinin 8 bin metrekarelik bölümünü 18 Ekim 2014’te yeşil alana çevirmişti ve bu değişiklik, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde yapılan meclis toplantısında kabul edilmişti.
Kanun hükmünde kararnameyle iade edilen mülklerin çoğu, el koymanın ardından, uzun yıllar kamu kurumları tarafından kullanılıyor ve üzerlerinde çeşitli imar planı değişiklikleri yapılıyor. Vakıflar, el konan mülklerini ve arazilerini kullanamadıkları dönemin tazminatını alamıyor; iadenin ardından arazileri kullanmak istediklerinde ise, uzun süre imar planlarını değiştirmek için mücadele etmek zorunda kalıyorlar.