Seçime sayılı günler kala, bölgenin önemli merkezlerinden Urfa’da seçimin nabzını tuttuk. AKP ve HDP’nin yarışı başa baş götürdüğü kentteki genel kanı. Suriyelilere dönük politikalar kentte seçimin kaderini belirleyecek.
Urfa, bölgede seçimin sıcak geçtiği illerden biri. Önceki seçimlerde AKP’nin ipi göğüslediği şehirde, HDP, Osman Baydemir’le oylarını ciddi şekilde arttırmış durumda. İki parti şehirde başa baş görünüyor. Suriyelilere dönük hükümet politikaları kentte tepkilere yol açıyor. Tepki, Suriyelilerin gelmesine dönük değil, sorunlarına çözüm bulunmamasından. Suriyelilere dönük saldırıların yaşandığı kentte, siyasi partiler saldırılara karşı ortak bir tutum içinde.
HDP’nin Baydemir kozu
Kentin nüfusu yaklaşık olarak 1 milyon 800 bin. Kent, şimdilerde 750 bine yakın Suriyeliye ev sahipliği yapıyor. Türkiye’nin en çok mevsimlik göç veren illerden biri. Yazın yapılan seçimlere katılım oranı bu yüzden genellikle düşüyor. Cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılım oranı da yüzde 70’lerde kalmış durumda. Recep Tayyip Erdoğan, 455 bin, Selahattin Demirtaş ise 174 bin oy almayı başardı. Yerel seçimlerde HDP, Belediye Başkan adayı olarak Osman Baydemir gösterdi.Baydemir’le beraber oy oranları ciddi şekilde artmış durumda.
AKP listeleri tepki topluyor
AKP’nin kentte en çok eleştirildiği noktalardan biri adayları. Adayların Urfa’da tanınmadığı, merkezden belirlendiği ve tabanın istediği adayların alt sıralarda yer aldığını, seçim çalışmaları yapan AKP’liler anlatıyor.
Kentte adaylar yüzünden bu seçimde AKP’ye oy vermeyeceğini söyleyen AKP’li seçmenler de var.
2011 Genel seçimlerinde, AKP 10, HDP ise iki bağımsız milletvekilini parlamentoya göndermişti.
İki eski Belediye Başkanı yarışıyor
Seçimlerin en önemli iki isimi var. Seçimlerde Urfa Belediyesi eski Başkanı Ahmet Fakıbaba ile Diyarbakır Belediyesi eski Başkanı Osman Baydemir isimleri öne çıkıyor.
Bu seçimlerde CHP ve MHP’nin de oyunu arttırması kentte konuştuğumuz herkesin ortak vurgusu. AKP’den gidecek oyların bir kısmı için adres HDP. Ancak geri kalanlarının CHP ve MHP arasında bölünceği düşünülüyor.
CHP'nin seçim listesinde birinci sırada Bucak aşiretinden, Ali Murat Bucak var. CHP listesi, CHP’lilerin değimiyle ‘merkez sağ’ gibi. Bucak’ın dışında eski Saadet Partili, eski AKP’li adayları var.
HDP, Baydemir’le yükseliyor
Kentin önemli siyasi dinamiklerinden biri HDP. Bazı ilçelerde HDP’nin iktidarı söz konusu. Büyükşehir Belediyesi yasasında yapılan değişikliğin ardından, son yerel seçimlerden sonra, ilçelerin oyları da merkez oylarıyla birlikte hesaplanmaya başlandı. Bu yeni durum, ilçelerde ciddi oy potansiyeline sahip olan HDP’nin kentteki oy oranını artmasına yaradı. HDP, 2014 yerel seçimleriyle birlikte kente özel ilgi de göstermeye başladı. HDP’nin uzun yıllar boyunca Diyarbakır’da belediye başkanlığı yapan, popüler isimlerinden Osman Baydemir belediye başkan adayı olarak yarışa girdi. Baydemir’le birlikte oy oranlarında belirgin bir artış yaşandı. HDP bu seçimlerde 6 milletvekilliğini hedefliyor. Baydemir, bu seçimlerde de birinci sıradan milletvekili adayı. Kentte oy oranının da sempatinin de arttığını sokaklarda görmek mümkün. AKP’ye tepki oylarının bir bölümü HDP’ye yarayacak. Kentte AKP’yle baş baş bir yarış yürütüyor.
Kentte seçim yarışının iki önemli ismi HDP adayı Osman Baydemir ve AKP adayı Ahmet Fakıbaba’yla Urfa’yı konuştuk.
Baydemir’in en büyük derdi sandık güvenliği
Baydemir, kentte HDP’nin birinci parti olduğunu söylüyor. Baydemir’in en temel dertlerinden biri seçim güvenliği. Geçtiğimiz yerel seçimlerde HDP ve diğer partilerin oylarının AKP hanesine yazıldığını söyleyen Baydemir, “Gözlerimle gördüm, gelen torbaların ağzı açık ve mühürsüzdü. Tutanakların imzaları eksikti.Torbaları sandık başkanı getireceğine polisler getirdi. bu bir deği iki değil yüzlerce tanıklığımız var. Urfa bu konuda gerekli bütün hazılırlığı yaptık. Ancak imkanları oldukça fazla.”
