Türkiye Ermenileri Patrikliği bünyesinde kurulan İmar Komisyonu, İskenderun, Vakıfköy ve Malatya’da yaşayan Ermeni toplumu mensuplarının barınma sorununu görüşmek için toplandı. Toplantıda, Malatya, İskenderun ve Vakıfköy için çalışma gruplarının kurulması gündeme geldi. Vakıfköy’deki az hasarlı evlerin onarılması süreci Vakıfköy Surp Asdvadzadzin Kilisesi Vakfı yönetim kurulunun vereceği karara göre şekillenecek.
6 Mayıs Cumartesi günü Patrikhane’de Patrik Sahak Maşalyan başkanlığında yapılan toplantıya Vakıfköy Kilisesi Vakfı Başkanı Cem Çapar, İskenderun Karasun Manuk Kilisesi Vakfı Başkanı Yusuf Tabaş, PSYK (Patrikhane Sosyal Yardım Komisyonu) Başkanı Herman Kavafyan ve komisyon üyeleri katıldı.
Anadolu Ermeni Cemaatleri Gözetmeni Peder Avedis Tabaşyan’ın da hazır bulunduğu toplantıda konuşan Patrik Maşalyan, Malatya Ermeni toplumunun sorunları hakkında önemli aşama katettiklerini söyledi.
Malatya’daki ihtiyaçlar
Yüksek Mimar Kevork Özkaragöz, hazırladıkları iki projeyi Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı ve Malatya Valisi’ne sunduklarını yetkililerin alan tahsis edeceğini söyledi. Özkaragöz, Malatya’da yaşayan Ermeni aileler için yedi, Süryani aileler için altı geçici konut yapılması gerektiğini ifade etti.
Malatya Ermeni toplumundan Hosrof Köletavitoğlu, bölgede halen depremlerin devam ettiğini, konut sayılarının artırılması gerektiğini söylerken Özkaragöz kaynakların ölçülü bir biçimde kullanılması gerektiğini savundu.
İskenderun’da durum
İskenderun adına konuşan Yusuf Tabaş, geçici konut inşası için alan araştırdıklarını ancak sonuç alamadıklarını söyledi.
Tabaş, “Orada da bizim iki ağır hasarlı, beş orta hasarlı evimiz var. Diğerleri de az hasar diye geçiyor. Az hasar göreceli bir kavram olduğu için sıkıntı yaşıyoruz. Bazı evlerin duvarları yıkılmış, bazı evlerin duvarlarında çatlaklar var. Bazıları yardım istemiyor, kendi imkanlarıyla yapıyorlar. Ortak alanda dört ya da beş ailemiz var. Arap Ortodokslar için üç buçuk dönümlük bir arazi için belediye söz vermiş. Başkan Can Teymur, ‘Biz burayı aldıktan sonra projemizi ona göre yapacağız’ dedi. Kendilerine ‘üç, dört aile size katılabilir miyiz’ diye sordum. Proje onaylandıktan sonra görüşeceğiz.”
İskenderun’da yaşayan Ermeni toplumuna bir çözüm üretemediklerini söyleyen Patrik Maşalyan, Katolik ya da Ortodoks cemaatleriyle birlikte sorunu çözmeye çalışacaklarını söyledi.
İskenderun için tekrar söz alan Tabaş, şu bilgileri verdi.
“Ortada birkaç ailemiz var, onları da bir şekilde kalkındıracağız ama ilerisi için şu an bir şey yapamıyoruz. İstedikleri şey maddiyat. İnsanlar erzağa doydu. Önümüz yaz, ‘bana maddi yardım yaparsanız daha iyi olur’ diyorlar. Evleri de ikinci plana atıyorlar. Çünkü sarsıntı devam ediyor, evlere girmeye korkuyorlar.”
Vakıfköy için öneriler
İmar Komisyonu, geçtiğimiz haftalarda Vakıfköy’e giderek, hasar alan evleri incelemiş ve halk ile görüşmüştü. Mimar Özkaragöz, ziyaret sonucu elde ettikleri bulguları komisyonla paylaştı.
70’e yakın yapının tek tek incelendiğini ve konut sahipleriyle de görüşmeler yaptıklarını söyleyen Özkaragöz, çalışma yapan diğer ekiplerle de buluştuklarını bulguları paylaştıklarını söyledi. Özkaragöz şöyle konuştu:
“Elimizde sahanın veri ve analizleri var. Bizim şu anda ihtiyacımız olan bu analizleri sahaya nasıl yansıtacağız? Bununla ilgili son gün Cem Çapar, muhtarımız, der hayrımız ve vakıf başkanımız, İstanbul’daki katılımcılarla birlikte halk buluşması yaptık. Verimli ve etkili bir toplantı oldu. Buradaki temel prensip şuydu, az hasarlı olan binaları hızlı bir şekilde yapalım, hayat devam etsin. Az hasarlı binalar yapılırken şunu yapacağız, oradaki insanları dışarıya alacağız, evler hızlıca onarılacak ve bu, kış aylarına sarkmadan yaz süresince bitmeli. İki gün önce Garo Paylan sahadaydı. Kendisiyle görüştüm, konteynerlerle ilgili Enerji Bakanı ile görüştüğünü ve ekibin hızlı bir şekilde gelip elektrik altyapısı hallettiklerini söyledi. Su ve kanalizasyon bağlantılarıyla ilgili de İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ile görüşmüş. Onlar da sahaya birilerini yollamış.”
