Azınlık Vakıfları'nın yönetim kurullarını seçmesine imkan veren yönetmelik bu geceyarısı Resmi Gazete'de yayınlandı. Yönetmelik İstanbul için milletvekilleri seçimlerindeki gibi "bölgesel" seçim sistemini getiriyor ve seçimlerin 5 yılda bir olmasını öngörüyor. Seçimlerin bu yıl sonuna kadar yapılması öngörülüyor. Hastane yönetimleri için seçimlerin ise 2023 sonuna kadar yapılması kayda bağlanıyor. Yönetmelik, 2013 yılında daha iyisi yapılacağı gerekçesiyle VGM tarafından iptal edildiği için Azınlık Vakıfları 9 yıldır yönetim kurullarını seçemiyordu. Vakıfların yönetim kurulları, ilgili azınlık toplumlarında seçmen olma vasfı kazanmış yurttaşların oylarıyla belirleniyor.
Yönetmelik şöyle:
Genel hükümler
MADDE 5- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası antlaşma hükümleri saklıdır.
(2) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, sivil toplum kuruluşlarının yönetimlerinin seçimlerinde kabul görmüş, yerleşmiş, uygulama ve pratikler esas alınır.
Seçim çevresi
MADDE 6- (1) Seçim çevresi, cemaat vakfının bulunduğu ildir. İstanbul ili için seçim çevresinin belirlenmesinde, milletvekili seçimlerinde uygulanan seçim çevreleri esas alınır.
(2) İstanbul ili dışındaki cemaat vakıfları, gerekçelerini hazırlayarak seçim çevresi değişikliği talebinde bulunabilirler. Seçim çevresi ile ilgili değişiklik talepleri, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından incelenerek karara bağlanır.
Seçim dönemi ve yönetim kurulunun oluşturulması
MADDE 7- (1) Her bir cemaat vakfı tüzel kişiliği için ayrı bir yönetim kurulu seçimi yapılır ve yönetim kurulu seçimleri beş yılda bir yapılır.
(2) Cemaat vakfı yönetim kurulunun yedi üyeden oluşturulması esastır.
(3) Cemaat mensubu çok olan ve vakfın işleyişi açısından yediden fazla üyeye ihtiyaç duyulan vakıflarda yönetim kurulu, tek sayı olmak üzere en fazla on bir üyeden oluşturulabilir. Ayrıca asıl üye sayısının salt çoğunluğu kadar yedek üye seçilir.
(4) İstifa, ölüm, görevden alma ve benzeri nedenlerle boşalan yönetim kurulu üyelikleri yedek üyelerle tamamlanır. Ancak, yönetim kurulunun üye sayısının üçten aşağı düşmesi halinde üç ay içinde yeni yönetim kurulu seçimi yapılır.
Seçmenlik şartları
MADDE 8- (1) Seçmenlerin;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması,
b) On sekiz yaşını doldurması,
c) Vakfın bünyesinde bulunduğu cemaate mensup olması,
ç) Seçim tarihi itibarıyla en az altı aydan beri seçim çevresinde ikamet etmesi,
şarttır.
Seçileceklerde aranılan şartlar
MADDE 9- (1) Yönetim kurulu adaylarının; 8 inci maddede belirtilen şartlara ek olarak;
a) Milli Eğitim Bakanlığınca onaylı okur-yazarlık belgesine ya da öğrenim belgesine sahip olmak,
b) Kanunun 9 uncu maddesinde belirtilen suçların birinden mahkûm edilmemiş olmak,
şartlarını taşıması gerekir.
(2) Bir kişi en fazla üç cemaat vakfında yönetim kurulu üyesi olabilir.
(3) Yönetim kurulunda birinci derece kan bağı olan en fazla iki kişi görev yapabilir.
Seçim öncesi işlemler
MADDE 10- (1) Vakıf, seçime ilişkin yönetim kurulu kararını, seçim çevresini, seçim tarihini, vakıfta kayıtlı seçmen listelerini, seçim tertip heyetinin kimlerden oluştuğunu, seçim tarihinden en az altmış gün önceden ilgili bölge müdürlüğüne yazı ile bildirir.
(2) Seçim için gerekli bilgi ve belgeler incelendikten sonra bölge müdürlüğünce ilgili vakfa seçimin yapılabileceğine dair yetki belgesi verilir. Yazı ekinde eksik veya mevzuatına uymayan belge bulunması halinde vakfa, eksikliklerin tamamlanması veya mevzuata uygun olmayan belgelerin düzeltilmesi için yedi gün süre verilir.
