20 Şubat günü yapılan anayasa referandumuyla Karabağ’ın ismi ve yönetim şekli değişti. Yüzde 87 oy oranıyla kabul edilen anayasaya göre Karabağ’ın adı artık ‘Artsakh Cumhuriyeti’ olacak. Yarı başkanlık sisteminden başkanlık sistemine geçildi.
Karabağ Cumhuriyeti Seçim Komisyonu’nun yaptığı resmi açıklamaya göre, 20 Şubat Pazar günü yapılan anayasa referanduma seçmenlerin yüzde 75’i katıldı. 11 seçim bölgesinde yapılan referandum sonuçlarına göre, 69,540 seçmen ‘evet’ oyu verdi. Yüzde 9’a denk gelen 7 bin 686 seçmen ‘hayır’ oyu verirken oyların yüzde 2.8’i geçersiz sayıldı.
Referandumda kabul edilen anayasayla, ülkenin ismi ‘Artsakh Cumhuriyeti’ olarak değişti. Öte yandan tam başkanlık sistemine geçilmesini öngören anayasayla Başkana özellikle yürütme ve savunma konularında geniş yetkiler verilmiş oldu.
Sözcü Ashot Ghulyan, anayasa teklifinin hazırlandığı Kasım ayında yaptığı açıklamada, mevcut anayasaya yönelik kilit değişikliklerin hükümetin organlarını net bir şekilde tanımlayı hedeflediğini, Artsakh'ı başkanlık yönetimine geçirerek, yürütme ve yasama organlarının gücü paylaştığı mevcut mekanizmanın değiştirileceğini söylemişti.
Anayasa, bir sonraki genel seçimin yapılacağı 2020 yılından sonra yürürlükte olacak. Karabağ şu anda Bako Sahakian tarafından yönetiliyor.
104 gözlemci
Referandumda 30 ülkeden 104 uluslararası gözlemci hazır bulundu. Gözlemcilerden biri olan Avrupa Parlamentosu milletvekili Jaromír Štětina, referandumun uluslararası normlara uygun geçtiğini söyledi. Štětina, “Referandumu bu düzeyde düzenledikleri için Artsakh Cumhuriyeti’ni tebrik ederim. Bu referandum ve yeni anayasa Artsakh’ın bağımsızlığı için yeni yol açacaktır” dedi.
Bir diğer uluslararası gözlemci olan, Almanya’nın eski Ermenistan büyükelçisi Hans-Jochen Schmidt, “Karabağ dışındaki hemen herkes referandumun gayri meşru olduğunu düşünüyor, bu nedenle Karabağ yönetimi referandumun uluslararası standartlarda yapıldığından herkesin emin olmasını istiyor” açıklamasını yaptı. Eski bir Avrupa Parlamentosu üyesi olan gözlemci Hans-Juergen Zahorka da Karabağ'daki demokrasi görüntüsünün, gelecek sene yapılacak seçimlerde Aliyev'i zorlayacağını belirtti, “Pek çok Azerbaycanlı için bu referandum kendi ülkelerindeki mevcut sistemde hiç sahip olamayacakları olanakların bir örneği” ifadelerini kullandı.
Azerbaycan, Karabağ’daki referandumun ‘yasadışı’ olduğunu açıklamıştı. Referanduma bir tepki de Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan gelmiş, söz konusu referandumun uluslararası hukuk ilkeleri, BMGK kararları ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) prensiplerinin açık ihlali niteliğinde olduğu savunularak “sonuçların Türkiye tarafından tanınmayacağı” açıklanmıştı.
Karabağ, kurulduğu 1991 yılında bu yana 2 referandum ve 11 seçim geçirdi.
