Ermenicenin en büyük ozanlarından Hovhannes Tumanyan doğumunun 150. yıldönümünde çeşitli etkinliklerle anılıyor.
Tumanyan için Ermenistan başta olmak üzere birçok ülkede ve kentte anma etkinilikleri düzenleniyor.
Başbakan Paşinyan Tumanyan'ın doğduğu köy olan Dıseğ'de anma etkinlikleri çerçevesinde bir konuşma yaptı. Paşinyan Tumanyan'ın eğitim hayatını güçlükler içinde sürdürdüğünü ancak kendi gücüne inanarak ayağa kalktığını söyledi. Paşinyan Tumanyan'ın Ermeni toplumuna da benzer bir mesaj verdiğini, Ermeni toplumun kendi gücünden şüphe etmemesi gerektiğini söyledi. Paşinyan, "Ben de bugün Ermeni toplumuna şu mesajı vermek isterim ki ayağa kalkı ve yürü. Felçli değilsin, mağlup değilsin. Ayağa kalk ve yürü"
Öte yandan Tumanyan Müze-evi Müdürü Roza Ghazumyan yıl boyu düzenlenecek etkinlikler hakkında Ermenistan basınına bilgi verdi.
Ghazaryan ozanın doğum günü olan 19 Şubat'ta doğduğu yer olan Ermenistan Lori bölgesindeki Dızeğ köyüne bir ziyaret gerçekleştireceklerini anısına çiçekler koyduktan sonra misafirlerle birlikte kiliseye gideceklerini, daha sonra da Müze-ev'de şairin bir eserinin sahneleneceğini söyledi.
Etkinlikler yıl boyu sürecek. Bunlar arasında Tumanyan'ın masallarının Almanca'ya çevrilmesi ve kitabın tanıtımı için yaz aylarında düzenlenecek etkinlik de var. Çeviri Agapi Mkrtchyan tarafından gerçekleştirildi. Etkinlik sırasında Dıseğ köyünde uzun süredir Almanca çalışan öğrenciler Tumanyan'ın bir eserini de Almanca sahneleyecek.
Eylül ayında ise Uluslararası Kukla Festivali Dıseğ'de yapılacak. Ayrıca Tumanyan'ın torunları ve akrabaları da Dıseğ'e davet edilecek.
Ermenistan'da Tumanyan'ı anmak için farklı etkinlikler de düzenleniyor. Parlamentoda en güçlü grup olan "Benim Adımım" grubundan vekiller de bugün en sevdikleri Tumanyan dizelerini kameraya okuyup sosyal medya hesaplarından paylaştılar.
Tumanyan 1869 yılında Ermenistan’ın Lori bölgesinin Dıseğ köyünde dünyaya geldi. Eğitim hayatına köydeki kilisede başladı. 1879-1883 yılları arasında Stepanavan’da bir okula gitti ardından Gürcistan’ın Tiflis kentine taşınarak Nersesyan Okulu’nda eğitimini sürdürdü. Hovhannes Tumanyan ilk şiirini 12 yaşında yazdı.
Tumanyan’ın belki de en büyük şansı babasının papaz, amcasının da köy çocuklarına eğitim veren bir köy öğretmeni oluşuyla açıklanabilir. Bu vesileyle küçük yaşta okumayı söken Hovhannes Tumanyan aslında halkının binlerce yıldır masallarla, efsanelerle, âşıkların güzellemeleriyle biriktirdiği bir kültürün içinde doğmuştu. Dolayısıyla öncelikle bu sözlü kaynaktan beslendi ve ilerde bütün edebi katkısını da esas olarak bu sözlü edebiyata dönük olarak gerçekleştirdi.
Yazar, 1888 yılında Olga Maçkalyan ile evlendi. 1893 yılında Akhpür, Murc, Hasker ve Horizon dergilerinde yazılar yazdı. Tumanyan 1899 yılında Vernadun topluluğunu kurdu. Topluluğa Avedik İsahagyan, Derenik Demirciyan, Levon Şant, Gazaros Ağayan, Levrek Proşyan, Nikol Ağbalyan, Alexander Şirvanzade gibi birçok yazar dahil oldu. 1912 yılında Tumanyan Kafkas Ermeni Yazarlar Derneği Başkanı seçildi. 1921 yılında İstanbul’a giderek Ermeni mültecilere yardım etti ve 1923 yılında Moskova’da hayatını kaybetti. Tumanyan’ın eserleri arasında Kaç Nazar (Cesur Nazar), Sasuntsi Davit (Sasunlu Davit), Akhtamar ve Anuş gibi birçok önemli edebi eseri bulunuyor.