(3) Bu süre içinde de eksiklikleri tamamlayamayan veya belgelerini düzeltmeyen vakıflar ile yönetim süresi dolmasına rağmen seçim kararı almayan vakıfların yönetim kurulu seçimi; yönetim kurulunun görev süresinin dolmasından itibaren otuz gün içinde bölge müdürlüğünce belirlenen seçim tertip heyeti marifetiyle yapılır.
(4) Mevcut vakıf yönetimi, idare ve temsil görevini yeni seçilecek vakıf yönetimi göreve başlayıncaya kadar sürdürür. Seçim kararının alındığı tarih itibarıyla vakıf malları üzerinde temliki tasarruf işlemlerine ilişkin karar alınamaz, işlem yapılamaz.
Seçim tertip heyetinin oluşumu
MADDE 11- (1) Seçim tertip heyeti, seçimle ilgili iş ve işlemleri yürütür.
(2) Seçim tertip heyeti; her bir seçim için, beş asıl, iki yedek üyeden oluşur.
(3) Seçim tertip heyeti asıl ve yedek üyelerinin en fazla ikisi mevcut vakıf yönetim kurulu üyelerinden olabilir.
(4) Seçim tertip heyeti üyelerinde aynı cemaat mensubu olma zorunluluğu aranmaz.
(5) Seçim tertip heyetinde olanlar, yapılacak seçimde yönetim kuruluna aday olamazlar.
Seçmen ve aday listelerinin belirlenmesi
MADDE 12- (1) Seçim tertip heyeti, seçmen listesinin 8 inci madde hükümlerine uygunluğunu kontrol eder. Vakfın seçim çevresi esas olmak üzere yerleşim yeri adresi temelinde gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra seçmen listelerini oluşturur.
(2) Seçim tertip heyeti, aday ve aday liste başvurularının 8 inci ve 9 uncu madde hükümlerine uygunluğunu kontrol eder ve seçimden en az otuz gün önce bölge müdürlüğüne bildirir. Bölge müdürlüğünce, 8 ve 9 uncu madde hükümlerine göre tekrar kontrol edildikten sonra kesin aday listesi seçim tertip heyetine bildirilir. Seçim tertip heyeti, belirlenen kesin aday listesini seçimden yirmi bir gün önce vakıf merkezi ve vakfın hayratına asar. Ayrıca ilan usulünde belirtilen şekillerde seçmenlere duyurur. Seçmenler ilanda yer alan hususlara, ilan tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde itiraz edebilir.
(3) Seçim tertip heyeti, adaylarla ilgili itirazları alır ve başvuru tarihini takiben en geç beş gün içinde başvuru konusunda karar vererek ilgilisine tebliğ eder, ayrıca bölge müdürlüğüne bilgi verir.
İlan
MADDE 13- (1) Seçim tertip heyeti; seçim tarihini, seçim çevresini, vakıfta kayıtlı seçmen listesini, askıya çıkış ve kesinleşme tarihleri ile listelerin nerelerde asılacağını, oy kullanma yerlerini ve hangi saatler arasında yapılacağını, oy sandıklarının nerelere konulacağını, yönetim kuruluna adaylık için blok/çarşaf liste ile adaylık başvurusunda nasıl bulunulabileceğini, liste halinde aday başvurularının kesinleşeceği tarihi ve seçim tertip heyetince belirlenen diğer hususları on beş gün süreyle askıda kalacak şekilde seçimden en az kırk beş gün öncesinden ilan eder. Ayrıca bölge müdürlüğüne bilgi verir. Seçmenler ilanda yer alan hususlara, ilan tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde itiraz edebilir. Seçim tertip heyeti seçmenlerle ilgili itirazları alır ve başvuru tarihini takiben en geç beş gün içinde başvuru konusunda karar vererek ilgilisine tebliğ eder.
(2) İlan, vakıf merkezine ve cemaat mensuplarının faydalandığı hayrata asılır. Ayrıca cemaat gazetesinde, seçim çevresinde yayımlanan bir gazetede, cemaat mensuplarının gittikleri sosyal kulüplerde, vakfa ait internet sitesinde yayınlanabileceği gibi elektronik posta, sosyal medya hesapları, mesaj ve benzeri iletişim araçları aracılığıyla da seçmenlere duyurulabilir.
Seçim
MADDE 14- (1) Seçimler bir gün içinde sonuçlandırılır.