Suriyeliler Baydemir’in de gündeminde. Suriyelilere dönük nefret söylemine ve saldırılara çok net bir şekilde karşı duruyor. “Söz söylenecek birisi varsa o da hükümettir. İnsanları burada kendi kaderlerine terk ettiler. Bütün yükü Urfalıların sırtına yüklediler.”
Suriyelilerin bütün ihtiyaçlarını devlet karşılamalı
Baydemir, Suriyelilerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi konusunda seçim sonrasının dahi beklenmesine karşı, “Hükümet Suriye politikasında, Suriye savaşında ateşe benzin döktü. Yüz binlerce insanın döktüğü gözyaşında hükümet politikalarının payı var. Yüz binlerce Suriyeli burada kendi haline bırakıldı Maalesef bu giderek sosyal problemlere yol açıyor. Urfalı işçi, 50 liraya iş bulurken, Suriyeliler 20 liraya çalıştırılıyor. Yerel işçi işini kaybediyor, Suriyeli kardeşimin emeği sömürülüyor. Alım gücü düştü. Çiftçiler kentten alış veriş yapamıyor. Suriyeliler de dükkan açmaya başladı. Esnaf tek satış yapmadan kepenk kapatıyor. Urfa’da yüzbinlerce kepenk kapanıyor. İlk defa esnaf hükümete öfkeli.”
Baydemir’in çözüm konusunda da önerileri oldukça net, “Kendi ülkelerine dönüşü için güvenli ortam sağlanana kadar, Suriyelilerin buradaki bütün ihtiyaçlarını devlet karşılamalıdır. Çalışmalarına gerek kalmayacak şekilde ”
Baydemir’in kent sorunlarına dair çözüm önerileri var, Urfa’nın bir muhalefete kavuşması, HDP’nin kentte siyasi bir temsile kavuşmasından oldukça memnun “Artık Urfa muhalefetine kavuştu.”
.jpg)
AKP’nin en sıkıntılı seçimi
Ahmet Eşref Fakıbaba, Urfa’da siyaset denince akla gelen ilk isimlerden biri. Kendisi 2004 yılında AKP’den belediye başkanı seçildi. AKP bir sonraki seçimde kendisini aday göstermemesine rağmen Fakıbaba, bağımsız girdiği belediye başkanlığı seçimini de kazandı. On yıl boyunca belediye başkanlığı yaptı. Bu seçimlerde AKP’den 7. sıra milletvekili adayı. AKP seçmeni, partinin en büyük kozunun Fakıbaba olduğunu düşünüyor. Ancak listedeki sırasından kimse memun değil. Fakıbaba’nın kendisi de dahil.
‘7. sırada olmam kırgınlık yarattı’
Fakıbaba, AKP’yle hiçbir zaman ters düşmediğini belirterek, geçtiğimiz dönemde kazandığı belediye başkanlığı seçimlerine bağımsız aday olarak girmesini kastederek, “Sadece şerit değiştirdim” diyor. Fakıbaba, 7. sırada olmasına kırgın, “Kendimi değersiz hissediyorum. Bana söyleselerdi izah etselerdi ve 12. sıradan aday yapacağız rahatsız olmazdım ama bana izah etmeden 7. sıraya konmam bende kırgınlık yarattı.”
Fakıbaba, AKP’nin diğer adaylarından farklı bir üsluba sahip. Çözüm süreci ve ‘paralel’ tartışmalarında partisinin görüşülerini tekrarlıyor. Ancak AKP hükümeti döneminde yanlışlar yapıldığını da söylüyor. “Demokrasi bir kerde oturmuyor. Hazmederek, yavaş yavaş. Önümüzdeki dört yıl çok önemli. Biz 13 yıldır eksikliklerimizin neler olduğunu çok iyi biliyoruz. ”
Suriyelilerin insanca yaşamaları için elimizden geleni yapalım
Suriyeliler Fakıbaba’nın da gündeminde. Kentte 750 bine yakın Suriyelinin olduğuna dikkat çekiyor, “Burada düzensizlik var. Suriyelilerin ekmeğini, aşını verelim. İnsanca yaşamları için elimizden geleni yapalım. Ama düzen sorunu var.”
Suriyelilerin ucuz iş gücü olarak görülmeleri ve kentte kendi iş yerlerini açmalarının, kentli için problem yarattığını düşünen Fakıbaba, çözüm önerisini de anlatıyor, “Öncelikle bölgenin yerel yönetimleri sorunları Ankara’ya doğru anlatmalı. 81 kente dağıtılabilirler veya kültür farklılığı sorununu çözene kadar kentler kurulabilir. ”
Fakıbaba, HDP’nin baraj sorunu konusunda Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan gibi düşünmüyor. “HDP, barajı geçemezse yükümüz daha ağır olur. Sandıktan ne çıkar bilmiyorum. Barajı geçmeyebilir. O zaman el ele verir seçim barajını düşürürüz. HDP’nin barajı geçememesi başka da bir şeye neden olmaz.”
* Bu gezi P24 koordinatörlüğünde gerçekleşmiştir.
