Manisa'nın Soma ilçesinde 301 işçinin hayatını kaybettiği Soma faciasının davası devam ediyor. Davanın 11. duruşması bugün Akhisar Ceza Mahkemesinde görülüyor.
Duruşmaya hayatını kaybeden işçilerin aileleri , KESK'e bağlı Eğitim-Sen ve Soma Sosyal Haklar Derneği üyelerinden oluşan bir grup, yaşamını yitiren 301 madencinin adının yazılı olduğu bir pankart ile geldi.
Hakkında yeniden soruşturma açılan maden mühendisi Mehmet Erez'in soruşturmasının da bu dosya ile birleştirilmesiyle sanık sayısı 46 oldu. Mehmet Erez ise duruşma sırasında , iş güvenliği görevi olmadığını, bu nedenle sorumluluğunun da bulunmadığını iddia etti.
Akhisar Ağır Ceza Mahkemesindeki duruşmaya, tutuklu sanıklar Soma Kömürleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, genel müdür Ramazan Doğru, işletme müdürü Akın Çelik, teknik müdür İsmail Adalı, teknik nezaretçi Ertan Ersoy, vardiya amirleri Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık ve Mehmet Ali Günay Çelik, 37 tutuksuz sanıktan 35'i ile mağdur aileleri ve sanıkların avukatları katıldı.
Davanın 11. duruşması Akhisar Ceza Mahkemesi'nde yoklamayla başladı. Yoklamanın ardından askerde olduğu için ifadesi alınamayan tutuksuz sanık maden mühendisi Erdem Cambaz'ın ifadesi alındı.
Cambaz ifadesinde, işçilerin üzerindeki ekipmanları kontrol ettiğini ve madende herhangi bri olumsuzluk görmediğini söyledi, ısı değerlerinin zaman zaman makinaların yanından geçtikleri zamanlarda seyyar ölçümlerde yüksek görüldüğünü savundu. Duruşma sırasında Cambaz'ın savunmasına tepki gösteren işçi yakınları ve aileleri "O kadar insan boşuna mı öldü? 301 işçi neden öldü? " dedi. Mahkeme Başkanı Aytaç Ballı'nın, " Susun, salondan atarım." uyarısına karşı ise işçi yakınları, " Zaten hep biz susuyoruz" yanıtını verdi.
"24 yıllık maskeyi duyunca şaşırdım"
Davanın bir önceki duruşmasında menfaat çatışması olabileceği sebebiyle, sanıklara ayrı avukatlar seçmeleri için duruşma 18 Ağustos'a bırakılmıştı. Bugün gerçekleşen duruşmaya yeni avukatlarıyla gelen tutuklu sanıklar, savunmalarına ekleyecekleri herhangi bir husus olmadığını belirtince, çapraz sorguya geçildi. Duruşma savcısının sorularını ilk olarak Soma Kömür İşletmeleri A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan yanıtladı.
Gürkan konuşmasında ; "Biz söylediğim yatırımın neredeyse tamamını iş güvenliğine yatırıyoruz. Yarı ve tam mekanize üretim sistemi kuruyoruz. Tam mekanize olarak çalışan iki ünitemiz var. Bu alanda dünyadaki en önemli yatırımları yaptık. Bizim yaptığımız bu yatırımlar iş güvenliği yatırımlarıdır. Çünkü bu yatırımların karşılığını maddi olarak ancak 7 ile 10 yıl arasında kara geçirirsiniz. Bunun için bu yatırımlar daha ziyade iş güvenliği yatırımları gibidir. Ayrıca Soma'nın maden sahası şartları mekanize için zordur. Ama mekanize üretim dediğim gibi üretimden çok iş güvenliği için. Biz 30 yıllık bir firmayız. Daha uzun yıllar da bu alanda faaliyet göstermek istedik. Uzun yıllar da buralarda faaliyet göstereceğimiz için de, bu yatırımları yaptık" dedi.
Duruşma savcısının ağaç tahkimat kullanıp kullanılmadığını ve gaz maskelerinin eski olduğuna yönelik olarak sorularına ise Can Gürkan; "Biz Türkiye'de onaylı üretim bantlarını kullanıyoruz. Alev yürümez bantlar bu kazadan sonra ortaya atıldı. Bu konuda bilgim de yoktu. Alev yürümez bantların kullanıldığı Türkiye'de bir maden de var mı bilmiyorum. Bizim tahkimatlarımız çeliktir ve Almanya'dan bir firmadan alırız. Bu firmada ilk çelik tahkimatı yapan üreten firmadır. Bazı yerlerdeki ahşap tahkimatlar neden kullanılır bilmiyorum. Bunu teknik ekiplerimiz cevaplandıracaktır. Ancak ahşap tahkimatı bırakalı 25 yıl oldu. Yani ben çocukken ahşap tahkimatı bırakmışız. Ama kamuoyuna böyle lanse edildi. Gaz maskeleri konusunda da ber evrakları incelettim. 5 bin 300 maskenin siparişini vermişiz. Ancak 25 yıllık maske kullanıldığına yönelik bir haber yapıldı ve haberi yapan kişi gazetecilik ödülü aldı. Oysa ben o maskeyi kullandığını söyleyen işçinin kayıtlarına baktırdım. Bizde olay zamanı çalışmıyormuş. Bir yıl önce ayrılmış ve 2010 üretimı bir maske kendisine verilmiş. Bunların hepsini belgeleyip araştırıyoruz. Mahkemeye de sunacağız. Çünkü ben de 24 yıllık maskeyi duyunca şaşırdım. Savcılık iddianamesinde kim ne dedi hepsine bakıyoruz. Ve gerekli belgeleri hazırlıyoruz. Gerçek ne ise herkes görecek. Ben de birçok konuyu sonradan öğrendim, araştırıyorum" cevabını verdi.
İşçi yakınları: Bize ancak ölümde sıra geliyor
Can Gürkan'nın savcının sorularına yanıt verdiği yanıtlara işçi yakınları tepki gösterdi. Mahkeme Başkanı Ballı'nın konuşmak için sıralarını beklemelerini söylemesi üzerine , ölen işçilerin yakınları ; "Bize hiç sıra gelmiyor ki. Ancak ölümde sıra geliyor" dedi. Gürkan'ın bu sırada avukatına soru sormasına tepki gösteren aileler bu sefer Gürkan'a "Avukatına sorma, babana sor" diyerek seslendi. Gürkan'a , ölen işçilerin yakınlarının avukatlarının "Şov yapıyorsun" demesi üzerine Gürkan, "Şov yapmıyorum. Savunmamı yapıyorum" sözleri duruşma salonunu karıştırdı. İşçi yakınları ise bu kez, "Delil mezarlıkta" diye bağırdı. Bir işçi yakınının fenalık geçirmesi üzerine duruşmaya ara verildi.