Suudi Arabistan ve bölge müttefikleri, TSİ 01.00’de Yemen'de Şii Ensarullah Hareketi’ne (Husiler) yönelik ABD destekli askeri operasyon başlattı. Reuters'e konuşan Suudi Arabistan'dan güvenlik kaynakları, kara operasyonunun da başlayabileceğini söyledi.
Operasyonda İran destekli Şii Husilerin denetimindeki başkent Sana havadan bombalandı. Operasyona 100 savaş uçağı ve 150 bin asker ile katılan Suudi Arabistan’a Katar, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Sudan, Fas, Pakistan, Mısır ve Ürdün destek veriyor.
Operasyona katılan bölge ülkeleri, Yemen Cumhurbaşkanı Abdurrabu Mansur Hadi’nin müdahale çağrısında bulunduğu Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) üyesi.
ABD'den destek
ABD’de ise Beyaz Saray sözcüsü Bernadette Meehan, Başkan Barack Obama'nın operasyona lojistik ve istihbarat desteği sağlama yetkisini verdiğini söyledi.
Suudi Arabistan'ın ABD Büyükelçisi Adel el Cubeyr, Yemen'de Husilere karşı düzenlenen operasyonun "Suudi Arabistan'ın, Yemen Cumhurbaşkanı Abdurrrabu Mansur Hadi'nin meşru hükümetini korumayı amaçladığını" söyledi.
Reuters'e konuşan Suudi Arabistan'dan güvenlik kaynakları, hava saldırılarının ardından Yemen'de düzenin sağlanması için kara operasyonuna da gerek duyulabileceğini belirtiyor.
Bu arada Suudi Arabistan, ülkenin güneyindeki havaalanlarında tüm iç ve dış uçuşları durdurma kararı aldı. Suudi Savunma Bakanlığı, Yemen hava sahasının tamamen kontrol altına alındığını, Yemen limanlarına yanaşma girişiminde bulunacak her türlü donanma gemisinin de vurulacağını bildirdi.
İran operasyonu kınadı
İran destekli olduğu öne sürülen Husi isyancılar ülkede son aylarda önemli kazananımlar elde etmiş ve Hadi'nin başkent Sana'dan kaçmasına neden olmuştu.
İran Dışişleri Bakanlığı, Yemen'e yapılan askeri hava operasyonunu kınayarak, saldırının derhal durdurulmasını talep etti.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Merziye Afham, Yemen'e başlatılan askeri operasyonu "ülkelerin milli egemenliğini zedeleyen uluslararası sorumluluklara aykırı bir eylem" diye nitelendirerek, "tehlikeli bir adım" olduğunu söyledi.
Afham, "İç savaş ve terörizm kriziyle mücadele eden Yemen'e karşı askeri eyleme başvurulması, durumun daha da karmaşık hale gelmesine ve krizin boyutunun daha da genişlemesine neden olacak. Eylem, bu ülkedeki iç ihtilafların barışçıl yöntemlerle çözülmesine yönelik oluşan fırsatların kaybına sebep olacak" açıklamasında bulundu.
Reuters ise Husilerin liderlerinden Muhammed el Buheyti'nin "Suudi Arabistan'ın Yemen'deki saldırısının bölgede geniş çaplı bir savaş başlatabileceğini" söylediğini aktardı.
Sivil kayıplar artıyor
Patlama seslerinin Sana'da ve Sana havaalanında duyulabildiği bildiriliyor. Operasyonda sivillerden de ölenler olduğu haberleri geliyor.
Sağlık kaynaklarından alınan bilgilere göre, operasyonun yoğunlukla hedef aldığı Sana'nın kuzey bölgelerinde sivil kayıplar olduğu aktarıldı. Operasyonlarda 25 sivilin öldüğünü bildiren kaynaklar, 40 kişinin de yaralandığını ifade etti. Husilere ait el-Mesire televizyonu Sana'daki tüm sağlık personelinin acilen hastanelere gelip görev başında olmalarını istedi.
Kent dışında yoğun çatışmaların sürdüğü, Husilerin Aden Havaalanı'nı ele geçirdiği bildiriliyor.
Yemen’deki kriz nasıl başladı?
Yemen, 2015'e büyük bir siyasi krizle girdi. Ülkenin kuzeyindeki Şii Husi hareketi Eylül 2014'te başlayan ayaklanmasının sonucunda Ocak ayında başkent Sana'yı ele geçirdi.
Ev hapsine alınan Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi ise 21 Şubat'ta ülkenin güneyindeki Aden kentine kaçarak daha önce verdiği istifasını geri çekti ve "Görevimin başındayım" dedi.
Şii mezhebinin Zeydi kolundan olan Husi aşireti, ismini 2004'te ilk isyanı başlatan Hüseyin Bedrettin El Husi'den alıyor.
25 milyonluk Yemen nüfusunun yaklaşık yüzde 30'unu oluşturan Husilerin lideri, 2004 yılında dönemin lideri Ali Abdullah Salih'e karşı ayaklanmıştı.
Aynı yıl Yemen askeri birliklerinin operasyonunda öldürülen Hüseyin Bedrettin El Husi'nin yerini kardeşi Abdül Malik El Husi aldı.
Husi hareketi, 2011'de Arap Baharı ayaklanmaları ile devrilen Salih'in yerini alan Abdurabbu Mansur Hadi'ye de karşı çıktı.
Ülke yönetiminde daha fazla söz sahibi olmak isteyen Husiler, Yemen'i 6 bölgeye ayırmayı öngören anayasa tasarısını reddederek, kendilerine daha fazla söz hakkı doğruacak olan iki bölgeli yapıya geçiş çağrısı yapıyordu.
2014'ün son aylarında Husilerin ayaklanması hızla büyüdü ve başkent Sana'ya kadar ulaştı.
