Libya'da diktatör Kaddafi'nin devrilmesinin ardından ilk seçimler yapıldı. BM Libya seçimlerini Destekleme Misyonu Başkanı Ian Martin 'seçimlerin çatışma sonrası ülke için olağanüstü bir başarı olduğunu' belirtti ve daha önceden seçim tecrübesi olmayan Yüksek Seçim Kurulu'nun süreci başarıyla yönettiğini kaydetti. Seçim sonucunda, ülkenin kurucu meclisi oluşturulacak ve yeni anayasa çalışmalarına başlanacak.
Libya halkı, Muammer Kaddafi’nin devrilmesinden sonra Libya Ulusal Meclis üyelerini seçmek için yapılan ilk seçimlerde sandık başına gitti.
Seçmenler 13 seçim bölgesine ayrılan ülkede oylarını 1584 seçim merkezindeki 6629 salonda kullandı. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Nuri el-Abbar, ''Kayıtlı 2 milyon 865 bin seçmenden yaklaşık 1,2 milyonun oy kullandığı seçimlere katılım oranı yüzde 43 olarak gerçekleşti'' dedi.
Aynı kişinin Reuters'da yer alan demecine göre ise 1.7 milyon kişi oy kullandı ve dolayısıyla katılım yüzde 60 olarak gerçekleşti. Kesin sonuçlar henüz belli değil.
Seçim sonrası açıklama yapan Libya’nın savaş sırasındaki Başbakanı Mahmut Cibril, siyasi partilere çağrıda bulunarak oluşturularak geniş tabanlı bir hükümete destek vermelerini istedi.
Birleşmiş Milletler (BM) Libya seçimlerini Destekleme Misyonu Başkanı Ian Martin, Libya'daki seçimlerin çatışma sonrası ülke için olağanüstü bir başarı olduğunu söyledi.
Bidaye Hareketi Seçim Gözlem Komisyonu Başkanı Ahmed Gaydan, Libya'daki seçimlerin bir bayram ve düğün havasında gerçekleştiğini belirterek, ufak bazı taşkınlıkların seçimin genel huzurunu kaçıramadığını söyledi.
Libya seçimlerine ilişkin Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan da bir açıkama geldi. Dışişleri Bakanlığı, Libya’da yapılan Ulusal Kongre seçimlerinin yüksek katılımlı, demokratik ortamda ve coşku içinde gerçekleştirilmiş olmasından büyük memnuniyet duyulduğunu bildirdi.
Seçim kurulunun başarısı
BM Libya seçimlerini Destekleme Misyonu Başkanı Martin, AA'ya yaptığı açıklamada, Libya Yüksek seçim Kurulu'nun süreci oldukça iyi yönettiğini belirterek, daha önce tecrübesi, ofisi ve çalışanı bulunmayan kurulun, seçimlerde olağanüstü bir başarı sergilediğini vurguladı.
Libya halkının seçimlerde, özellikle ülkenin doğusunda, güvenlik sorunları olmasına rağmen sandık başına giderek önemli bir başarı gösterdiğini dile getiren Ian Martin, dün açılmayan seçim merkezlerinde ise oy kullanma işleminin bugün devam ettiğini belirtti.
Bu seçimlerin Libya için demokratikleşme yolunda önemli bir adım olduğunu ancak ülkenin önünde halletmesi gereken önemli sorunları bulunduğunu ifade eden Martin, 'Demokratik bir yönetimin kontrolünde düzenli bir ordu ve polis teşkilatının kurulması gerekmektedir. Tabii bunlar bir gecede halledilecek sorunlar değil, zamana ihtiyaç olacak' diye konuştu.
'Libya çok partili seçimlere gidebilir'
Martin, seçimlerin siyasi partiler açısından da önemli bir adım olduğuna dikkati çekerek, 'Libya bundan sonra çok partili seçimlere gidebilir, kendi anayasasını yapabilir ve gelecekteki seçim sistemi hakkında konuşabilir' ifadesini kullandı.
