Ermeni Kilisesi’nin ruhani merkezi Eçmiadzin ile Ermenistan ve Diaspora’daki kiliseler arasındaki gerginlik artıyor. Nor Haraç gazetesinin editörlerinden Harutyun Gobelyan, Fransa’da yaşanan krizin perde arkasını anlattı.
Son yıllarda Ermeni Kilisesi’nin ruhani merkezi Eçmiadzin ile Diaspora’daki bazı kiliselerin içine düştüğü görüş ayrılıkları zaman zaman gazetelere yansıyan boyutlara varmıştı. Bilindiği gibi, Ermeni Kilisesi Başpatriği Gatoğigos II. Karekin, Avrupa’daki kiliseleri kendine bağımlı kılmaya çalışıyor. Bu bağımlılığın bir boyutu da maddi hesaplarının Başpatriklik tarafından denetlenmesini içeriyor. Oysa Diaspora kiliseleri mütevelli heyetleri tarafından yönetiliyor ve kendi içinde bağımsız bir yapı arz ediyor. Kiliseler sadece orada görevli din adamları ölçeğinde bu hiyerarşiye sadık kalırken, gelir ve giderleri, seçilmiş sivil vakıf yöneticileri eliyle denetleniyor. Diaspora’da Başpatriğin bu müdahalesi mevcut düzene yönelik bir saldırı olarak algılanıp tepki çekiyor.
Ermeni dünyasında kaygı yaratan bu çatışmanın basına yansıması ise sıkıntıları artırdı. Geçen hafta bu bağlamda birbirinden bağımsız gibi görünen üç ayrı gelişme, konunun bir bütünlük içinde ele alınmasını da gerektirdi.
İlk haber Ermenistan’dan geldi. ‘Ülkenin yarınki sahibi bizleriz’ platformu, Ararat Bölgesi Ruhani Önderi Episkopos Navasard Gcoyan’a karşı, başkent Yerevan’da bir imza kampanyası başlattı. Ünlü Kuzey Caddesi ile Tumanyan Sokağı’nın kesiştiği kavşakta bir stant açan platform, Episkopos Navasard’ın kiliseyle bağının kalmadığını ve yolsuzluklara bulaştığını iddia etti. Sürekli olarak iş adamlarıyla toplantılar halinde olduğu, Bentley marka lüks otomobiliyle gezdiği ve off-shore yolsuzlukları yaptığı iddia edilen Episkopos’un Gatoğigos tarafında görevden alınması talep ediliyor.
Fransa’da Episkopos’tan istifa mektubu
Öte yandan, Episkopos Navasard da news.am internet sitesine verdiği demeçte, eylemin bir sonuç vermeyeceğini belirtti.
Bu arada, Paris’te yayımlanan Nor Haraç gazetesi Fransa Ermenileri Ruhani Önderi Episkopos Norvan Zakaryan’ın istifa mektubunu sütunlarına taşıdı. Norvan Episkopos, Başpatrik II. Karekin’e hitaben kaleme aldığı mektupta, özellikle Gatoğigos’un, kendisine yönelik tehdit içeren üslubundan yakınıyor: “Muhterem Gatoğigos. İş adamı psikolojisiyle yetiştirilmiş ve yönetilemez hale gelmiş ruhanilerle uğraşmaya ne niyetim var, ne de vaktim. Bu yüzden makamınıza 1 Kasım 2013 itibariyle Fransa Ermenileri Ruhani Önderliği, Batı Avrupa Delegeliği ve Yüce Ruhani Meclis Üyeliği görevlerimden istifa ettiğimi bildiririm. İstifamı 1 Kasım olarak açıklamamın sebebiyse delegeler toplantısının 19 Ekim’de yapılacak olması ve benim de onların belirlediği selefime anahtarlarımı ve belgelerimi devredebilme fırsatı bulabilmemdir.”
Episkopos Norvan Zakaryan’ın istifa mektubuna, Eçmiadzin’den şu ana dek herhangi bir yanıt gelmiş değil.
Kanada Kilisesi’nde de sorun var
Diğer yandan, Kanada’da 24 ve 25 Mayıs’ta yapılan ruhani önder seçimi de bir dizi tartışmayı beraberinde getirdi. Daha önce üst üste iki kez bu göreve seçilen Episkopos Pakrat Kalıstanyan, son seçimi Rahip Aren Cebeciyan karşısında, 24’e 23’lük bir sonuçla kaybetti. Seçim sonucu, sanal medyada uzun ve yıpratıcı tartışmalara yol açtı. Şimdilerde, seçilmiş ruhani önderin, biraz da bu tartışmalarına yol açtığı yılgınlıkla, görevinden istifa etmesi gündemde.
Harutyun Gobelyan: ‘Fransa’daki Ermeniler Zakaryan’ın görevine devam etmesini istiyor’
Nor Haraç gazetesinin editörlerinden Harutyun Gobelyan, Agos’a yaptığı açıklamada, Fransa Ermeni toplumunun Norvan Zakaryan’ın göreve geri gelmesini istediğini ve bunun için imza kampanyası başlattıklarını söyledi. Gobelyan şöyle konuştu: “Fransa’daki Ermeniler Zakaryan’ın görevine devam etmesini istiyor. Çoğu, Ruhani Meclis Başkanlığı’nı Zakaryan’dan başka hiçbir episkoposun yürütemeyeceği görüşünde. Zakaryan’ın görevine dönmesi için birçok yerde imza kampanyası başlatıldı. Kendisi Kasım’da istifa edeceğini açıklamıştı ancak Fransa Ermenileri Zakaryan’ın bir sonraki seçimde de aday olup tekrar bu göreve seçilmesini istiyor. Öte yandan, arkadaşım Jirayr Çolakyan, Zakaryan’la görüştü. Zakaryan, Gatoğigosluğun kendisini dini görevlerden yıldırdığını söylemiş.”
