Kimi insanların kaderi trajik zamanlara tanıklık etmekle geçer. Ermeni edebiyatının ünlü yazarı Zabel Yesayan da böylesi insanlardan biri. 1909 Adana katliamlarını yakından takip eden ve raporlarla belgeleyen Zabel Yesayan’ın 1915 soykırımında Ermeni kadınların maruz kaldığı zulmü ve can havliyle yapılması gerekenleri kaleme aldığı 1919 tarihli bir tebliğ ortaya çıktı.
Kimi insanların kaderi trajik zamanlara tanıklık etmekle geçer. Ermeni edebiyatının ünlü yazarı Zabel Yesayan da böylesi insanlardan biri. 1909 Adana katliamlarını yakından takip eden ve raporlarla belgeleyen Zabel Yesayan’ın 1915 soykırımında Ermeni kadınların maruz kaldığı zulmü ve can havliyle yapılması gerekenleri kaleme aldığı 1919 tarihli bir tebliğ ortaya çıktı. Boğos Nubar Paşa tarafından Ermeni Milli Delegasyonu adına Paris Barış Konferansı’nın dikkatine sunulan tebliğ, İttihat ve Terakki’nin savaşın başından itibaren, gayrimüslim milletleri sistematik biçimde imha ettiğini belgelemesinin yanı sıra, kaçırılan genç kadın ve çocukların da kesin olmamakla birlikte 200.000’den fazla olduğunu aktarıyor.
Ezidilerin IŞİD elinden yaşadığı soykırım ve zorunu göç, 1915’in acı fotoğraflarını çağrıştıracak ağırlıkta. Vardırmayan yollarda, aç susuz ölüme yürütülen bu insanlar adeta zamansız bir çığlık atıyor. Kötülüğün tarihi hiç değişmiyor.
Soykırım mağdurları ve faili meçhul cinayetlere kurban gidenlerin mezarı olmaz. Türkiye sol tarihinin önemli isimlerinden Armenak (Orhan) Bakır’ın, ailesine teslim edilmeyen ve defalarca mezarından çıkarılan cenazesi, sadece bu sayımızda andığımız annesine değil topluma yönelik de bir can sızısı. Faili meçhuller, devlet eliyle kaybedilenler toplumsal huzurun dinamitleridir. Bunca kötülük içinde bireysel mutluluklar gölgelenir, korunaklı cennetler ortadan kalkar.
Keza Suriye’de iç savaşı izlerken Kasım 2012’de kaçırılan ve yine IŞİD tarafından başı kesilerek katledilip infaz videosu dolaşıma sokulan ABD’li serbest gazeteci James Wright Foley, vahşetin sınırsızlığının ve mükerrer doğasının bir başka ibretlik örneği.
Kötülüğe karşı mücadele ilkeli, tutarlı duruş gerektiriyor. Acıları hiyerarşik sıralamaya tabi tutmamayı, kimlik farklılıklarına göre ayrıştırmamayı bir de.
Çünkü o zamansız çığlık hiç değişmez. Sadece duymayı bilmek gerekir.