'Bugün Libya için büyük bir gündü'
Kendilerini, ''Libya devriminin öncülerinden'' olarak nitelendiren Bidaye Hareketi'nin, seçimler için oluşturduğu gözlemci heyetinin başkanı Ahmed Gaydan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ''Libyalılar uzun yıllardır yurt dışında seçimlere tanık oldukları halde kendi ülkelerinde bundan mahrumdu. Bugün Libya halkı için büyük bir gündü'' dedi.
Bazı bölgelerde güvenlik sorunları olduğuna dikkati çeken Gaydan, ''Ufak bazı taşkınlıklar olsa da bu, seçimin genel huzurunu kaçıramadı'' diye konuştu.
Gaydan, gözlemci heyetinin oy sayımını da izlemeye devam ettiğini belirterek, ''Arkadaşlarımız 11. seçim bölgesi olan Trablus'ta yoğun bir çalışma içerisinde. Yüksek Seçim Kurulu Sayım Merkezi'ne nakledilen sonuçları takip ediyoruz'' ifadesini kullandı.
Ahmed Gaydan, seçim sonuçlarının herkesi memnun etmesini beklediğini kaydetti.
Seçim karşıtları saldırılarda bulundu
Ülkenin ilk demokratik seçimleri, bazı grupların şiddet olaylarına tanıklık etti. Ülkenin farklı bölgelerinde seçim merkezlerini de hedef alan saldırılar düzenlendi.
YSK Başkanı el-Abbar, ''Ülke genelindeki seçim merkezlerinin yüzde 94'ünde oy verme işlemleri belirlenen saatte ve sorunsuz olarak başladı. Ancak seçim komisyonunun elinde olmayan güvenlikle ilgili nedenler ve işlemler için gerekli lojistik desteğin merkezlere ulaştırılamaması sebebiyle yaklaşık 100 merkezde oy verme işlemlerinde gecikme yaşandı'' diye konuştu. El-Abbar, oy verme işlemlerinin planlandığı gibi dün saat 20.00'de sona erdiğini bildirdi.
Libya basınında yer alan habere göre, Bingazi'nin 47 kilometre batısındaki üç seçim merkezine federalizm talebinde bulunan kişilerce saldırı düzenlendi. Göstericiler, Bingazi'de YSK'ya ait bir depoyu yakmış ve seçim malzemesi taşıyan bir helikoptere ateş açarak bir kişinin ölümüne sebep olmuştu. Seçim karşıtı eylem yapan bir kişi de Ecdebiye'de bir oy merkezinde karışıklık çıkarmak isterken öldürülmüştü.
Libya İçişleri Bakanı Yardımcısı Ömer el-Hadravi, düzenlediği basın toplantısında, seçim sürecini baltalamak isteyen bir aracın içindeki üç kişiye güvenlik memurunun ateş açtığını ve birinin öldüğünü, diğer iki kişinin yaralandığını ifade etti.
Ulusal Geçiş Konseyi üyeleri aday gösterilmedi
Libya Başbakanı Abdurrahim el-Keib, ''Libya'da seçim sürecinde her ülkede olabilecek ufak tefek tatsızlıklar yaşanmasına rağmen süreç gayet iyi işledi. Bu seçimlerle Libya halkı dünyayı şaşırtacak'' dedi.
Yolsuzlukla suçlananlar, Kaddafi destekçileri, Ulusal Geçiş Konseyi üyeleri seçimlerde aday gösterilmedi.
Seçim sonuçlarına ilişkin ilk açıklamanın yarın yapılacağı, nihai sonuçların ise Çarşamba günü açıklanacağı bildirildi.
Libya'nın yeni anayasasını hazırlayacaklar
Libya'da 120'si bağımsız, 80'i parti listelerinden seçilen vekillerden oluşacak 200 sandalyeli Kurucu Meclis, ilk oturumunda başkanını belirleyecek ve bir ay içerisinde Başbakan ve Anayasa Komisyonu'nu seçecek. Anayasa Komisyonu'nun 120 gün içinde anayasayı hazırlaması öngörülüyor.
Anayasa Komisyonu'nun hazırlayacağı taslak anayasa 30 gün içinde referanduma sunulacak. Libya halkı referandumda üçte iki çoğunlukla taslağa destek verirse taslak ülkenin anayasası olarak kabul edilecek.
(vE)
