Misyon, "Dezenformasyon Yasası" olarak sunulan ancak bilhassa internet yayıncılığına yeni kısıtlamalar getiren adımı kınadı, 2023 seçim döneminde basın özgürlüğü ve gazetecilerin güvenliğinin korunması için çağrı yaptı. Yasa, basın meslek örgütleri ve muhalefet tarafından "Sansür Yasası" olarak nitelendiriliyor.
12-14 Ekim’de Türkiye’yi ziyaret eden uluslararası basın özgürlüğü misyonunun Ankara’daki toplantıları sürerken, "Dezenformasyon Yasası"nın 29. maddesinde “halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayanlar” için öngörülen bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası 13 Ekim Perşembe günkü meclis toplantılarında kabul edildi.
Uluslararası Basın Ensitüsü (IPI) öncülüğündeki misyon adına bugün (14 Ekim) yapılan açıklamada "Yasanın belirsiz tanımlar ve sorunlu ifadeler içeren diğer maddeleri ve siyasallaşan Türkiye yargısı tarafından uygulanacak olması, gazetecilerin yanı sıra milyonlarca internet kullanıcısını cezai yaptırım riski ile yüzleştirerek, ülkenin halihazırda hasar almış medya ortamında sansür ve otosansürün artmasında büyük rol oynayacaktır" dendi.
Misyon bu hafta, yedi basın ve ifade özgürlüğü ve insan hakları örgütü, Türkiye’de gazeteciler, sivil toplum grupları, siyasi partiler ve Anayasa Mahkemesi gibi pek çok kurum ile toplantılar düzenleyerek ülkedeki medya özgürlüğü krizini tartıştı. AKP Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı Hakan Çavuşoğlu’nun yanı sıra, CHP, HDP, İyi Parti, Gelecek Partisi, Demokrat Parti, Saadet Partisi, EMEP, TİP ve TÖP temsilcileri ile olmak üzere toplam on partiyle bir araya geldi.
Açıklamaya göre, heyetin, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, AKP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Leyla Şahin Usta ve RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin ile toplantı talepleri geri çevrilirken, Milliyetçi Hareket Partisi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), TBMM Dijital Platformlar Komisyonu ve AKP Milletvekili Hüseyin Yayman ve İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile toplantı talepleri yanıtsız kaldı.
Viyana merkezli Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) ve IPI Türkiye Ulusal Komitesi öncülüğündeki misyonda Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi, ARTICLE 19, Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), Basın ve Medya Özgürlüğü için Avrupa Merkezi (ECPMF), Osservatorio Balcani e Caucaso Transeuropa (OBCT) ve Sınır Tanımayan Gazeteciler’in (RSF) temsilcileri yer aldı. Misyon ayrıca Uluslararası PEN ve Güney Doğu Avrupa Medya Organizasyonu (SEEMO) tarafından da desteklendi.
Açıklamada "Bir sonraki genel ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin Haziran 2023’te yapılması planlanıyor. Bağımsız haber ve bilginin serbest dolaşımı tüm demokratik seçimler için hayati bir koşul" dendi.
Açıklamada "Yıllarca gerileyen koşulların ardından, misyon siyasi yelpazeden tüm politikacılardan gazeteciliğin yüzleştiği krizi sonlandırmak için çalışacağına ve basın özgürlüğünü garantileyen kapsamlı reformlar yapılacağına dair bağlılık talebinde bulundu" ifadelerine yer verildi.
Misyonun açıklamasında "Aynı zamanda, görüşülen paydaşlar seçim öncesi gazetecilere yönelik baskı ve fiziki saldırıların artabileceği yönünde endişelerini dile getirildi. Misyon olarak, hükümete, özellikle seçim döneminde gazetecilerin korku ve tacizden uzak işlerini yapabilmeleri için gerekli önlemlerin alınması yönünde çağrı yapıyoruz" dendi.
AKP ve MHP’nin “dezenformasyonla mücadele” gerekçesiyle hazırladığı, muhalefetin ve basın meslek örgütlerinin “sansür yasası” olarak nitelendirdiği Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin yasa teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda dün (13 Ekim) kabul edilerek yasalaştı.
(Basın bülteni)
