Almanya Başbakanı Angela Merkel geçen hafta üç Kafkas başkentini ziyaret etti, Gürcistan ile Güney Kafkasya turuna başlayan Merkel bir gün sonra Ermenistan’a geldi. Merkel, 25 Ağustos’ta Güney Kafkasya ziyaretin son ayağı olan Azerbaycan’a uçmak için, Yerevan’dan ayrıldı. Ziyaret, bağımsız Ermenistan’a ilk kez Almanya Başbakanı seviyesinde bir ziyaret olması açısından önemliydi. Yerli ve yabancı uzmanların genel hatları ile oldukça başarılı bulduğu Ermenistan ziyareti sırasında Merkel Ermeni Soykırımı Anıtı’nı ziyaret etti, üst düzey ortaklık toplantılarına katıldı, Yerevan’ın Kuzey Caddesinde Paşinyan ile birlikte yürüdü, Ermenistan halkı ile konuştu. Ermenistan’daki değişimin ilk andan itibaren hissedildiğini söyleyen Almanya şansölyesi AB ve Ermenistan arasındaki ilişkileri güçlendirmek için elinden geleni yapacağına söz verirken, Ermenistan vatandaşlarına uygulanan AB vizesi konusunda oldukça hızlı adımlar atabileceklerini söyledi.
Alin Ozinian / Yerevan
Önce Putin sonra Kafkasya
Merkel, 18 Ağustos’ta Rus lider Vladimir Putin’le yaptığı görüşmeden sonra Kafkas ziyaretini gerçekleştirmeye koyuldu, tabir yerinde ise bölgenin büyük ağabeyi ile görüştükten sonra 3 ülkenin liderleri ile bir araya geldi. Merkel’in Ermenistan ziyareti kapsamından ziyade oluşan atmosfer sebebi ile diğer ziyaretleri gölgede bırakarak gündeme oturdu. Merkel’i çiçeklerle karşılayan Ermenistan Başbakanı Paşinyan, sıcak davranışları ve dostça tavırları ile 20 yıldır genel olarak oldukça yüzeysel gelişen Alman-Ermeni ilişkilerine yeni bir soluk getirmiş oldu.
Somut projeler
Merkel ve Paşinyan geçtiğimiz ay Brüksel'de karşılaşmışlar, fakat somut işbirliği projeleri hakkında konuşma fırsatı bulamamışlardı. Bu ziyaret sırasında iki lider daha somut projeler hakkında konuşma fırsatı yakaladılar. Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan ile de görüşen Merkel, ziyaretine Ermeni Soykırımı’nın anıt kompleksi (Tsitsernakaberd) ile başladı, Soykırım kurbanlarının anısına "sönmeyen ateşin" önünde saygı duruşunda bulunduktan sonra anıta çiçek bıraktı.
Yerevan Belediye Başkan vekili Kamo Areyan ve Ermenistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan, Ermeni Soykırımı Anıtı ziyaretinde Merkel’i eşlik ettiler. Şansölye daha sonra, ziyarette bulunan diğer ülke liderlerinin yaptığı gibi, Soykırımı kurbanlarının anısına Tsitsernakaberd ağaç parkında kendi adına hazırlanan ağacı dikti.
Merkel ile selfie
Kendisi onuruna verilen akşam yemeğinin ardından Paşinyan ile birlikte Yerevan’ın Kuzey Caddesi’nde dolaşan Merkel halkın ilgisini yakından hissetti, isteyenler ile fotoğraf çektirdi. Paşinyan’ın samimi ve şakacı hareketleri de gözden kaçmadı. Merkel ile selfie çekmeye çalışanlara yardımcı olmak için Paşinyan kendisi de fotoğraflar çekti.
Birçok gazeteci ve bölge uzmanı Merkel’in Ermenistan ziyaretini oldukça olumlu değerlendirirken, Ermenistan-Almanya ilişkilerinde pozitif değişikliklere yol açabileceği yorumlarını yaptılar. Almanya’nın Ermenistan-AB anlaşmasının hayata geçirilmesi yönünde ülke olarak ellerinden geleni yapacaklarına dair söz verilmesinin önemi üzerinde duranlar, bunu birçok işbirliğine hazırlık olarak da gördüklerini bildirdiler.
‘1915’in bilincindeyiz’
Merkel ile Paşinyan’ın birlikte düzenledikleri basın toplantısında önemli noktalar vurgulandı. Açılışta yaptığı konuşmada Paşinyan, iki taraf için de ziyaretin çok faydalı geçtiğini, görüşülen Ermenistan – Almanya ve Ermenistan- AB ve daha bir çok konuda tarafların benzer düşünceler paylaşmasından ötürü mutlu olduğunu ve bunun çok yakında gerçekleşebilecek somut iş birliklerine dönüşebileceğini söyledi.
Basın toplantısında konuşan Merkel ise, Ermenistan’da bulunmaktan çok mutlu olduğunu ifade ettikten sonra ülkedeki değişimin kendileri için beklenmedik fakat halk için ümit verici olduğunu söyledi. Almanya Şansölyesi “İlk bağımsız Ermenistan devletinin 100. ve Yerevan şehrinin kuruluşunun 2800. yıldönümünde burada bulunduğum için çok mutluyum. Yerevan’da gördüklerim beni çok memnun etti. Ermenistan ile ilişkilerimiz şimdi iyi seyrediyor ama bu daha iyi olmayacağı anlamına gelmiyor, kültürel ve ekonomik bir çok alanda işbirliklerimizi geliştirebiliriz. Eğitim alanında yeni projelere başlamamız çok önemli. Biz sadece Almanya ve Ermenistan arasındaki ilişkilerin gelişmesi için değil, AB ve Ermenistan konularında da yardımcı olmak istiyoruz. Karabağ sorununun çözümü için de elimizden geleni yapmaya hazırız, sorunların barışçıl yollarla çözümünü destekliyoruz.” dedi. Merkel Soykırım Anıtı’na da gittiğini hatırlatarak, “1915 yılının Ermeniler için ne kadar korkunç bir dönem olduğu bilincindeyiz, bu tarihin unutulmaması gereken ve unutulmayacak bir sayfası. Almanya bu hafızanın korunması için elinden geleni yapacaktır” dedi.
Merkel’den TUMO’ya övgü
Ermenistanlı hükümet yetkilileri, Başbakanı Merkel’e, Ermenistan’a yaptığı resmi ziyaret kapsamında alışılmış tarihi ve kültürel yerlerden ziyade bugünün Ermenistanı ve yeni yaratıcı neslin simgesi haline Yerevan TUMO Yaratıcı Teknolojiler Merkezi’ni gezdirmeyi seçtiler. TUMO’da üzerinde çalışılan robot yapımcılığı, programlama ve diğer projeler, Merkel’e sunulurken, Almanya Şansölyesi hayretini gizleyemedi ve “Pozitif anlamda sarsıldığımı söylemek istiyorum, burası sadece Ermenistan’ın değil, dünyanın geleceğine yön verecek bir yer” dedi.
