Türkiye Ermenileri 84. Patriği II. Mesrob Mutafyan'ın sağlığının bozulduğu 2010 yılında Müteşebbis Heyet, Patrik seçimi yapılabilmesi amacıyla İçişleri Bakanlığı'na başvurmuştu. Ancak bu başvuru reddedilince Danıştay'a gidilmişti. Danıştay görevsizlik kararı vermişti.Geride bıraktığımız 9 yıl boyunca mahkemelerce engellenen Patrik seçimi süreci için Anayasa Mahkemesi'ne başvurulmuştu. Mahkeme yapılamayan Patrik seçimi için "din özgürlüğü ihlali" kararı verdi.
Bu süreçte İstanbul Valiliği'nin de talebiyle "patrik genel vekili" seçimi yapılmıştı. Bu makama Ruhani Kurul tarafından Başepiskopos Ateşyan seçilmişti. Müteşebbis Heyet bu karara karşı da "patrik genel vekilliği'nin hukukta yeri olmadığı" gerekçesiyle dava açmıştı. Bu dava da reddedildi. Temyize giden her iki dava için Danıştay'dan makul sürede karar çıkmaması üzerine 2016 yılında Anayasa Mahkemesi'ne başvuruldu.
Başvuru "Türkiye Ermenileri Patrikliği Seçimi'ne ilişkin derece mahkemelerince verilen kararların din ve vicdan özgürlüğünü ihlal ettiği iddiası" ifadesiyle Anayasa Mahkemesi'nin 22 Mayıs tarihli toplantısının gündemine alındı.
Mahkeme din özgürlüğünün ihlal edildiğine ilişkin iddianın "Kabul edilebilir" olduğuna, Anayasa’nın 24. maddesinde güvence altına alınan din özgürlüğünün de "ihlal edildiğine" karar verdi. Kararın 11'e 4 oy çokluğuyla alındığı öğrenildi..
Patrik Mutafyan’ın bu yılın Mart ayında vefat etmesinin ardından Patrik seçimi süreci başlamış durumda. Ancak karar, geride bıraktığımız yıllarda Patrik seçimi girişimlerinin devlet tarafından engellendiği dikkate alındığında hukuki açıdan önem taşıyor.
