Üsküdar Amerikan Lisesi’nden mezun olan, Avlaremoz yazarı avukat Betsy Penso, yaşananları Agos’a yorumladı.
14 Mart’ta İstanbul’da yapılan liselerarası futbol müsabakasında bir grup liselinin ‘Nazi selamı’ verdiği sosyal medyada gündem oldu. Söz konusu turnuvada Üsküdar Amerikan Lisesi futbol takımı oyuncularının, Ulus Özel Musevi Lisesi oyuncularına karşı gol sevinçlerini topluca ‘Nazi selamı’ vererek yaptığı ifade edildi. Üsküdar Amerikan Lisesi, Twitter hesabından konuya ilişkin açıklama yaptı.
Konuyu gündeme getiren İzzet Stamati, haberi Twitter’dan duyurdu. Stamati, attığı tweet’te 14 Mart günü liseler arası oynanan futbol maçında Üsküdar Amerikan Lisesi (ÜAL) futbol takımı oyuncularının Ulus Özel Musevi Lisesi (UÖML) oyuncularına karşı gol sevinçlerini topluca Nazi selamı vererek yaptığını duyurdu ve “Bugün oynanan liseler arası futbol müsabakasında Üsküdar Amerikan Lisesi oyuncuları Ulus Musevi Lisesi oyuncularına gol sevinçlerini Nazi selamı vererek kutlamışlar. Hem de bir tanesi değil topluca yapmışlar” dedi.
Avlaremoz’da yer alan habere göre konuyla ilgili UÖML öğrencileri yorum yapmak istemezken, veliler olayın yaşandığını doğruladı.
Okul müdürünün öğrencilere çok üzgün olduklarını, ÜAL ve müsabakayı düzenleyen kurum ile iletişimde olduklarını bildirirken, ayrıca UÖML öğrencilerinin olay sırasında tepkilerini doğru şekilde getirdikleri için öğrencilerle gurur duyduğunu açıkladığı öğrenildi.
Türkiye Yahudi Toplumu da yaşananları doğrulayarak, olayı takip ettiklerini ve gerekli girişimlerde bulunduklarını bildirdi. Yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı: “Konu tarafımızca bilinmekte, gerek okul yönetimimiz, gerekse de Türk Yahudi Toplumu başkanlığınca hassasiyetle takip edilmekte ve gerekli girişimlerde bulunulmaktadır.”
Skandalın sosyal medyada da gündem olmasının ardından; Üsküdar Amerikan Lisesi'nden konuya ilişkin bir açıklama geldi. Açıklamada şöyle dendi: “1876 yılından bu yana nesiller yetiştiren Üsküdar Amerikan Lisesi olarak; Ulus Özel Musevi Lisesi ile gerçekleştirilen bir futbol maçında, bir takım oyuncumuzun yapmış olduğu yanlış hareketten dolayı derin üzüntü içindeyiz. Kurum ve eğitim felsefemiz gereği, her türlü ayrımcılığın karşısında durduğumuzu önemle vurgulamak isteriz. Ulus Özel Musevi Lisesi okul yetkilileri ile ivedilikle görüşüp üzüntülerimizi iletmiş ve gerekli soruşturmayı başlatmış bulunmaktayız. Konunun hassasiyet ve önemle tarafımızdan takip edileceği tüm kamuoyuna saygıyla duyurulur.”
‘O okuldan mezun olduğumu nasıl söyleyeceğim?’
Üsküdar Amerikan Lisesi’nden mezun olan, Avlaremoz yazarı avukat Betsy Penso, yaşananları Agos’a yorumladı.
Utanç duyduğunu söyleyen Penso, “Hem bana karşı yapılan hem de benim yaptığım bir şey gibi hissettim” diyor: “Üsküdar Amerikan’dan mezun olmak benim için her zaman bir gurur vesikası olmuştur. Hangi okuldan mezun olduğum sorulduğunda, üniversiteden önce lisemi söylerim. Bu olaydan sonra ‘Ben bu insanlarla aynı liseden mezun olmak istiyor muyum?’ diye sormaya başladım kendime. Mezun olduğum liseyi değiştiremem ama bu insanların oradan mezun olmamalarını sağlayabilirim.”
