Etkinlikteki en dikkat çekici gelişme, Başepiskopos Ateşyan’ın Patriklik Ermeni Kilisesi’nin İsa Mesih’in Doğuş Yortusu ‘Surp Dzınunt’u kutladığı 6 Ocak’ta, Türkiye Ermeni Patrikhanesi’nde düzenlenen resepsiyonda Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan önemli açıklamalarda bulundu. Patrikhane’nin, seçimlerin yapılması için başvuruda bulunmak üzere hazırlıklarını son aşamaya getirdiğini kaydeden Ateşyan, gerekli prosedürü başlatmak üzere İçişleri Bakanlığı’ndan randevu talep ettiklerini belirtti.
Ermeni Kilisesi’nin İsa Mesih’in Doğuş Yortusu ‘Surp Dzınunt’u kutladığı 6 Ocak’ta, Türkiye Ermeni Patrikhanesi’nde bir resepsiyon düzenlendi. Patriklik Kilisesi’nin Kazaz Amira Salonu’nda düzenlenen kabule, Ekümenik Patrik Bartholomeos, Musevi Hahambaşı İsak Haleva, Türkiye Ermeni Katolikleri Dinî Önderi Kerabaydzar Levon Zekiyan, Süryani Ortodoks Kilisesi İstanbul Metropoliti Yusuf Çetin, Süryani Katolik Patrik Vekili Yusuf Sağ ile kardeş kiliselerden rahipler ve üst düzey din görevlileri katıldı.
Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan’ın ev sahipliğindeki davette, Patrikhane din görevlileri ile, Ermeni toplumunun önde gelen yöneticileri ve hayırseverleri de hazır bulundu. Davete siyasiler de yoğun ilgi gösterdi. Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü ve Başkan Yardımcısı Vazken Barın, Bakırköy Belediye Başkanı Bülent Kerimoğlu, Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar, Kadıköy Belediye Başkanı Arkurt Nuhoğlu, Beşiktaş ve Adalar ilçesi kaymakamları, CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, HDP Mardin Milletvekili Erol Dora ve çeşitli partilerin ilçe teşkilatlarından isimler de kabule katılanlar arasındaydı.
Önemli açıklamalar
Etkinlikteki en dikkat çekici gelişme, Başepiskopos Ateşyan’ın Patriklik seçimlerine ilişkin açıklaması oldu. Patrikhane’nin, seçimlerin yapılması için başvuruda bulunmak üzere hazırlıklarını son aşamaya getirdiğini kaydeden Ateşyan, gerekli prosedürü başlatmak üzere İçişleri Bakanlığı’ndan randevu talep ettiklerini belirtti. Konuşmasının Ermenice bölümünde bu açıklamalara yer veren Ateşyan, ayrıca, Patrikhane müşavirlerine de talimat verdiğini ve Patrikhane’nin ayrıntılı gelir-gider tablosunu hazırlayarak, Ocak ayı içinde, tıpkı Surp Pırgiç Hastanesi ve Ortaköy vakıflarının yaptığı gibi, toplumla paylaşacaklarını söyledi.
Ateşyan’ın Patrik seçimi ile ilgili açıklamaları geniş yankı buldu. Jamanak Gazetesi Yayın Yönetmeni Ara Koçunyan, resepsiyonun ardından Ateşyan’a sorular yöneltme fırsatı bulduğunu ve Patrikhane’nin 1863 Nizamnamesi’nin yerine geçecek yeni bir tüzük taslağını da Bakanlığa sunduğunu, gazetesinde paylaştı. Konu hakkında Agos’a açıklama yapan Ateşyan, Bakanlığa böyle bir taslak sunmadıklarını, ifadelerinin yanlış aktarıldığını belirtti.
Ateşyan, Patriklik seçimi için Ruhani Kurul’un bir hazırlık içinde olduğunu, bu konuda yapılacak resmi başvuru için İçişleri Bakanlığı’ndan randevu talep edildiğini doğruladı. Başvuru sürecinin ne kadar süreceğini bugünden tahmin etmenin mümkün olmadığını söyleyen Ateşyan, buna karşın, Ermeni toplumundan gelen çağrılar doğrultusunda seçim yapılması için Ruhani Kurul’un niyeti ve iradesi olduğunu söyledi. Başepiskopos Ateşyan, toplumun Patriklik seçimi talepleri gündemdeyken bir tüzük taslağının sunulmasının yanlış olacağını vurguladı.
Ateşyan’ın çeşitli sorunlara değindiği davetteki açıklamalardan satır başları:
Vakıflara seçim izni verilmiyor
“AK Parti hükümeti döneminde önemli sorunlarımız çözüme kavuştu. Fakat hâlâ çok ciddi sorunlarımız çözüm bekliyor. Bunların başında, iki yıldır vakıflarımızın yönetim kurulu seçimlerine izin verilmemesi geliyor. Yönetmelik sorununun çözülememesinin nedeni nedir, bilinmiyor. Vakıf yöneticileri, sabırsızlıkla, Bakanlık’tan seçim izninin verilmesini beklemekte.”
