PARAMAZ

27 Mayıs 1915’te İttihat ve Terakki önderlerine suikast iddiasıyla suçlanan ve idam edilen 20 Ermeni’nin hikâyesini anlatan belgesel film ‘Red’, geçen hafta özel bir gösterimle izleyiciyle buluştu. Filmin yapımcılığını ve yönetmenliğini, daha önce ‘Ermeni Devrimci Paramaz’ kitabının yazarı Kadir Akın üstleniyor. Akın’la filmi vesilesiyle konuştuk.

15 Haziran 1915’te idam edilen Sosyal Demokrat Hınçak Partisi üyesi sosyalist Paramaz (Madteos Sarkisyan) ve on dokuz devrimci Ermeni Nor Zartonk’ta düzenlenen etkinlikle anıldı.

15 Haziran, “Paramazlar” olarak blinen 20 Hınçaklı Ermeni sosyalistin 1915’te İttihatçı Hükümet’in emriyle asıldığı tarih. Ve o tarihten tam 100 yıl sonra, “20’lerle” ilgili bir kitap günışığına çıkıyor. Aris Nalcı’nın çevirdiği ve Evrensel Yayınları’ndan önümüzdeki günlerde çıkacak olan kitap, hem o 20 sosyalistin döneme dair çok önemli gözlemlerini içeriyor hem de dönemin Ermeni entelektüellerinin İttihatçı iktidarın karakterine dair yorumlarını ve “Paramazlar”ın son günlerine dair çarpıcı tanıklıkları. Aris Nalcı, bu önemli kitaptan bazı bölümleri Agos’la paylaştı.

15 Haziran 1915’te İstanbul Beyazıt Meydanı’nda idam edilen Sosyal Demokrat Hınçak Partisi üyesi 20 Ermeni sosyalist, infaz edilişlerinin yüzüncü yıldönümünde İstanbul’da anıldı.

Nor Zartonk, Sosyal Demokrat Hınçak Partisi (SDHP) üyesi Madteos Sarkisyan (Paramaz) ve 19 devrimci idam edilişinin 100. yılında Edirnekapı Ermeni Mezarlığı'nda anıyor. 15 Haziran Pazartesi günü saat 17.30’da düzenlenecek anmaya çağrı yapıldı.

Araştırmacı yazar Kadir Akın’ın, ‘Ermeni Devrimci Paramaz: Abdülhamid’den İttihat ve Terakki’ye Ermeni Sosyalistleri ve Soykırım’ başlıklı kitabı, Dipnot Yayınları’ndan çıktı. Akın ile Paramaz’dan yola çıkıp Türkiye sosyalist hareketinin tarhine uzanan bir söyleşi yaptık.

Kobane’de İD’in saldırılarına karşı YPG saflarında savaşırken hayatını kaybeden ve ‘Paramaz Kızılbaş’ kod adını kullanan Suphi Nejat Ağırnaslı için Lübnan’daki Hınçak Partisi taziye mesajı gönderdi.

IŞİD’in kurşunlarına insanlık onuru için siper olan herhangi bir Kürt’ün değil de, Nejat’ın ölümüne şaşırmak, bir insanlık kıyımını tanıdık bir yüze indirgemeye çalışmak, biliyoruz ki Nejat’ı en çok kızdıracak şeydi. Yapılması gereken, Nejat’ın deneye yanıla aradığı hakikati aramak... “Neden Nejat öldü?” diye değil, “Nasıl ölünmeyecek?”, “Nasıl yaşanacak?” diye sorarak...