DOSYA

2015 arifesinde İçeride ve dışarıda neredeyse eşzamanlı olarak gerçekleşen hamlelerin birbirine tezat doğası, ister istemez taziyenin kapsam ve etkisini sorgulatıyor. Dış dünyada her tür yöntemle tarihi gerçeği, bir halkın hakikatini inkâr ve ret üzerinden ilerleyen bir siyasetin, bu konudaki diğer adımları pragmatik siyasi hamleler olmaktan öteye bir anlam taşımayacak.

Umarız, TTK için öngörülen yeni yönetim, itibar kelimesinin içini hakkıyla doldurur. Zira itibarlı bir akademisyenin Ermeni Soykırımı konusundaki yaklaşımı da açık olacaktır. Ve tarihi gerçeklere, onların kabulü ve telafisi için yapılacaklara odaklı insani yaklaşımın, bu ülkenin, bütün sistematik kötülüklerle mücadelede tek şansı olduğu aşikârdır.

On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısına damgasını vuran oyun ve mizah yazarı, Osmanlı Ermeni basınının güçlü kalemi Hagop Baronyan'ın Can Yayınları'ndan çıkan, 'İstanbul Mahallelerinden Bir Gezinti' başlıklı kitabı da, kokusu, sesi, insanları ile, okuru sokağa davet eden kitaplardan biri. Biz de o çağrıya kulak verdik.

Agos'un bu haftaki baş yazısından: Bugün var olmayan milyonlarca Hıristiyan ve Musevi'den ve onların yaşayacağı Türkiye'den başka bir geleceğin ihtimali çalındı. Tam da bu yüzden ölümlerin anlattığını kabullenmek, hayat hakkının tescili gibi. Çünkü ancak o zaman birlikte ve eşit yaşamaktan, birbirine yan yana çoğalmaktan bahsetmek mümkün olacak.

135 yıl önce üç kadının kurduğu Tıbrotsaser eğitim kurumu, soykırım trajedisine rağmen Marsilya'da ve hala ayakta. Dokuz kişilik yönetim kurulundan altı kişi, bugünlerde, 135 yıl önce Tıbrotsaser Hayuhyats Ingerutyun’un kurulduğu İstanbul’daydı. Ancak, 1915’te aileleri yaşadıkları topraklardan koparılan bu insanlar için kolay değildi İstanbul’da olmak.

Agos'un bu haftaki başyazısında, Episkopos Sahak Maşalyan'ın yönetim kademelerindeki keyfi uygulamara yönelttiği eleştiri yer alıyor: 'Devletin azınlık vakıflarına dönük ayırımcı ve gasp odaklı uygulamaları, mülklerin kısmi de olsa geri verilmesi ile bir nebze düzelirken, yeni mülklerin getirdiği gelirin eşit ve sağlıklı dağılımı, yönetimlerin en büyük sınavı olarak orta yerde duruyor.'

Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Vangelis Kechriotis, CHP’li Muharrem İnce’nin “Atatürk olmasaydı adınız Dimitri olurdu, Yorgo olurdu” sözleri üzerine agos.com.tr için yazdı: Yunan kültüründe Yorgo ve Dimitri yakışıklı ve çapkın erkeklerdir. Her ikisi için de şiirler, şarkılar yazılmıştır. Muharrem Bey sayesinde keşke benim adım Yorgo, Dimitri olsaydı deme noktasına geldim...

Geride bıraktığımız yüzyılın en önemli sinema şaheserlerinden birisi olan ‘Yurttaş Kane’in açılış sahnesinde basın tröstü patronu Charles Foster Kane, ölüm döşeğindedir; son sözü ‘rosebud’ olur. Tüm film, bu garip adamın son sözünün ne anlama geldiğini anlamaya çalışan bir gazetecinin araştırması üzerine kurulacak ve her şey elindeki tüm o ekonomik ve politik güce rağmen hayatı boyunca asla gerçek mutluluğu tatmamış bir adamın çocukluk anılarında düğümlenecektir.

Her adımı söylenmeyenlerle ve şiddetle yüklü bir coğrafyada, gerçeklerden ve barıştan konuşmak cesaret ister. Belletilenleri değil hakikati, alışılanı değil yeni ve tedirgin edici olanı arayanlar tehlikelidir. Tehlikededir kan davasına, kardeş kavgasına bir son vermek isteyenler.

Agos arşivinde bugün 'Kelebek Korse' var. İstiklal Caddesi'nin en eski mağazası, 'Borçlar Kanunu' yüzünden kiracısı olduğu mekanı yarın terk ediyor. 2012'de Rita Ender'in başladığı ve sonrasında bir kitaba dönüşen 'Meslekler Mekanlar' yazı dizisinin ilk konuğu Kelebek Korse'ydi. Biz de dükkan sahibi İlya Avramoğlu'yla yapılmış olan bu söyleşiyi tekrar yayımlıyoruz.