DOSYA

Hanlar Hamamlar'da bu hafta, hikâyelerle dolu, İki katlı mütevazı Sofçu Han var.

Hanlar Hamamlar'ın bu haftaki durağı Kurşunlu Han.

Prof. Taner Akçam, yeni kitabında, Ermeni soykırımının tarihyazımında önemli bir rol oynayan ve bugüne dek inkâr edilen Naim Bey’in hatıratlarını yayımlayarak hem iddialara yanıt veriyor, hem de soykırımın tarihyazımında yeni bir çığır açıyor.

Anadolu’da, özellikle köylerde yaşayan Ermenilerin önemli bir kısmı yoksuldu, çoğu zaman kıtlıkla yüz yüzeydi. İstanbul’a akın edenlerin önemli bir kısmının bu şehirde yerleri, yurtları yoktu. Bekarların sığındıkları tek yer hanların bodrumları oldu.

Fotoğrafçı Berge Arabian, bu kez bize sokakların kontu İvan’ı tanıtıyor. Hayatın zirvelerini de çukurlarını da görmüş geçirmiş bir adamı.

Bu hafta, ‘Hanlar Hamamlar’ dizimizin sayfasını, ekibimiz Üç Şilahşörlerin Dartanyan’ı Zakar Abi’ye bırakıyoruz. Kendisi ticari faaliyet ve konaklama dışında, Ermeni basın tarihine de tanıklık eden hanların içerisinde basılan dergi ve gazeteleri, bu hanlardan geçen basın emekçilerini aktarıyor bizlere.

Fotoğrafçı Erhan Arık’ın uzun süredir üzerinde çalıştığı ve Orta Doğu’daki Ermeni toplumlarını ele aldığı Gayan (İstasyon) projesi tamamlandı. Arık, Agos'a Orta Doğu’da biriktirdiği hikâyeleri anlattı.

Son yıllarda sözlü tarih ve yerel kent tarihi çalışmalarındaki yoğunlaşma, insanlarda farklı şehirlerin tarihine dönük bir merak yarattı. Tarihçi ve yazar Richard G. Hovannisian tarafından yayına hazırlanan ‘Bitlis ve Muş’ kitabı da bu merakı giderecek türde çalışmalardan biri. Aras Yayınları tarafından yayımlanan kitap, Hovannisian tarafından yayına hazırlanan ve 14 kitaptan oluşan ‘Tarihi Kentler ve Ermeniler’ dizisinin Türkçede yayımlanan ilk eseri olma özelliği taşıyor. İlk kez ABD’de 2002’de yayımlanmaya başlayan kitap dizisinin diğer kitapları da Aras Yayınları’nın yayın programında yer alıyor. Serinin ikinci kitabı olan ‘Van ve Ermeniler’ de Kasım’da okurlarla buluşacak.

6-7 Eylül pogromunun 61. yıldönümünde, dönemin Ekümenik Patrikhane fotoğrafçısı Dimitrios Kalumenos’un eşsiz fotoğraf arşivi bir kere daha gözler önüne seriliyor. İstos Yayıncılık tarafından basılan, gazeteci Serdar Korucu’nun derlediği ‘Hem Malınızı, Hem Canınızı!’ kitabı, o gece yaşanan şiddetin unutturulmuş ve karanlık yüzüne; insanların bedenleri, yaşamları ve hatıraları üzerinde bıraktığı hasara ışık tutuyor. Kitapta yer alan anlatıları, Kalumenos’un objektifinden fotoğraflarla sunuyoruz.

Birbirini çağıran hanlar var. Misal, Çuhacı Han’a gittikten sonra ikinci durak doğal olarak Varakçı Han. Araya başkasının girmesine gönül razı gelmez.