Penso, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu insanlar nasıl bu hale gelmişler? Bunu araştırmak lazım. Diğer yabancı liseler gibi, Amerikan liseler de müfredatına ırkçılığa karşı metin, kitap, belgesel izlemeleri vs. koyarlar. Eminim hâlâ vardır bunlar. Benim hatırladığım, bu okul bana hep sorgulama ve karşı çıkma yetisi verdi. Hâlâ böyle mi bilmiyorum ama bugün gördüğümüz şey, yaşananlar üzücü. Utanıyorum da. Üsküdar Amerikan’dan mezun olduğumu nasıl söyleyeceğim? ‘Ben o ırkçılardan değilim’ mi diyeceğim? Zaten Yahudi’yim. Yahudi olmayan arkadaşlarım bunu nasıl söyleyecek? Çok zor bir durum.”
‘Açıklamada fazlasını beklerdim’
Üsküdar Amerikan Lisesi’nin yaptığı açıklamayı tatmin edici bulmadığını söyleyen avukat, tepkinin de anında verilmediğini hatırlatarak, ortaya daha iyi bir metin çıkmasını umduğunu ifade etti: “Olayla ilgili hâlâ bilinmeyen şeyler var. Haberi ilk öğrendiğimizde, bunun topluca yapıldığı söylendi. Oysa okulun açıklamasında bir kişinin yaptığı iddia etti. Veliler önce bir kişinin yaptığını, daha sonra birkaç kişinin de o öğrenciye eşlik ettiğini söylediler. Üsküdar Amerikan’ın müdürü görüntüleri izleyeceğini söyledi. Tabii, ben bu görüntülerin paylaşılması taraftarı değilim. Öğrencilerin çoğu tahminimce 18 yaşından küçük. Bu nedenle söz konusu görüntülerinin paylaşılmasını istemem.”
‘Dar görüşlü hocalarımız vardı’
Kendi okuduğu dönemden de örnekler veren Penso, okulda vizyonlu hocaların yanı sıra dar görüşlü hocaların da olduğunu söyledi: “Okulda iyi, vizyonlu hocalarımız vardı. Özellikle İngilizce, fen ve matematik öğretmenleri... Maalesef tarih, Türkçe derslerine giren öğretmenlerimiz, bana göre çok dar görüşlülerdi. Ben 2006 girişliyim. O zaman Orhan Pamuk Nobel Ödülü’nü yeni kazanmıştı. Daha önce hiç okumamıştım, medyadan ismini duymuştum sadece. Öğretmenimiz bize, Orhan Pamuk’un, Ermeni Soykırımı’nın olduğunu ifade ettiği için Nobel Ödülü’nü kazandığını söylemişti. O günlerde Ermeni Soykırımı ile ilgili hiçbir şey bilmiyordum, öğretmene de çok saygı duyduğum için soykırım konusuna olumsuz yaklaşmıştım. Daha sonra çok kitap okudum, şu anda Ermeni Soykırımı’nın varlığını kabul ediyorum.”
‘Antisemitizme maruz kaldım’
Penso, daha önce okulda antisemit söylemlere maruz kaldığını söylese de, Nazi selamı verildiğini görmediğini belirtti: “10. sınıftayken Mavi Marmara olayı ortaya çıkmıştı. Millî Güvenlik diye bir dersimiz vardı. Dersimize, Kuleli Askerî Lisesi’nden bir asker girerdi. Millî Eğitim Bakanlığı’ndan bütün okullara Mavi Marmara’da şehit olan kişiler için saygı duruşu yapılacağını söyleyen bir mail geldi. Saygı duruşunun yapıldığı gün, Millî Güvenlik dersimize denk geldi. Sınıftan bir arkadaşımı hatırlıyorum. Zannediyorum ki şu an o ırkçı görüşlerini geride bıraktı ve dünyaya daha farklı bakabiliyor. Ama o gün çok antisemit bir şekilde ‘Siz şöyle yapıyorsunuz, böyle yapıyorsunuz’ diye bana birçok ithamda bulunmuştu. Gören de zannedecek ki onun itham ettiği şekilde ben İsrail askeriyim ve söylediği şeyleri yapıyorum. Söylediği şeylerin bir kısmı doğru, bir kısmı yanlış. Öğrencilerden böyle şeyler gördüm mü? Evet, gördüm. Ama Hitler selamı umarım görmemişimdir, hatırlamıyorum.”
