Yalova’nın Çiftlikköy Belediyesi, geçen hafta aldığı bir kararla, Bulgaristan’ın Kavarna şehrini kardeş şehirleri arasından çıkardı.
EMRE CAN DAĞLIOĞLU
misakmanusyan@gmail.com
Çiftlikköy Belediye Meclisi, 4 Eylül’de yaptığı toplantıda oy birliğiyle aldığı kararın gerekçesi olarak ise, Kavarna şehrinin “Osmanlı döneminde yapılan Ermeni ve Bulgar soykırımlarını, belediye meclisi kararıyla tanıması” gösterildi. Çiftlikköy Belediyesi’nin aldığı karar, Kavarna’nın kardeş şehirler listesinden çıkarılmasının yanı sıra, tüm işbirliği çalışmalarının sona erdirilmesini de kapsıyor.
Başkan susuyor
Israrla ulaşmaya çalışmamıza rağmen geri dönüş alamadığımız AK Partili Çiftlikköy Belediye Başkanı Ali Murat Silpagar, meclis gündemi tartışması sırasında konuyla ilgili olarak “Kavarna Belediyesi’nin Ermeni ve Bulgar soykırımını tanıdığı yönünde Dışişleri Bakanlığı bizi bilgilendirdi. Bizim de buna sessiz kalmamamız gerekiyordu. Durumu arz ettiler. Bizim de gereğini yapmamız lazım” diye konuştu.
Dışişleri Bakanlığı’ndan konuyla ilgili açıklama gelmezken, bir bakanlık yetkilisi Agos’a, 2008 ve 2009 yıllarında Bulgaristan’da 10’u aşkın belediyenin “Ermeni Soykırımı’nı tanıma” kararı alması üzerine, Bakanlığın 17 Aralık 2009 tarihli, “Bulgaristan’daki Yerel Yönetimlerle İlişkiler”e ilişkin talimatı olduğunu açıkladı. Dışişleri Bakanlığı’nın İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’ne verdiği bu talimatta, “1915 olaylarını soykırım olarak niteleyen karar ve bildirileri kabul etmiş belediyelerle kardeş şehir ilişkileri dâhil olmak üzere, çalışmaların askıya alınmasının uygun olacağını” ve “bu belediyelerle ortak proje geliştirilmemesi” belirtilmiş. Bu talimat uyarınca, Ermeni Soykırımı’nı belediye meclisinde kabul eden Silistre’yi Çanakkale, Şumnu’yu Tekirdağ, Dobriç ve Burgaz’ı Kırklareli ve Yambol’u Edirne, kardeş şehirleri arasından çıkarmışlardı. Ayrıca 2006’da “Pontus Soykırımı heykeli diktiği” gerekçesiyle, Selanik ile İzmir arasındaki kardeş şehir protokolü askıya alınmıştı.
‘Türk dostu’ydu
Çiftlikköy ile Kavarna arasındaki ‘kardeş şehir’ protokolü, Ekim 2009’da imzalanmış ; kültürel, sportif ve ekonomik anlamlarda işbirliği geliştirme kararı alınmıştı. Bu çerçevede, Kavarna Belediye Başkanı Tsonko Tonev, Nisan 2012’de Çiftlikköy’ü ziyarete gelmiş ve bir önceki Belediye Başkanı Metin Dağ tarafından medyaya “Soydaşlarımızın çok sevdiği Türk dostu” olarak tanıtılmıştı.
Çiftlikköy’ün Ermeni tarihi
Raymond H. Kévorkian ile Paul B. Paboudjian’›n yazdıklar› ‘1915 Öncesi Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeniler’ kitabına göre, Yalova kazası 20. yüzyılın başında yoğun bir Ermeni nüfusa sahip. Kazanın yönetim merkezi olan Karamürsel’de nüfusun yaklaşık yüzde 50’si Ermeni’yken, Karamürsel’in yaklaşık 30 km batısında yer alan Çiftlikköy (o dönemki ismiyle Kadı Çiftlği) ve etrafındaki köyler de Yalova Ermenileri için önemli yerleşim yerleriydi. Şu anda Çiftlikköy’e bağlı bulunan Şakşak ve Kılıç yörelerinde, 236 hanede 1.640 Ermeni yaşarken, Şakşak’ta Surp Nigoğayos, Kılıç’ta 1615 tarihli Surp Sarkis kiliseleri bulunuyordu. Ayr›ca bu iki köy, 19. yüzyılın sonlar›nda kurulan iki ilkokula da ev sahipliği yapıyordu. Aynı kitaba göre, şu anda Çiftlikköy sınırları içinde olan Çukur ve Laledere köyleri de tamamen Ermenilerin yaşadığı yerleşimler. Van’dan yöreye göçen 420 kişilik nüfusu barındıran Çukur’da, 17. yüzyıldan kalma Surp Asdvadzadzin Kilisesi ile bir okul bulunurken, 1264 nüfuslu Laledere’de (o dönemki ismi Kartsi) 1600’lerde yapılmış bir kilise vardı. 93 Harbi’nden sonra Bulgaristan Şumnu’dan gelen göçmenlerin iskân edildiği bölgeye, 1923’ten sonra Kafkasya’dan gelen göçmenler yerleştirildi.