(2) Seçmen listelerinde ve oy pusulalarında, vakıf ismi başa gelmek suretiyle, "...vakfı yönetim kurulu seçimi" ibaresinden başka ibare kullanılamaz.
(3) Vakıf yönetim kurulu seçimleri gizli oy açık tasnifle yapılır. Seçim tertip heyetince talep edilmesi halinde bölge müdürlüğünden yeterli personel gözetmen olarak görev yapar.
(4) Seçmenler sandık görevlisince kimlikleri kontrol edilerek oyunu bizzat kullanır.
(5) Seçim sandıkları, seçim günü ilanda belirtilen saatten önce yerlerine konur. Seçim tertip heyeti, kendi içinden veya uygun göreceği kişilerden her sandık için ayrı bir sandık kurulu oluşturur. Ayrıca tasnif heyeti de oluşturabilir.
(6) Seçim blok liste ile yapılıyorsa en çok oyu alan liste yönetim kurulunu oluşturur. Çarşaf liste ile seçim yapılacaksa yönetim kurulu asıl üyeliğe aday olmak isteyenler oy pusulalarında asıl üye olarak, yedek üyeliğe aday olmak isteyenler oy pusulalarında yedek üye olarak belirtilir. Oyların eşit olması halinde yönetim kurulu üyeleri kura ile belirlenir.
(7) Adaylar aldıkları oy sayısına göre sıralanarak, vakıf yönetim kurulunun asıl ve yedek üyeleri düzenlenen seçim tutanağı ile belirlenir. Seçim tertip heyetince seçim sonuçları tutanağı zabıt altına alınır.
(8) Seçimlerin güvenliği seçimin yapıldığı il valiliğince sağlanır.
(9) Seçim işlemleri tamamlandıktan sonra yedi gün içinde, seçilenlerin isim listesi, 8 inci ve 9 uncu maddelerinde belirtilen şartları taşıdıklarına dair belgeleri, T.C. kimlik numaraları, adres beyanları ve seçim tutanağının bir sureti ve seçim tertip heyetince bölge müdürlüğüne verilmesi ile seçim tertip heyetinin görevi sona erer.
(10) Seçim işlemleri, sonuçları ve seçilen kişiler ile ilgili itirazlar bölge müdürlüğüne yapılır. Bölge müdürlüğünce yapılacak araştırma sonucunda, seçim sonuçlarına etki edecek şekilde mevzuata aykırı bir durum veya usulsüzlük tespit edilmesi halinde yedi gün içinde seçim yenilenir.
(11) Seçimin mevzuata uygunluğunun tespiti halinde bölge müdürlüğünce, yeni seçilen vakıf yönetim kurulu üyelerine yedi gün içinde yetki belgesi verilir.
(12) Vakıf yönetim kurulunun görev süresi, yetki belgesinin seçilen yönetim kurulu üyelerine tebliğ tarihinden itibaren başlar.
(13) Yetki belgesi alan vakıf yönetim kurulu yedi gün içinde vakfı eski yönetim kurulundan tutanakla teslim alarak ilk toplantısını gerçekleştirir ve kendi içinde görev dağılımını yapar.
(14) Seçim giderleri ilgili vakfın bütçesinden karşılanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İstisna
MADDE 15- (1) Hastanesi olan cemaat vakıflarının yönetim kurullarının seçimlerine ilişkin usul ve esaslar bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde Sağlık Bakanlığının olumlu görüşü doğrultusunda düzenlenen Yönetmelikle belirlenir. Bu vakıfların yönetim kurulu seçimlerinin 31/12/2023 tarihine kadar sonuçlandırılması esastır.
İlk seçimler
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte cemaat vakıflarının yönetim kurulları seçimlerine dair süreç başlar ve seçimler 31/12/2022 tarihine kadar tamamlanır.
Mevcut yönetim kurulu üyeleri
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan cemaat vakfı yönetim kurulu üyelerinin görevleri yapılacak seçimler sonucu belirlenen yeni yönetim kurulu göreve başlayana kadar devam eder.
Hastanesi olan vakıfların yönetim kurullarının görev süresi
GEÇİCİ MADDE 3- (1) 15 inci maddede belirtilen Yönetmelik yürürlüğe girene kadar bünyesinde hastanesi olan cemaat vakıflarında mevcut yönetim kurulları görevlerine devam ederler.
Yürürlük
MADDE 16- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Vakıflar Genel Müdürü yürütür.
