Gürcistan'ın Acara Özerk Cumhuriyeti Hükümet Başkanı Archil Khabadze, kendi bulundukları bölgeden çok sayıda insanın Artvin'in Yusufeli ilçesindeki İş(k)han Kilisesi'ni görmek istediğini, bu konuda ortak çalışma yapılması gerektiğini söyledi.
Artvin/Cihan - Gürcistan'ın Acara Özerk Cumhuriyeti Hükümet Başkanı Archil Khabadze, bir dizi ziyarette bulunmak üzere Artvin'e geldi.
Khabadze, ilk olarak Artvin Valisi Necmettin Kalkan'ı makamında ziyaret ederek bir süre görüştü.
Ziyarette, Acara Özerk Cumhuriyeti Sağlık ve Sosyal Güvenlik Bakanı Nugzar Surmanidze, Gürcistan'ın Trabzon Başkonsolosu Paata Kalandadze, Türkiye Cumhuriyeti ile İlişkileri Geliştirme Konseyi Başkanı Tariel Lebanidze, Protokol Dairesi Başkanı Irakli Beridze ile Türkiye Cumhuriyeti'nin Batum Başkonsolosu Engin Arıkan'da hazır bulundu.
Khabadze, burada yaptığı konuşmada, ülkeler arasındaki ilişkilerde bölgelerin çok büyük rol üstlendiğini ifade etti.
Ticari ve kültürel ilişkileri daha ileri seviyelere taşıyacaklarını ümit ettiğini dile getiren Khabadze, 'Sarp Sınır Kapısı'ndaki çalışmalarınızdan, yardımcınızı oraya atamanızdan dolayı teşekkür ediyorum. Biz de bu konuda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Biz de benzer bir atamayı gerçekleştirmeyi düşünüyoruz. Bu şekilde daha kolay ve rahat ilişkiler olacağını umut ediyorum.' diye konuştu.
Khabadze, 2012 yılı istatistiklerine göre 5 milyonun üzerinde kişinin Sarp Sınır Kapısı'ndan geçiş yaptığına dikkati çekerek, 'Bizim tarihimizde ilk kez bu kadar fazla geçişin yaşandığı bir dönem olmuştur. Umut ediyorum ki bu sayı daha da artacaktır.' dedi.
Gürcistan'da 1 Ekim'den sonra hükümet değişikliği olduğunu kaydeden Khabadze, 'Yeni hükümetimizin isteği komşu ülkelerimizle daha iyi ilişkiler kurmak. Özellikle Artvin'in çok sayıda tarihi yerleri var. Her iki ülkenin turizm şirketlerini tanıştırmak gerekmektedir. Bu bölgede çok sayıda vatandaşımız İşhan Kilisesi'ni gezip görmek istiyor. Bu konuda da ortak çalışmalar yapmalıyız' diye konuştu.
Özellikle son dönemde kültürel etkinliklerde çok zayıf kaldıklarını belirten Khabadze, 'İstiyorum ki Artvin ve Acara bölgesinde festivaller ve faaliyetlerde daha etkin olalım. Bildiğiniz üzere devlete bağlı ve özel folklor gruplarımız var. İki ülke bu anlamda çalışmalarını sürdürürse çok daha iyi olur. Baktığımızda Kutaisi mesafe olarak daha uzak, Artvin daha yakın. Çok yakın olması sebebiyle bu ilişkileri daha da pekiştirmeliyiz' dedi.
Artvin Valisi Necmettin Kalkan ise Gürcistan ile Türkiye Cumhuriyeti'nin ilişkilerinin oldukça eskilere dayandığını ifade ederek, 'Ancak Acara Özerk bölgesiyle Artvin'in çok daha özel ilişkileri var. Bu ilişkiler özellikle 10 Aralık 2011 tarihinde başlayan kimlikle geçiş uygulamasıyla beraber zirveye ulaşmış durumda. 2012 yılı sonu itibarıyla 5 milyon 600 bin kişi giriş çıkış yaptı. Araç sayısına baktığımızda bir milyon 26 bin giriş çıkış var. Bu kadar yoğunluğu coğrafyanın bize tanımış olduğu dar alanda yürütüyoruz.' şeklinde konuştu.
