Yunanistan’da bu yıl Ocak ayında iktidara gelen ve büyük bir desteği arkasına alan SYRIZA hükümeti ve Başbakan Aleksis Tsipras’ın 6 ay süren çetin ve çileli müzakerelerin sonunda kreditörlere boyun eğmesi ve 13 Temmuz’da 3’üncü memorandum kararını kabul etmesi, SYRIZA’nın parçalanacağının ve ülkenin de bir kez daha erken genel seçime gideceğinin işaretiydi.
Mevcut durumun yürümeyeceğini bilen Tsipras’ın bir an önce tercih yapması gerekiyordu. İlk önce kabinede değişikliğe giderek SYRIZA içindeki muhaliflerin bakanlıklarda kalmasını ve hükümetin işleyişini “sabote etmesini” engelledi. Bu çerçevede birçok bakanla birlikte Sol Paltform lideri Panayotis Lafazanis’i de Enerji Bakanlığı’ndan aldı. Ancak sorun çözülmemişti. Nitekim memorandum için yapılan oylamalarda SYRIZA-ANEL koalisyon hükümetinin parlamentoda çoğunluğunu kaybettiği görüldü. Parlamentoda SYRIZA milletvekillerinden Sol Platform adlı grup yapılan oylamalarda Tsipras hükümetine ters oy veriyor ve yasalar ancak muhalefetin destek oylarıyla geçebiliyordu. Dolayısıyla Tsipras artık bir karar vermeliydi; ya koalisyon hükümetine yeni ortaklar alarak yoluna devam edecek, veya geri çekilerek milli birlik hükümeti kurulmasına ön ayak edecek, ya da iktidara tek başına gelmek için bir kez daha erken genel seçime gidecekti. Tsipras belki de kendisi için en zor olanı seçti. Yaklaşık bir ay sonra gerçekleşmesini hesap ederek siyasi sahneye baskın erken seçim kartını sürdü. Teferruat kısmı bir yana, anamuhalefet ND ve parlamentodaki 3. büyük parti de hükümeti kuramayacağı için 20 veya en geç 27 Eylül’de ülkenin erken genel seçime gitmesi bekleniyor.
Aleksis Tsipras’ın baskın erken seçim kararı verirken sadece muhalefet partilerindeki siyasi rakiplerini değil, parti içindeki eski yoldaşlarını da karşısına alacağını hesapladığını biliyoruz. Nitekim seçim kararı açıklanır açıklanmaz Lafazanis önderliğindeki Sol Platform’un SYRIZA’dan ayrılarak Halk Birliği adlı bir parti kurduğuna ve SYRIZA’dan 25 milletvekilin ayrılarak parlamentoda kendi gruplarını oluşturduklarına şahit olduk.
Ancak bütün olumsuzluklara rağmen Aleksis Tsipras, oynadığı erken seçim kartıyla Yunan halkının önüne çıktığında yine birinci geleceğini biliyor. Diğer siyasi partilerin geçmişteki günah ve hatalarını taşımayan Tsipras’ın SYRIZA’sı bu noktada rahat. Çünkü Yunanlıların boynuna adeta tasma takan memorandumlara parlamentoda bulaşmamış iki “ekstrem” parti (nazi Altın Şafak ve Yunanistan Komünist Partisi KKE) dışında başka parti bulunmuyor, geri kalan bütün partiler bir şekilde memorandumlarla damga yemiş durumda. Tsipras’a göre referandumda HAYIR oyu veren %61’lik kesim, Yunanistan’ın euro’dan çıkarak drahmi’ye dönülmesi amacıyla oy vermedi, euro içinde onurlu bir mücadele için HAYIR denildi. Dolayısıyla kreditörlerle yapılan son anlaşma ile SYRIZA’nın yürüteceği iyi bir sol program cem edilebilirse, ülkenin mali krizden çıkabilmesi için en uygun formül bulunmuş olacak.
Hedef seçimden tek başına iktidar çıkmak
SYRIZA lideri Aleksis Tsipras’ın hedefi erken genel seçimden tek başına iktidar olabilecek oy oranını yakalayarak çıkmak. Eğer bu olmazsa zaten beraber yürüdüğü ANEL partisi ile koalisyona gidilecek. Tabii son dönemde zor günler yaşayan ANEL Partisi %3 seçim barajını aşıp parlamentoya girebilirse. Bu alternatif de gerçekleşmez ise Tsipras’ın aklında koalisyona gidebileceği iki parti (POTAMİ ve PASOK) daha var.
Bütün bu yaşanan gelişmeler ışığında şunu söylemek mümkün: 2009-2015 yılları arasında tam tamına 6 defa hükümet değiştiren Yunanistan’da, referandum mağlubiyeti sonrası kanadı kırık şekilde yoluna devam eden ve geçici genel başkanla durumu kotarmaya çalışan anamuhalefet ND Partisi dahil bütün muhalefet partilerinin güçsüz olduğu bir dönemde erken genel seçim kararı alan Tsipras, SYRIZA’yı iki yıl daha iktidarda tutmanın ve ülkeyi idare etmenin formülünü bulmuş gözüküyor.
Zaten Yunanistan önümüzdeki 2-3 yıl boyunca Euro Para Bölgesi ve hatta AB’de kalmak için son kartlarını oynayacak. Umalım her şey istendiği gibi gider.
KRİZDE DÖNEMİ SİYASİ SAHNEDE NELER YAŞANDI!
Krizde 6 defa hükümet değişti
Yunanistan’da ekonomik krizin patlak verdiği 2009 yılından bugüne altı defa hükümet değişti. 1. Karamanlis, 2. Papandreu, 3. Papadimos, 4. Pikramenos, 5. Samaras, 6. Tsipras.
2 parti sahneden silindi
2009-2015 yılları arasında oyları düşerek % 3 seçim barajına takılan ve parlamentoya giremeyerek siyasi sahneden silinen iki parti oldu: 1) LAOS ve 2) DİMAR
3 parti genel başkan değiştirdi
2009 – 2015 yılları arasında yaşadıkları başarısızlıklar nedeniyle üç partide genel başkan değişti. 1) PASOK 2) ND 3) DİMAR
2 parti zirve yaptı
2009-2015 yılları arasında %4.6 oy oranına sahip Radikal Sol SYRIZA Partisi %36.3 oy oranına fırlayarak zirveyi kaptı. Öte yandan sadece %0.029 oy oranına sahip nazi Altın Şafak Partisi de %6.28 oy oranına yükseldi.
2 parti hüsranlarda
Ülkeyi 40 yıl boyunca yöneten PASOK ve ND partileri hüsrana uğradılar. Özellikle PASOK’ta yıkım çok büyük oldu. 2009’da %43.82 oy oranına sahip PASOK partisi %4.68 oy oranına kadar geriledi. %33.47 oy oranına sahip ND Partisi ise %27.8’e kadar geriledi.
Mantar gibi parti bitti, ömürleri kısa sürdü
Sayısı lazım değil, ekonomik kriz döneminde ülkede mantar gibi parti bitti, ömürleri kısa sürdü.
