Patrikhane’de yapılan, VADİP yöneticileri ile okulları olan tüm vakıflardan temsilcilerin katıldığı toplantının ardından Başepiskopos Aram Ateşyan, VADİP Mali Komisyonu’nun işlerlik kazanması için Patrikliğin aldığı kararı açıkladı: “Bundan sonra, madağ veya isim günü düzenleyerek bağış toplamak isteyen vakıflar, Patrikhane’den gün almaya geldiklerinde, önce Mali Komisyon tarafından incelenmiş ve onaylanmış hesap cetvellerini sunacaklar. Bu olmadığı takdirde, Patrikhane tarafından bu madağlara vaiz gönderilmeyecek ve üst düzey bir din görevlisi başkanlık etmeyecek.”
Türkiye Ermenileri Patrikliği, 25 Ağustos Salı günü önemli bir toplantıya ev sahipliği yaptı. 28 Eylül’de başlayacak olan eğitim ve öğretim yılı öncesinde, okulların maddi durumunun ele alındığı toplantıya, VADİP Başkanı Bedros Şirinoğlu, Vakıflar Arası Dayanışma ve İletişim Platformu (VADİP) Genel Sekreteri Harutyun Şanlı ile birlikte, okulları olan tüm vakıflardan temsilciler ve Mart ayında kurulan Mali Komisyon’un üyeleri katıldı. Toplantıya, bünyesinde Esayan Lisesi’nin bulunduğu Üç Horan Vakfı’ndan herhangi bir temsilci gönderilmedi. VADİP bünyesinde oluşturulan Mali Komisyon’un nasıl işleyeceğine dair açıklamaların yapıldığı toplantıya başkanlık eden Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan, Ermeni toplumunun önemli bir sorunu için çözüm yolları üretmeyi amaçladıklarını belirterek, “Bu toplantının konusu vakıflarımızın bütçeleridir. Başına buyruk hareket eden kurumlar yerine, daha sağlıklı yönetilen, birlik ve beraberlik içerisinde işleyen bir vakıflar bütünlüğü olmak için ne yapabiliriz, bunu tartışacağız” dedi.
Patrikhane dışlayacak
Ateşyan, daha sonra, Mali Komisyon’un işlerlik kazanması için Patrikliğin aldığı bir kararı açıkladı: “Bundan sonra, madağ veya isim günü düzenleyerek bağış toplamak isteyen vakıflar, Patrikhane’den gün almaya geldiklerinde, önce VADİP bünyesinde kurulan Mali Komisyon tarafından incelenmiş ve onaylanmış hesap cetvellerini sunacaklar. Bu olmadığı takdirde, Patrikhane tarafından vaiz gönderilmeyecek ve bu madağlara üst düzey bir din görevlisi başkanlık etmeyecek.” Bu uygulamanın vakıfların madağ günü düzenlemesine engel teşkil etmediğini belirten Başepiskopos, “Vakıflar kendi kiliselerindeki din görevlileriyle madağlarını yapma yoluna gidebilir. Bu durumda, hayırseverlerimiz, Patrikliğin törenlere riyaset etmemesinin, o vakfın hesap vermeyen bir vakıf olduğunu gösterdiğini bilmeli ve o törene ilgi göstermeyerek vakfı yalnızlaştırma yoluna gitmeli” dedi.
Şeffaf ve hesap verebilen yönetimler
Genel koordinatörlüğünü Yeminli Mali Müşavir Masis Yontan’ın üstlendiği Mali Komisyon’da, mali müşavirler Koray Aşçı, Mıgırdiç Kaya, Kevork Erkan, Levon Boşat, Vartevar Cavak, Herman Gürciyan, Mihran Karakızyan ve Berç Menzilcioğlu yer alıyor. Mali konular ve iş hukukuna dair eğitimler düzenleyerek vakıfların bilgi eksikliğinden kaynaklanan hatalarını asgariye indirmeyi hedeflediklerini ifade eden Yontan, “Bazen iyi niyetle de olsa, bilgi eksikliğinden kaynaklanan hatalar yapılabiliyor, bu da kurumları zarara uğratan cezalara sebep olabiliyor. Bu nedenle vakıf yöneticileri ve hesapları tutan
kişilerin, mevzuat hakkında asgari düzeyde de olsa bilgi sahibi olması gerekiyor” dedi.
Bilgiler arşivlenecek
Genel Koordinatör, Mali Komisyon’un nasıl çalışacağını şöyle özetledi: “Toplumumuzda, bazı vakıflarımızın şeffaf ve hesap verebilir olmadığına dair bir algı var. Bunun önüne geçmek için kurumların gelir ve giderleri incelenerek ayrıntılı raporlar hazırlanacak ve harcamaların ne kadar yerinde olduğu araştırılacak. Bu amaçla, Mali Komisyon üyeleri ikişerli gruplara ayrılarak vakıflarımızı ziyaret edecek. Eksikler varsa tespit edilecek ve ilgili vakfın yöneticileri bilgilendirilecek.” Konuşmalarda, toplumun her bireyinin her vakfa hesap sorma hakkının olduğuna dikkat çekilirken, Mali Komisyon üyelerinin bu haktan güç alarak çalışmaya başladığı ve bunun maliyeden kurumları denetlemek üzere yasal yetkileriyle gelen müfettişler gibi algılanamayacağı, dolayısıyla vakıfların istenen belgeleri sunmasının yasal değil etik bir sorumluluk olduğu vurgusu yapıldı. Toplanan verilerle hazırlanan raporların, incelemek isteyenlere açık olması şartıyla Patrikhane’de arşivlenmesi kararlaştırıldı. Çok sayıda vakfın, hesaplarının incelenebilmesi için komisyona muvafakat verdiği de kaydedildi. Okulların
bütçe açıklarını kapamak amacıyla düzenlenen madağların başlayacağı Eylül ayından önce, ilk madağları yapacak olan vakıfların bütçelerinin denetlenmesi hedefleniyor.
‘Okullar birleşebilir’
Saat 11.00’de başlayan ve yaklaşık iki saat süren oturumda, okullarda yeni yapılanmalara gidilmesi konusu da derinlemesine tartışıldı. Uygulanabilecek tasarruf önlemlerini gündeme getiren VADİP Başkanı Bedros Şirinoğlu, okul servislerinde birlikte planlamaya gidilmesi durumunda okul bütçelerinde ciddi tasarruflar yapılabileceğini belirtti. Ermeni Katolik okullarıyla birlikte toplam 16 Ermeni okulunda yaklaşık olarak üç bin öğrenci okuyor. Bu da okul başına düşen öğrenci sayısının düşük olduğu anlamına geliyor. Şirinoğlu, okulların gerçek anlamda birleştirilmesi ve bazı okulların kapanması için düşünülmeye başlanması gerektiğini söyledi: “Okulları bir an önce kendi ayakları üzerinde durabilen, sağlam bir yapıya kavuşturmamız şart. Okullarımıza bağış yapmayı reddeden velilerin, çocuklarını başka özel okullara yazdırıp 40 bin TL’lik ücretler verebildiklerine şahit oluyoruz. Toplumumuzun kurumlarımıza karşı bu duyarsızlığının ve suiistimalin önüne geçmeliyiz. Durumu iyi ailelerden bağış toplamak zorundayız. Aksi takdirde, herkesin kemerleri sıktığı, ekonomik belirsizliklerin olduğu bir dönemde hâlâ hayırseverlerin omuzlarına yüklenen kurumlar çökecektir.”