Vakıfköy Başkanı Cem Çapar da, 10 konteynerin de bölgeye geldiğini ve elektrik ile su sorunun giderildiğini söyledi.
Tekrar söz alan Kevork Özkaragöz, orta ve ağır hasarlı yapılar için inşaat yasağı nedeniyle herhangi bir çözüm üretemediklerini söyledi. Özkaragöz şöyle devam etti:
“Devletin bu yapılarla ilgili nasıl bir pozisyon alacağını bilmiyoruz. Vakıfköy’de gördüğüm şu, birçok evin çatısı yok. Şöyle bir fikir de oluştu, bir daha kat çıkılmayacak. Bu umut verici. İnsanlar taş evlerin kıymetini anladılar. Az hasarlı evler konusunda belirli bir mutabakata varıldı. Ama mutabakata varılamayan konu şu, salt eşitlik konusundan bahsediliyor. Birine 10 bin TL harcanıyorsa, diğerine 70 bin TL harcanmamalı. Az hasarlı evleri oturulacak duruma getirene kadar asgari düzeyde yaşam sağlanacak düzeye getirmek gerek. Ama bu harcamayı yaparken de kriter bu olacak. Afetin kaynağını doğru kullanmaya çalışıyoruz.”
Özkaragöz Vakıfköy’deki misafirhanenin ve Misak Hergel’in evinin de yaşam alanına dönüştürülebileceğini söyledi ve “Eksikler varsa deprem bütçesinden hızlıca giderilir. Köy, yapı stoğu olarak gezdiğim diğer bölgelere göre inanılmaz olanaklara sahip. Konteynerleri da sayarsak bence köyün yapı stoğuyla alakalı sorunu yok” dedi.
Özkaragöz, toplantıların daha sıklıkla yapılması önerisinde bulundu ve köyde beklentinin giderek tırmandığını da aktardı.
Söz alan Cem Çapar, yardım kampanyasına destek olan Patrikhane ve PSYK’ya teşekkür etti. HAYCAR yönetim kurulundan bağımsız bir iş yapılmaması gerektiğini söyleyen Çapar, “Misafirhanede ağırlama fikri bir tavsiye ve yönetim kuruluna sunacağım. Misak Hergel örneğinde de kendisine danışalım. Ona dayatmayalım. HAYCAR benim için önemli. Desteklenmesi gerekiyor” dedi.
Kilise için yardım hazır
PSYK Başkanı Herman Kavafyan, Vakıfköy için yurtdışından fonların hazır olduğunu, bölgeyi yeniden ziyaret edeceğini söyledi. Kavafyan, “Vakıfköy ve İskenderun için bir bedel talebinde bulundum, olumlu karşılandı. Fon verecek kuruluş yöreyi ziyaret edecek. Altınözü ve Arsuz’da arsa bulundu. Kurum 240 evlik tiny house kent kuracak. Geçici konut ama üç ya da beş yıla çıkabilecek. Kalıcı konuta da evrilebilir. Bu konuda yerel yöneticiler ile görüşeceğiz” dedi. Kavafyan, Vakıfköy kilisesinin onarımı için Dünya Kiliseler Birliği’nin bir çalışması olacağını da sözlerine ekledi.
Özkaragöz, çan kulesi ve ana kubbenin baştan yapılması gerektiğini, kilise ek binasının ciddi hasar aldığını kaydetti.
Toplantıda Vakıfköy ve çevresi için muhataplık tartışması da yaşandı. Kilise vakfının Samandağ, Vakıfköy, Zeytuniye, Batı Ayaz, Defne ve Antakya ilçelerinin hepsini kapsadığını söyleyen Cem Çapar, “Bu kurumun bir yönetim kurulu var. Arsaları var. Sorunları dinleyip, çözebilecek kapasitededir. Kilise yönetim kurulunu muhatap alın. Bizim sorunumuz olsun” dedi.
Toplantıda, her bölge için çalışma grupları kurulması kararı alındı. Gruplar, Patrikhane ve İmar Komisyonu ile koordinasyon içinde çalışacak.
Vakıfköy’deki az hasarlı evlerin hızlıca onarılması Vakıfköy Kilise Vakfı yönetim kurulunun vereceği karara göre belli olacak. Komisyon, 22 Mayıs’ta yeniden toplanacak.
