Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde yapılan bağımsızlık referandumundan sonra Ermenistan ‘soğukkanlılığını’ korurken, olayla ilgili Türkiye’nin aldığı pozisyonu yakından incelemeye başladı. Ülkede yapılan yorumlarda ise “Ermenistan hesabını iyi yapmalı” yorumu öne çıkıyor.
Karabağ (Artshak) Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı “Birleşmiş Milletler Konvensiyonunda ve daha bir çok uluslararası belgede yer alan ‘kendi kaderini tayin hakkı’nı kullanan Irak Kürdistan halkının yaptığı referandumu ve sonucunu kutluyoruz” diyen bir mesajı yayınlarken, Ermenistan’dan şu ana kadar tek resmi açıklama Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Tigran Balayan’dan geldi. Balayan, “Ermenistan gelişmeleri yakından takip ediyor” yorumu ile yetindi.
Merkezi Washington’da bulunan Amerikan Ermeni Asamblesi ise yaptığı yazılı açıklamada Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi'ni yaptıkları referandum için kutlarken, Ermeni-Kürt dostluğunu kronolojik örnekler ile anlattı.
Ermenistan Kürt Cemaati Temsilcisi ve Cumhuriyetçi Parti milletvekili Gnyaz Hasanov temkinli. Şöyle diyor Hasanov: “Ermenistan Kürtleri Irak Kürtlerine sadece manevi bir destek sunabilir. Ermenistan ise kendi bölgesel çıkarlarını gözetip bu konu ile ilgili siyaset geliştirmelidir. Her ülke kendi pozisyonuna göre düşünmeli. Şu anda bilinmeyen çok şey var, bu açıdan Ermenistan bağımsız bir Kürdistan’ı kabul eder mi, onu hükümet değerlendirecektir.”
Ermenistan’daki Rya-Taza Kürt köyünün sakinleri referandumdan dolayı mutlular fakat bu gelişmenin kendilerini etkilemeyeceğini düşünüyorlar. Azatutyun gazetesinin konuştuğu sakinlerden biri “Devletleri olsun istiyorlar, ayrılmak istiyorlar, ayrılsınlar. Mutluyuz onlar adına. Biz orada yaşamıyoruz, ama onlar mutlu olsun. Ben gözümü burada açtım, benim toprağım burası, orayı görmedim bile. Evim bahçem burada” diyor.
Olumlu tavır
Ermenistanlı Türkolog Varujan Geğamyan “Ermenistan tetikte olmalı ve konu ile ilgili hızlı karar alabilmeli” diyor ve şöyle devam ediyor: “Genel olarak Kürdistan’da yapılan referandum Ermeniler tarafından olumlu karşılandı, burada Kürt ve Ermeni özgürlük hareketleri arasındaki benzerliğin önemli bir rolü var kuşkusuz. Fakat İsrail dışında bu referandumu şu anda açıkça kabul eden başka bir ülke yok. Bu açıdan Ermenistan dikkatli olmalı, bu referandum siyasi açıdan Ermenistan için hem avantaj hem dezavantaj olabilir” dedi.
Yerevan Devlet Üniversitesi Doğu Bilimleri Fakültesi İran Çalışmaları Bölüm Başkanı Vartan Voskanyan da Kürdistan’ın devletleşmesi için 1-2 yıla ihtiyaç duyulacağını bu zaman zarfında Ermenistan’ın hesabını iyi yapması gerektiğini belirtiyor. Voskanyan, “Kürtlerin bağımsızlık mücadelesi tabii ki duygusal olarak bizim sempati ile baktığımız bir olay, ama devlet olarak bu süreçte Ermenistan için gündeme gelecek fırsatların ve tehlikelerin iyi hesaplanması gerekiyor. Sadece Kuzey Irak değil, Türkiye ve İran’daki Kürt hareketinden doğacak gelişmeler de bizzat Ermenistan sınırlarında olacaktır, hepsi komşu ülkeler, doğru pozisyonu almak için uzun düşünmek gerekli” değerlendirmesini yaptı.
Ermenistan basını referandumdan sonra Türkiye’nin tutumunu yakından izlerken, kulislerde dengeler açısından Kürdistan’ın kurulmasının Ermenistan ve Türkiye’nin çıkarları için bu sefer birlikte masaya oturmalarını gerektirecek gelişmelere gebe olabileceği konuşuluyor.
