Ermeni toplumunun el konan mülklerinden Sirkeci’deki Sanasaryan Han için Vakıflar Genel Müdürlüğü’nde ihale gerçekleştirildi. 28 Ocak Salı günkü ihale basına kapalı olarak yapıldı. İhalede en yüksek teklifi Gap-San Eserler şirketi verdi. İhaleye yönelik eleştiriler sürüyor. HDP milletvekili Garo Paylan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'a soru önergesi yöneltti.
Restorasyon karşılığı kiralama usulüne göre yapılan ihalede edinilen bilgilere göre en yüksek teklifi Gap-San Eserler İnşaat isimli firma verdi. Açık artırma usulüne göre yapılan ihalenin sonuçları henüz Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından onaylanmadığı için resmi bir açıklama yapılmadı. Edinilen bilgilere göre şirket VGM’ye yıllık 3 milyon TL ödeme teklif etti.
Söz konusu şirket yine Sirkeci’deki tarihi Vakıf Han’ın kiralanması ihalesini de kazanmıştı. Tarihi han, 2006 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından kiralanarak beş yıldızlı otel haline getirildi. Şirket, basına yansıyan bilgilere göre Mehmet İpek, Rauf Akdal ve Sedat Eser tarafından kuruldu. Vakıf Han’ın kiralanmasından sonra bina içinde çatı katında yapılan bazı işlemler, tarihi eser vasfının zedelendiği gerekçesiyle eleştirilere konu olmuştu.
İhale eleştirilere rağmen yapıldı
Mülkiyeti Ermeni toplumuna ait olan Sanasaryan Han için Türkiye Ermeni Patrikliği tarafından dava açılmış, Yargıtay 2017 yılında davacıları haklı bulurken bir yıl sonra tem tersi yönde bir karar alarak hanın mülkiyetini VGM’ye vermişti. Bu karar üzerine Patrikhane adına hukuki süreci yürüten avukat Ali Elbeyoğlu Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu. Elbeyoğlu önceki hafta Agos’a yaptığı açıklamada hukuki süreç devam ederken ihale yapılmasını eleştirrmişti. Elbeyoğlu Anayasa Mahkemesi’ndeki davanın ötesinde, handan elde edilecek gelirlerin vakfiyede yazıldığı şekliyle Ermeni öğrenciler yararına kullanılması için idare mahkemesine başvurduklarını da söylemişti.
İhale öncesinde önceki Perşembe günü (23 Ocak) Patrik Maşalyan ve Ali Elbeyoğlu Patrikhane’de biraraya geldi. Görüşme sonrasında yapılan açıklamada "Anayasa Mahkemesi’ndeki 2019/6264 sayılı bireysel başvurumuz henüz karara bağlanmadan ve yargı süreci halen devam ederken Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün Han’ı ihaleye çıkarmasının hakkaniyete uygun düşmediğini belirtmek isteriz. Ayrıca bu ihalenin ve ihale sonrası aşamaların talep ettiğimiz hak üzerinde bir etkisi olamayacağı da aşikârdır" dendi.
28 Ocak’taki ihalenin ardından Agos’un soruların yanıtlayan Ali Elbeyoğlu Anayasa Mahkemesi’nde süren davaya bir kez daha dikkat çekerek “Mülkiyeti aldığımız takdirde kiracı, Patrikhane’nin kiracısı olacaktır” değerlendirmesini yaptı.
"İhaleye onay verecek misiniz?"
İhale sonrasında HDP milletvekili Garo Paylan VGM'nin bağlı bulunduğu Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un yanıtlaması talebiyle bir soru önergesi hazırladı. "Sanasaryan Han geri döndürülemez bir sürece sokuluyor" diyen Paylan soru önergesinde şu ifadelere yer verdi.
"Sanasaryan Han, mülkiyetinin Ermeni toplumuna iade edilmesiyle ilgili yargı süreci devam ederken, 28.01.2020 tarihinde Vakıflar İstanbul 1. Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen ihaleyle 35 yıllığına Gapsan-Eserler adlı şirkete kiralanmıştır.Gapsan-Eserler şirketi, 2005 yılında Sanasaryan Han’a komşu olan tarihi 4. Vakıf Han’ı ihale yoluyla 25 yıllığına kiralamış, tarihi binanın orijinalinde yaptığı geri döndürülemez değişiklikler ise kamuoyunda 'restorasyon felaketi' olarak tartışılmıştı.
Sanasaryan Han’ın, tarihi Vakıf Han’da sorunlu bir restorasyon yapan Gapsan-Eserler adlı şirkete kiralanması, hanın akıbetine ilişkin kamuoyunda ciddi endişelere sebep olmaktadır.
Bu bağlamda,
1. Sanasaryan Han’ın, mülkiyetinin Ermeni toplumuna iade edilmesi konusunda yargı süreci devam ederken, otel yapılmak üzere hakkında şaibeler bulunan bir şirkete 35 yıllığına kiralandığı ihaleye onay verecek misiniz?
2. Tarihi Sanasaryan Han’ın ‘aslına bağlı kalınmaksızın restore edileceği’ konusundaki haklı endişeleri gidermek adına, Bakanlığınızca ne gibi önlemler alınacaktır?
3. Önceki restorasyon uygulamasıyla kamuoyunda tartışma yaratan Gapsan-Eserler adlı şirketin VGM tarafından düzenlenen ihaleye katılabilmesini nasıl açıklarsınız?
4. Bahsi geçen şirketin, üstlenicisi olduğu önceki restorasyon uygulamaları denetlenmiş ve geçmiş uygulamalarına dönük soruşturma başlatılmış mıdır?
5. İhale, hangi gerekçeyle basına kapalı yapılmıştır?
6. Gapsan-Eserler şirketi ihaleyi hangi şartlarla kazanmıştır?
7. Ermeni Patrikhanesi, devam eden davayı kazanması durumunda, ihaleyi kazanan şirketle ilişkisini hangi şartlarla sürdürmek durumunda kalacaktır?"
