Matematik ve astronomi eğitmeni Hermine Kalustyan’ın 100. doğum günü için Esayan Okulu’ndan Yetişenler Derneği’nde düzenlenen gece büyük ilgi gördü. 27 Mart Perşembe günü, Esayan İlköğretim Okulu ve Lisesi tarafından düzenlenen etkinliğe, Başrahip Tatul Anuşyan, Doç. Dr. Vart Şigaher, Marmara gazetesinin başyazarı Rober Haddeciyan, Prof. Erdoğan Teziç gibi davetlilerin yanı sıra, Kalustyan’ın birçok öğrencisi de katıldı.
ALİDA ÖZSİMONYAN
alida.ozsimonyan@gmail.com
Açılış konuşmasını yapan Maryam Drameryan, Kalustyan’ın yaşamını anlattı ve öğretmenlik yıllarına dair bir slayt gösteriyle izleyicileri geçmiş yıllara götürdü. Ardından, Esayan Lisesi Müdürü Satenik Nışan, Vart Şigaher, Rober Haddeciyan, Silva Gomigyan ve Prof. Erdoğan Teziç, Kalustyan’la ilgili anılarını anlattılar. Daha sonra, Maral Dans Topluluğu’ndan Nareg Pınarbaşı ve Katya Hallacoğlu, Aram Khaçaduryan’ın ünlü Kayane balesinden bir bölüm sundu; Lusi Kahvecioğlu ise, Sesil Kahvecioğlu’nun piyanosu eşliğinde, Henrik Anasyan’ın ‘Ap mı Hoğ’ (Bir Avuç Toprak) adlı şarkısını seslendirdi.
Gecenin son konuşması, Başrahip Tatul Anuşyan tarafından yapıldı. Anuşyan, Kalustyan hakkında “O, kendisinde olanı hiçbir ayrım gözetmeden tüm insanlığa sundu. O büyük insana sahip olduğumuz için hem Ermeniler, hem de bu ülkenin vatandaşı olarak gurur duyuyoruz” dedi. Etkinlik, misafirlere kokteyl ile son buldu.
Başarılarla dolu bir hayat
Hermine Kalustyan, 1914’te İstanbul’da doğdu. Özel Pangaltı Anarat Hığutyun İlköğretim Okulu’nda başladığı öğrenimini beşinci sınıftan itibaren Esayan’da sürdürdü ve liseden üstün başarı belgesiyle mezun oldu. Bu başarı, Sevres’deki École Normale Supérieure’de Matematik Öğretmenliği bölümüne girmesini sağladı.
Matematik doktoru
Üniversite eğitimini tamamladıktan sonra İstanbul’a dönen Kalustyan, Esayan ve Getronagan okullarında matematik öğretmeni olarak çalıştı. 1941’de, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü’nde doktora derslerine başladı ve ‘Konform tasvir ve sulp bir cismin düzlem hareketi’ başlıklı teziyle doktor unvanı aldı.
Öğretmenlik yılları
Kalustyan, 1947’de Dernekler Kanunu’nun düzenlenmesiyle yeniden açılan Esayan Okulu’ndan Yetişenler Derneği’nin ilk yönetim kurulu başkanı oldu. Ardından, Esayan Okulu müdürlüğüne getirildi. 1949-1969 arasında Galatasaray Lisesi’nde Fransızca, matematik ve astronomi dersleri verdi. Ermeni toplumunun çeşitli kurumlarında önemli görevler aldı ve engin bilgisiyle, eğitim ve kültür alanında önemli işlere imza attı.
Senatör olarak atandı
27 Mayıs darbesinden sonra oluşturulan ‘Kurucu Meclis’e askeri yönetim, Ermeni, Rum ve Yahudi topluluklarından da birer temsilci seçti. Hermine Kalustyan da, 1961 Anayasası’nı yapan Kurucu Meclis’te Devlet Başkanı Temsilcisi ve Senatör olarak 10 ay görev aldı.
Meslek hayatının sonu
Hermine Kalustyan, 1975 yılında, Adalet Partisi iktidarının baskıları sonucunda müdürlük görevinden uzaklaştırıldı. Türkiye sınırları dahilinde öğretmenlik yapma hakkı elinden alınan Kalustyan, bu beklenmedik durum karşısında derinden sarsıldı. Ömrünü adadığı Esayan Okulu’ndan, öğrencilerinden ayrılarak Fransa’ya yerleşti. Bir süre Paris Eğitimsever Kadınlar Okulu’nda müdür yardımcılığı ve matematik öğretmenliği yaptı. 1989 yılında, İstanbul’dan, sevenlerinden uzakta, yalnızlık içinde, yaşamını yitirdi. Cenazesi İstanbul’a getirildi ve Şişli Ermeni Mezarlığı’na defnedildi.
