Mimarlar Odası, Bakırköy'deki kentsel dönüşüm planın uygulanamayacağını iddia ederek, dava açmaya hazırlandıklarının sinyalini verdi.
Bakırköy Belediyesi’nin ilçede 7 mahalleyi afet alanı olarak ilan etmesi ve kentsel dönüşüm çalışmasına başlanması için yaptığı başvuru, tartışmaları da beraberinde getirdi. Bakanlık onayı alınmadan, Belediye Başkanı Bülent Kerimoğlu’nun açıkladığı dönüşüm planına karşı, itirazlar da yükseldi. Mimarlar Odası, Kerimoğlu’nun açıkladığı planın uygulanamayacağını iddia ederek, dava açmaya hazırlandıklarının sinyalini verdi.
Mimarlar Odası Büyükkent Şubesi Genel Sekreteri Ali Hacıalioğlu, belediyenin planlarına dönük itiraz noktalarını AGOS’a anlattı. Hacıalioğlu, CHP’li Bakırköy Belediyesi’nin, AK Partili belediyelerin yaptığının aynısını yaptığını söyledi.
Bakırköy Belediyesi, uygulamak istediği kentsel dönüşüm projesinin en önemli gerekçesi olarak, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 1999 Depremi’nin hemen ardından yaptığı “Deprem Master Planı”nı gösteriyor. Plan, ilçedeki yapıların yüzde 78’inin depreme dayanaklı olmadığını iddia ediyor.
Hacıalioğlu, söz konusu deprem raporundan sonra, Bakırköy’de ciddi bir analiz çalışması yapılmadığını ve sadece bu raporu esas alarak böyle bir projenin yürütülemeyeceğini savunuyor.
Hacıalioğlu, şunları söyledi: “Öncelikle, böyle bir proje için bilimsel veriler ve analizler gerekli. Bakırköy’de verilen inşaat ruhsatların hepsinin içinde zemin analizi yer alıyor. Zemin analiz raporlarını açıklasınlar. Belediyenin öne sürdüğü gerekçeler, yeterli değil. Belediye Başkanı, kamu sorumluluğu olan bir kişidir. Yüzde 75’i çürüktür demenin sonuçları var. Bir kere, emlak spekülasyonunun yolunu açarsınız; insanlar korkar, yerlerin değerleri düşer ve birileri toplamaya başlar. Ayrıca, böyle diyerek sosyal travma yaratırsınız. İnsanlar, zaten deprem yaşamış ve korkuyor; her gece korkuyla uyumalarına neden olursunuz. Onay alır almaz çalışmaya başlasanız bile, bu proje en az 10 yıl sürer. Bunu yapmaya hakkınız yok.”
Belediye ortak olacak
Başkan Kerimoğlu’nun ada bazlı artışlar ve sokakların büyütülmesi konusundaki açıklamalarına da tepki gösteren Hacıalioğlu, “Küçük adaları birleştirerek, büyük adalar oluşturacak. Küçük adalardaki yolları, imar adalarına katacaklarını söylüyorlar. Belediye, kattığı yollar üzerinden, yeni yapılan inşaatlarda pay sahibi olacak. Küçük imar adalarını birleştirip büyük adalar yaparsanız, siteler olur. Bakırköy’e site hayatı dayatıyorlar. Şu an 1.100 ada var bunu 130 adaya düşürüyorlar. Bunun anlamı, 130 site yapılacak. Bu planı bozkır için yapmıyorsunuz; yaşayan bir yer var orada. Böyle bir çalışmanız varsa, insanlarla konuşmanız, orada yaşayanların isteklerine kulak vermeniz gerekiyor. Böyle bir dayatma yapamazsınız” diye konuştu.
Hacıalioğlu, belediyenin dillendirdiği planların hiçbir yasal dayanağı olmadığına vurgu yaparak, şunları söyledi: “Belediye, konut sahiplerinin hiç para ödemeden yeni ev sahibi olacağını iddia ediyor. Belediye Başkanı, Kent Konseyi toplantılarında, insanları bu söylemle ikna etmeye çalışıyor. Belediyenin böyle bir vaadinin de yasal dayanağı yoktur. Dönüşüm yasalarının yönetmelikleri, yeni binada mülk sahibi olmanın koşullarını çok net tarif ediyor. Eski evinin değeri belirlenir, yenisi yapılır, ortaya çıkan maliyet farkı da konut sahibi tarafından ödenir. Belediye yanıltıyor. Dönüşümü uygularken buraları, bazı müteahhit firmalar yapacak. Mülk sahipleri, o müteahhitlerle muhatap olacak, onlarla anlaşacak. Belediye, nasıl olur da müteahhitler adına konuşur?”
Nüfus artışı olacağına da dikkat çekiyor Hacıalioğlu: “Temelde bir yanlış var. Belediye Başkanı, yüzde 32’lik bir nüfus yoğunluğu artışı olacağını söylüyor. 150 bin nüfus var o yerlerde, bu sayı 200 bine çıkacak. Arttırdığın her kişi için yeşil alan oluşturmak ve sağlıktan eğitime pek çok hizmet götürmek zorundasın. 50 bin kişi arttıracaksan, kamu mülkiyetine geçecek 50 hektar yerin olmalı. Bu, kamulaştırma demektir. Bütün bunları nerede yapacaksın? Bu, 15 katlı, 20 katlı yüksek binalar yapmak demektir. Bunu da yapabilirsin, ama insanlara nasıl ‘cebinizden para çıkmayacak’ dersin.”
Dava açılabilir
Hacıalioğlu,Bakanlar Kurulu’nun onayından sonra, Bakırköy’ü nelerin beklediğini de anlattı:
“Yasa gereği, mülkiyetin üzerinde söz sahibi olamıyorsun. Belediyenin resen işlem yapma hakkı var. Belediyeler, projeler hazırlayıp bu mahalleri boşaltacaklar. Değer tespitleri yapılacak. Yeni projede olmak istersen, sözleşmeler yapılacak. Sözleşmeleri, firmalar yapacak.”
Hacıalioğlu, Anayasa Mahkemesi’nin kentsel dönüşüm uygulamalarına dayanak olan Afet Yasası’nın önemli maddelerini iptal ettiğine de dikkat çekiyor: “Depreme dayanaklıysa, binayı yıkamazlar. Yani, son 15 yılda yapılmış olan binalara dokunamayacaklar. Bu da, belediyenin ada birleştirerek büyük ada yapma planını zorlaştırıyor. Belediye, tescilli yapılara dokunamaz. Sakızağacı Mahallesi, büyük oranda öyle. Ve mülk sahipleri dava açabilir, işlemlerin yürütmesini durdurabilir.”
Onarmak mümkün
Depreme dayanaklı olmayan binaların yıkılmak zorunda olmadığını belirten Hacıalioğlu, konut sahiplerine de çağrı yapıyor: “Depreme dayanıklı değilse, binanız güçlendirilebilir. Hem de toplam bina maliyetinin yüzde 15’i fiyatına. Mülk sahipleri, depreme dayanaklı değil diye bütün evinin yenilenmesini istememeli.”
