İnsan Hakları İzleme Örgütü bugün yaptığı açıklamada, Türkiye'nin neredeyse tüm sınırlarını Suriyeli sığınmacılara kapattığını ve sınırdan geçmeye çalışırken yakaladığı Suriyelileri kısa yoldan geri ittiğini bildirdi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Ekim ayının ikinci yarısında, Suriye'deki hava bombardımanlarından veya diğer şiddet eylemlerinden kaçarak Türkiye'ye gelen 51 Suriyeli ile görüştü.
İnsan Hakları İzleme Örgütünü'nün görüştüğü kişiler, kadın, erkek ve büyük korku içindeki çocukların gece yarısı, etraftan gelen silah sesleri arasında, dağlık arazideki yasadışı geçiş noktalarına tırmanarak ilerlemeye çalıştıklarını anlattılar. Görüşmelere göre Suriyeliler Türkiye'ye sadece kaçakçılar aracılığıyla girebiliyor.
Türkiye övgüyü hak ediyor ama...
Rapora göre, kasım ortası itibarıyla, Türkiye'de yaklaşık 2 milyon 2 yüzbin kayıtlı Suriyeli bulunuyor. Bu nüfusun 250 bin kadarı Türkiyeli yetkililerce yönetilen 25 kampta yaşıyor.
Eylül ayında, Türkiye 2011 yılından beri Suriyeli mülteciler için 7.6 milyar dolar harcadığını açıkladı. İnsan Hakları İzleme Örgütü, Türkiye'nin mültecilere ev sahipliği yaptığı ve destek verdiği için övgüyü hak ettiğini, ancak sığınacak yer arayan insanlara sınırlarını açık tutma yükümlülüğünün de sürdüğünü belirtti.
Örgüte göre, Türkiye sınırlarını neredeyse tüm Suriyelilere son olarak Mart ayı başında iki kez kapattı ve yalnızca acil tıbbi bakıma ihtiyacı olan bazılarının geçmesine izin verdi. Suriyeliler kaçak yolları kullanarak Türkiye'ye ulaşmayı sürdürdüler. Ancak, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün ulaştığı, sınır bölgeleriyle ilgili geniş bilgiye sahip Güneydoğu'daki kaynaklara göre, Türkiye, Suruç'taki 20 Temmuz saldırısından bu yana gayrı resmi sınır geçiş noktalarında da tedbirleri arttırılmaya başladı.
Rusya'nın hava saldırıları
Görüşülen kişilerin çoğu İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne, Eylül ayından bu yana Rusya ve Suriye'nin Halep ve İdlib'e yönelik hava saldırıları yüzünden sonunda Suriye'yi terk etmek zorunda kaldıklarını söylediler. Ayrıca, aşırı yoksulluk, elektrik ve temiz suyun olmaması, kısıtlı insani yardım ve nitelikli personel eksikliği ve tıbbi tesislerdeki aşırı yığılma nedeniyle tıbbi bakımın kötüleştiğinden de söz ettiler.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, sınır denetiminin artırılmasından sonra, Suriyelilerin kaçakçılar aracılığıyla geceleri kalabalık gruplar halinde sınırı geçmeye devam edebildikleri Antakya'nın güney doğusunda tek bir nokta bulabildi. Görüşülenlerin neredeyse tamamı, buranın Türkiye'ye geçmek için en iyi nokta olduğu bilgisinin kendi yaşadıkları yerlerde herkesçe paylaşıldığını anlattılar. Buradaki yoğunluğun sebebi, dağlık arazide geçişleri kontrol altına almanın Türkiye yetkilileri açısından, sınırın kuzey ve doğusundaki düzlük alanlara oranla daha zor olması.
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün, 'Türkiye: Suriyeliler Sınırda Geri İtiliyor' başlıklı açıklamasının tam metnine şuradan ulaşabilirsiniz.