“Ezidiler güneşe tapar, onların ibadet ettikleri yerde, şeytan heykeli vardır. Şeytana tapmazlar, fakat kendilerine zarar vermemesi için istekte bulunurlar. Onların tanrısı Güneş’tir. Işığa dua eder gibi Güneş’e tapınırlar. Ermeni kilisesi, bir Ezidi erkekle evlenmeyi ancak bir şartla kabul eder, Ezidi kendi dinini reddetmeli ve Ermeni Apostolik Kilisesi’nde vaftiz olmalıdır” diyen Papaz Yesai, Ermenistan’da büyük tartışmalara yol açtı.
Geçtiğimiz hafta, Papaz Yesai (Ardak) Artenyan’ın, kendisine sorulan “Ermeni bir kız, Ezidi bir erkek ile evlenebilir mi?” sorusuna verdiği yanıt, birçok kişiyi hayretler içinde bıraktı.
‘Sincar Ezidi Milli Birliği’ başkanı Boris Murazi, “Bu sadece dinî açıdan bir bilgisizlik örneği değil, aynı zamanda ayrımcı bir yorum. Bir gruba karşı nefret suçu işleniyor. Tüm Ermeniler Katolikosu Karekin’in kendi bilgisi dahilinde çalışan bu din adamına, bundan sonra benzer açıklamalar yapmaması konusunda bir şeyler yapmasını talep ediyoruz. Ezidilerin dinini bilmeyen bir din adamı, dinimiz hakkında görüş belirtemez. Papaz Yesai, aynı zamanda Ermeni Apostolik Kilisesi’nin adını kirletiyor ve Kilise ile Ezidileri karşı karşıya bırakıyor. Aynı zamanda Ararat Kilise’sinden Papaz Yesai’nin yayınlanan sözlerinin qahana.am internet sayfasından kaldırmasını talep ediyoruz” diyerek, medyaya açıklamalarda bulundu.
Etnisiteler ve Kültürler Birliği Merkezi Başkanı Saşik Sultanyan ise, Papaz Yesai’yi, Ezidi halkından özür dilemeye çağırdı. Sultanyan, din adamının Ezidi halkını incittiğini, üniversite eğitimi alan birinin nasıl bu kadar temelsiz ve yanlış konuşabildiğine anlam vermediğini söyledi.
Melek Tavus’un (Kürtçe: Tawusê Melek, Ezidilik inancında Tanrı Azda tarafından yaratılan ve kendisine evreni ve insanları yaratma görevi verilen Melek-Tanrı) heykelini şeytana benzetilenlerin sadece İŞİD üyeleri olduğunu belirten Sultanyan, Ermeni bir din adamından bu sözleri duydukları için çok üzgün olduklarını söyledi.
2011 yılında Papaz Yesai, Yehova Şahitleri ile bir tartışma yaşamış ve o günden sonra televizyonların ve gazetecilerin popüler din adamı haline gelmiş, birçok programa konuk olmuştu.
Ermenistan'da Ezidi olmak - Boris Murazi'yle yapılan söyleşiyi okumak için tıklayınız.
Geri adım
Sözlerinden sonra Ezidilerin ve Ermenilerin verdiği tepki ve özellikle basının Ezidileri verdiği destek, Papaz Yesai’nin sözlerini şu şekilde değiştirmesine neden oldu: “Ezidilerin dini tek tanrılıdır. Adı Şarfadia’dır. Bu dine göre, Tanrı’dan sonra tüm meleklerin başı olan Melek Tavus gelir. Güneş, Ezidi dinin sembollerinden biridir. Güneş, Şems meleğini sembolize eder. Şarfadia dininde, Kötü Melek ve Tanrı’dan daha üstün bir varlık yoktur. Ermeni Kilisesi, bir Ezidi erkekle evlenmeyi ancak bir şartla kabul eder, Ezidi kendi dinini reddetmeli ve Ermeni Havariler Kilisesi’nde vaftiz olmalıdır. Şarfadia dini, sadece Ezidilere özgüdür. Aynı şekilde Şarfadia dininde de başka dinden olanla evlenmek yasaklanmıştır.”
Birkaç ay önce Yerevan’da kurulan Sincar Ezidi Milli Birliği Başkanı ve ‘Dengê Êzidîa’ gazetesi yayın heyeti üyesi Boris Murazi ile Ermenistan’da Ezidi olmayı, zorlukları ve son yıllarda Ermenistan’da verdikleri mücadeleyi konuşmuştuk. Murazi, Ezidilerin Hıristiyanlar arasında kendilerini güvende hissettiklerini, Almanya dışında Ezidilerin siyasi olarak en güçlü olduğu yerlerden Ermenistan’da da Ezidi gençlerin ebeveynlerine kıyasla daha bilinçli ve eşit vatandaşlık konusu için mücadeleye hazır olduklarını anlatmıştı.