Sıfır sorun stratejisini asıl Yunanistan uyguluyor

“Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun ve Türk dış politikasının içine düştüğü sorun sarmalı son dönemde en çok eleştirilen konu. Eleştirilerin başında ise ‘sıfır sorun’ ve ‘stratejik derinlik’ derken ülkenin düştüğü hazin duruma vurgu yapılıyor.”

EVREN DEDE

AK Parti hükümetinin ve partizanlığın iliklerine kadar işlediği kişilerin son dönemde eleştiri kaldırmayan, aksine, eleştiri getiren herkesi ‘düşman’ algılayan bakış açısı, dış politika konularında da kendini gösteriyor. Oysa Sayın Davutoğlu, her ne kadar kendi çizdiği ve uyguladığı dış politikayı savunsa ve yanlış yapıldığını bir türlü kabul etmese de, yapılan eleştirilerin pek çoğu doğru ve yerinde.

Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu’yu hatırlayacaktır herkes, hani geçen yıl başbakanlığı ve PASOK Partisi Genel Başkanlığı’nı işler iyi gitmeyince bırakmak zorunda kalan ve ardından ABD’de hatırı sayılır bir üniversitede tekrar ders vermeye başlayan, hani Yunan siyasetinin demirbaşı sayılan Papandreu sülalesinin 3 yıl öncesine kadar parlak yıldızını.

Papandreu aslında çok kabiliyetli biridir, bunu bilerek ve inanarak söylüyorum. Vizyonu geniş, dışişleri bakanlığı yapmış, uluslararası dengeleri çok iyi bilen, çalışkan, mücadeleci, diplomasiyi iyi yürüten, konuşurken uzun analizler yapabilen, strateji üretebilen, ekip işine inan ve insanları etkileyen biri.

Gelgelelim Papandreu bütün bu olumlu özelliklerine rağmen Yunanistan Başbakanı olmak için uygun biri değildi. Yunanistan’ın mevcut durumu Papandreu gibi bir Başbakanı taşıyamıyordu. Belki bir İsviçre Başbakanı, belki bir Almanya Başbakanı olabilir ve evet, çok başarılı bir Başbakan olabilirdi. Ancak Yunanistan için uygun değildi. Ekonomik krizi iyi yönetememesi, Başbakan olduğu dönemde kendi özel danışman ekibi dışında kimseye danışmaması, hatasını asla kabul etmemesi ve kafasındaki AB denklemiyle gerçek AB denklemi arasındaki devasa uçurumu görememesi, hem başbakanlığı hem de PASOK’un genel başkanlığını kaybetmesine neden oldu. Yunanistan’da borç krizinden dolayı sosyal patlamalar yaşanırken, Papandreu’nun tartmadan ve kaybedeceğini bile bile ‘referanduma gidelim’ önerisi bugün bile akıllarda. Ve ne gariptir, bu önerinin hata olduğunu içte ve dışta herkes söylese bile, Papandreu hâlâ önerisini savunmaktadır; asla yanlış hareket ettiğini itiraf edemeyerek.

Bazen Sayın Davutoğlu’nun gündeme taşıdığı ‘sıfır sorun stratejisini’ ekonomik krize girdiğinden bu yana en iyi Yunanistan’ın uyguladığını düşünürüm. Mali krizden önce kendisini Balkanlar’ın hamisi, abisi gören, en küçük şeyde kızan, coşan, hamasi nutuklarla kendi kendini avutan Yunanistan, krizin ardından çok değişti. Son 3 yıldır ortaya çıkıp hamasi söylemlerle coşan Yunan hükümetleri ve Yunan dış politikası yok artık. Dengeli, sakin, takdir ve sempati toplayan bir Yunanistan var. Araplarla da arası iyi Yunanistan’ın bir zamanlar hiç sevmediği İsrail ile de, Ege ve Kıbrıs sorunlarının gölgesinde olsa bile Türkiye ile de arası iyi Yunanistan’ın, kendisine mali kriz döneminde kan kusturan Almanya ile de. Hâ keza bazı yakın komşularıyla onca anlaşmazlığa rağmen diplomasi kulvarında iyi gidiyor Yunanistan; mesela onca ikili krize rağmen Arnavutluk ve Makedonya (FYROM) ile yola devam ediyor, Bulgaristan’la yakınlaşıyor, kimseyi tahrik etmemeye çaba sarf ediyor. Hem uzun dönemdir ABD ile arası bozukken şimdilerde ABD ile ilişkileri düzeltiyor, Rusya, Sırbistan ve Ermenistan ile mezhep kardeşliğini, Çin’le yatırım birlikteliğini öne çıkarıyor.

Yunanlılar bütün dünyada sadece ekonomik krizle anılmaktan çok bunaldılar. AB’nin hırçın, asabi çocuğu denmesini, sadece agresif Yunan siyasetçilerin adıyla ülkenin anılmasını istemiyorlar. Ülkenin engin tarihiyle, medeniyete katkılarıyla, deniziyle, neşesiyle, huzuruyla anılmasını istiyorlar.

Peki, soralım, söylem ve davranışları değişti diye hedeflerinden vazgeçti mi Yunanistan? Hayır, sadece gücü nispetinde oyunu oynaması gerektiğini öğrendi; haklı olmanın uluslararası dengelerde yetmediğini hatırladı! Ve son tahlilde son 3 yıldır onca sıkıntıya rağmen sıfır sorun politikasını iyi yürütüyor Yunanistan.