DÜNYA

Eylül ayında Azerbaycan-Ermenistan sınırında yaşanan savaşta rehin alınan 17 Ermenistan askeri 4 Ekim’de ülkelerine iade edildi. Bakü’den silah yaraları ve psikolojik sorunlarla dönen askerler bir ay sonra yeniden askerliğe çağrıldı. Aileler, askerlerin hem fiziksel hem psikolojik olarak askerliğe hazır olmadıklarını, tedavi görmeleri gerektiğini söyleyerek karara isyan ediyor.

Bakü Ceza Mahkemesi, 30 yaşındaki Asgar Aghazade’yi, kuzeni Sanay Yağmur’a 17 yaşındayken tecavüz etmekten beş yıl hapis cezasına çarptırdı. Mahkemenin bu kararı, olaydan iki yıl sonra, mağdur ve ailesi tarafından yetkilileri harekete geçirmek için verdiği uzun süreli bir mücadelenin ardından geldi.

Jineoloji Araştırma Merkezi Üyesi ve Jineoloji Dergisi Editörü Akademisyen Nagihan Akarsel, 4 Ekim’de Irak’ta Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ndeki Süleymaniye’de uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. Akarsel’in katilleri yakalandı.

Azerbaycanlı gazeteci Afgan Muhtarli, 29 Mayıs 2017’de Tiflis’te kaybolmuştu. Azerbaycan’da yeniden ortaya çıkan Muhtarli para kaçakçılığı suçlamasıyla hapsedilmiş ve uluslararası kamuoyunun baskılarının ardından Mart 2020’de serbest bırakılmıştı.

13 Eylül’de İran Ahlak Polisi tarafından ‘başörtüsünü İslam yasalarına göre takmadığı’ gerekçesiyle Tahran’da gözaltına alınan ve uğradığı şiddet sonucunda 16 Eylül’de hayatını kaybeden Mahsa Jina Amini’nin ölümünün ardından ülke genelinde protestolar başladı. Aralıksız olarak devam eden gösterilerin 12. gününde gazeteci ve yönetmen Mehdi Shabani, İran’da yaşanan eylemlerin gidişatını, diğer eylemlerden farkını ve İran halkının tutumunu Agos’a anlattı.

Azerbaycan’da Demokrasi 1918 Hareketi Başkanı Ahmad Mammadli, 20 Eylül’de sivil polis tarafından kaçırılarak Bakü'de bir bölge mahkemesi tarafından 30 gün hapis cezasına çarptırıldı. Mammadli, Anayasa’nın 535/1 maddesi uyarınca ‘polis veya askerin yasal gerekliliklerine kasten itaat etmemekten’ suçlu bulundu.

Çeçen Halk Hareketi 1ADAT, Çeçen güvenlik güçlerinin önde gelen hükümet eleştirmeni Muslim Bisultanov’u öldürdüğünü ve eşini kaçırdığını aktarıyor.

Rusya Yüksek Mahkemesi, Aralık 2021’de ülkenin en önemli insan hakları merkezlerinden biri olan Memorial’ı kapatma kararı aldı. Rusya’da tarihsel belleğin korunmasında ve araştırılmasında önemli bir rol oynayan, siyasi baskıları inceleyen ve siyasi baskılara maruz kalan kişilerin manevi ve yasal rehabilitasyonunu teşvik eden, ticari amaç gütmeyen kurum, ‘yabancı ajan’ olarak faaliyet göstermeye yönelik yasayı çiğnediği için kapatıldı. Agos, Uluslararası Memorial Topluluğu’nu kapatılmaya götüren ve yıllar içerisinde farklı biçimlerle artan baskılarını, topluluktan Natalia Petrova ve Gleb Strunnikov’dan dinledi.

Avrupa Konseyi’nin 25 Ocak’ta oy çokluğuyla kabul ettiği, uluslararası kamuoyunda LGBTİ hakları açısından büyük bir kazanım olarak karşılanan ‘LGBTİ’lere Karşı Artan Nefretle Mücadele Kararı’, LGBTİ’lere yönelik artan şiddete dikkat çekiyor. Karar, özellikle Macaristan, Polonya, Rusya, Türkiye ve İngiltere’de LGBTİ hakları alanında kaydedilen önemli ilerlemelerin bugün tehdit altında olduğunu vurguluyor.

Filistinli Mohammed Alzaza 15 yaşındayken, 12 yaşındaki kuzeniyle Gazze’de sokakta oynarken İsrail devletinin insansız hava aracının saldırısına uğradı. Kuzeni öldürülürken Mohammed ağır yaralandı. Şu an Türkiye’de yaşayan Mohammed, Kanada’ya gidebilmek için uzun süredir Ankara’daki Kanada Konsolosluğu’ndan cevap bekliyor. İltica başvurusu onaylandığına rağmen konsolosluktan hâlâ cevap gelmiyor.