Osmanlı İmparatorluğu'na çok sayıda eser kazandıran mimar Balyan ailesi, Bağlarbaşı Ermeni Mezarlığı'ndaki kabirleri başında anıldı. Anmaya törenine İstanbul Büşükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da katıldı.
Balyan Ailesi HAYCAR'ın (Hayrat Canlandıran ve Araştıran Mimar ve Mühendisler Derneği) girişimiyle her yıl 5 Ekim’e en yakın Cumartesi günü anılıyor.
Bu yılki anma töreni, 2 Ekim 2021 Cumartesi günü saat 11:00’da, Üsküdar Bağlarbaşı'daki Surp Haç Mezarlığı’nda gerçekleştirildi.
Törene, Türkiye Ermenileri Patriği II. Sahak, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, anıt mezarın hayırseverlerinden Hıraç Kırmızıyan, Gülüzar Artuç başkanlığındaki HAYCAR yönetim kurulu üyeleri ve davetliler katıldılar.
Duaların ardından, HAYCAR Yönetim Kurulu adına Gülüzar Artuç bir konuşma yaptı ve anıt mezarın yapımında katkıları olan İstanbul eski Belediye Başkanı merhum Kadir Topbaş’ı andı. Artuç konuşmasında Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nden uygun gördükleri bir sokak veya meydana, İstanbul'a benzersiz yapılar kazandıran Balyan Ailesi'nin adının verilmesi dileğini iletti.
Ekrem İmamoğlu da konuşmasında, Balyan Ailesi’nin eserlerinden övgüyle bahsetti ve onların mimari çalışmalarının bir sonucu olarak İstanbul şehrinin kültürel miraslarla zenginleştiğini söyledi. İmamoğlu, bu bağlamda, kendisine sunulan dileğin haklı bir istek olduğunu belirterek, bugüne kadar Balyan Ailesi’yle özdeşleşmiş bir mekânın bulunmamasının eksiklik olduğunu söyledi. İmamoğlu, bu vesileyle, Balyanlar'ın layık olduğu şekilde kalıcı olarak bir meydanla anılması için elinden geleni yapacağının sözünü verdi.
Kapanış konuşmasını yapan Patrik Maşalyan, Balyan eserlerinin yalnızca Ermeni mimarisini değil, daha da önemlisi bu toprakların kültürünün bir sentezini yansıttığını söyledi. Maşalyan, "Ancak ne yazık ki, görenlerin hayranlıklarını gizleyemedikleri yapıların mimarlarının Balyanlar olduğunun genellikle bilinmemesi üzüntü vericidir" dedi.
Bir meydana Balyan isminin verilmesi dileğini memnuniyetle karşılayan Patrik Maşalyan, sözlerine şöyle devam etti:
“Ne yazık ki 'Ermeni' kelimesinin çeşitli kesimlerce hala nefret söylemi olarak algılandığına tanık oluyoruz. Fakat, dileğim ve duam odur ki, 'Ermeni' kelimesi geçmişte de olduğu gibi bu ülkenin üretken bir unsuru olarak algılansın. Çünkü, Balyan Ailesi gibi birçok Ermeni, bu ülkenin gelişimi için katkılar sunmuşlardır”.
Konuşmaların ardından Balyan Ailesi Anıt Mezarı'nın mimarı Tavit Aynalı'ya, İstanbul Kültür Vakfı Başkanı Perihan Yücel'e, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na ve Patrik Maşalyan'a, "Balyanlar- Osmanlı Mimarlığı ve Balyan Arşivi" isimli kitabının yeni baskısı sunuldu.