Geçmişten bugüne kadar sınır kapısında trafiği rahatlatma adına modernizasyon, yenileme çalışmaları yapıldığını kaydeden Vali Kalkan, şunları söyledi: 'Ama görülen o ki bu trafik her geçen gün artacak. Özellikle Kafkaslara ihracatımızın önemli bir kapısının Sarp hudut kapısı olduğunu düşünürsek, ülkemizin 2023 yılı hedefleri itibariyle 500 milyar dolarlık ihracat hedefimizi de dikkate aldığımız zaman bizim bu kapıyı büyütmemiz kaçınılmaz. Biz bu bağlamda geçtiğimiz günlerde Gümrük ve Ticaret Bakanımız Hayati Yazıcı'nın da teşrifleriyle kapıda incelemede bulunduk. Kapıda genişletme yönünde çalışmamız var.'
Vali Kalkan, Cankurtaran mevkiinde tünel çalışması olduğunu da anımsatarak, 'Bu yıl sonu itibarıyla delme işlemleri tamamen bitecek. 2014 baharında inşallah o tüneli ulaşıma açmış olacağız ki trafiği de bu anlamda rahatlatmış olacağız.' dedi.
Ziyaretin sonunda Vali Kalkan ve Hükümet Başkanı Khabadze birbirlerine çeşitli hediyeler verdiler.
Hükümet Başkanı Archil Khabadze ve Vali Kalkan, beraberindeki heyet ile birlikte daha sonra Yusufeli ilçesine bağlı İşhan köyünde bulunan ve restorasyon çalışması devam eden İşhan Kilise'ni ziyaret etti.
Vali Kalkan ve Hükümet Başkanı Khabadze, kilise ziyaretinin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Bir gazetecinin Khabadze'ye, Muratlı Sınır Kapısı ile ilgili çalışmaların ne durumda olduğunu sorması üzerine; 'Bu konular üst seviyelerde konuşulması gereken konular. İki ülke başbakanları karşılıklı görüşüyorlar. Bu konu hakkında ortak karara vardık. Bizim de çalışmalarımız devam ediyor.' dedi.
Türkiye'nin İşhan Kilisesi'ni restore etmesinin turizm açısından etkisi olur mu yönündeki soru üzerine ise: 'Bu çalışma iki bölge arasında çok önemli. İlişkilerimizi çok sıkı bir şekilde bağlayacak bir çalışma. İki ülke arasında akrabalık da var tarihi eserlerimiz de birbirini bağlar nitelikte. Bu tarihi eserler, kültür ve turizmin geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. İlişkilerimiz daha da artacak ve ileriye gidecektir. Folklor ve diğer kültür eserleri konusunda sürekli fikir alışverişinde bulunmak istiyoruz. Zaten kültürümüz birbirine benziyor, aynı bölge kültürüne sahibiz.' diye konuştu.
Vali Kalkan ise İşhan Kilisesi restorasyonunun 2013 yılının aralık ayında bitirilmesinin planlandığını belirterek, bu süreyi iyi değerlendirmeye çalıştıklarını söyledi.
İşhan Kilisesi ziyaretinin ardından Vali Kalkan, Hükümet Başkanı Archil Khabadze ile beraberindeki Gürcü Heyeti onuruna DSİ 26. Bölge Müdürlüğü Sosyal Tesislerinde akşam yemeği verdi.
Artvin Halkoyunları ekibinin gösteri sunduğu yemekte Vali Kalkan, Hükümet Başkanı Archil Khabadze'ye doğum günü sürprizi yaptı.
Üzerinde Khabadze'nin fotoğrafının bulunduğu yaş pastayı birlikte keserek, doğum gününü kutladı.
(Cihan)