1915-2015
“Bu yıl Ermeniler için de çok önemli. 2015, 1915’in 100. yılı. Neler olacağını bizler bilemeyiz ama tek dileğim ve duamız şunun için: Umarım Türkiye ve Ermenistan birbirlerini anlarlar, birbirlerine kollarını açarlar ve bizler de bu ülkenin sadık vatandaşları olarak, bu olumlu gelişmelerden mutluluk duyar ve huzur buluruz. Toplumlar arasında, Türklerde de, Ermenilerde de sorun yok. Öyle olsaydı bugün 20 binden fazla Ermenistanlı Türkiye’de yaşamını sürdürmezdi. Bu ülkede çalışıyorlar, para kazanıyorlar ve Ermenistan’daki aile fertlerine gönderiyorlar. Sizlerin burada bulunması zaten bizlere duyduğunuz sevginin bir göstergesi ve belgesidir. İnanıyorum ki bizlerin acıları sizlerin acılarıdır ve sizin acılarınız da bizim acılarımızdır. Bizim ülke olarak sadece iktidara değil, muhalefete de ihtiyacımız var. Bizlere artık azınlık olarak değil, eşit vatandaşlar olarak bakılması gerekiyor.”
Patrikhane aslında yok!
“Patrikhane’nin tüzel kişiliği yok, cemaatin tüzel kişiliği yok. Kendi kendimizi idare edebilme hakkına sahip değiliz. Gülünç gelebilir ama, Patrikhane adına bir araba almayı bırakın, sandalye bile alma hakkımız yok. Fatih Sultan Mehmet’in 554 sene önce kurduğu bu makam, bugün yasa önünde yok. Başbakan, bakanlar, milletvekilleri, büyükelçiler ve sizlerin sayarak geldiği bu makam yasa önünde yok. Ama var... ‘Yaşar ne yaşar ne yaşamaz’ gibi bir durum. 2015 yılının tüm bu sorunların çözüm yılı olmasını diliyorum. Türkiye’yi MHP’lisi, CHP’lisi, HDP’lisi, AKP’lisi büyük bir aile olarak kabul edersek hiçbir sorun kalmayacaktır. Ermeni’siyle, Süryani’siyle, Kürt’üyle, hepimiz bir arada yaşıyoruz. Bu sorunlar çözülürse dünyada en huzurlu yaşayan ülke oluruz.”
Toros Alcan’a tebrik
Kabulde yaptığı konuşmada, 2015 yılının sağlıklı ve huzurlu olmasını dileyen Ekümenik Patrik Bartholomeos, Başbakan Davutoğlu’nun dinî liderlere verdiği yemeğin kendilerini umutlandırdığını söyledi. Patrik şöyle konuştu: “Yeni yıla büyük umutlarla girdik. Geçen Cuma günü sayın başbakanımızla katıldığımız yemekten ve sohbetimizden sonra, Başbakan’ın sözlerinde bulduğumuz anlayıştan sonra umutlarımız daha da arttı. Hepimizin temennisi şudur ki, bu umutlarımız boşa çıkmasın, gerçek olsun ve 2015’i huzur içerisinde geçirelim. Bütün azınlıkları, Vakıflar Genel Müdürlüğü nezdinde temsil edecek olan yeni Azınlık Temsilcisi Toros Alcan’ı tebrik ediyorum ve yeni dönemde kendisine başarılar diliyorum. Sayın Laki Vingas başarılı bir temsilcimiz oldu, ona çok teşekkür ediyoruz. Kendisine minnettarız, çünkü tüm azınlıklar için eşitlik, adalet ve mesuliyet hisleri içerisinde çalıştı. Yeni temsilcimize de aynı istikamette çalışmak üzere başarılar diliyorum.
Süryani Katolik Patrik Vekili Yusuf Sağ:‘Ey yöneticiler, savaşları çıkaran sizlersiniz!’
Bir tebrik ve bayramlaşma havasında geçen buluşmada, Süryani Katolik Patrik Vekili Yusuf Sağ sarsıcı bir konuşma yaptı. Karşısında oturan milletvekilleri ve belediye başkanlarına seslenen Sağ, “Bizler zaten her zaman barış için dua ediyoruz, savaşları çıkaran sizlersiniz. Artık sorumluluğunuzun bilincine varın ve barışı tesis edin” dedi. Yusuf Sağ şunları söyledi:
“Savaşları ruhani reisler çıkarmıyor, siz koltuk sevdası peşindeki yöneticiler çıkarıyorsunuz. Ey yöneticiler, nedir alıp veremediğiniz? Şu mozaikten daha güzel bir tablo var mı? Bir saattir çarpışmıyoruz. Herkesin yüzü gülüyor. Sizler artık elinizi taşın altına koymalı, sorumluluğunuzu idrak ederek gerekeni yapmak zorundasınız. Dünyayı dinî önderler yönetmiyor. Kaptanlar sizlersiniz ve bu gemiyi sağ salim karaya ulaştırmakla yükümlüsünüz.
Milyarlarca dolar; petrolünü çıkarıyor, buğdayını biçiyor, topluyor, topluyor, silah alıyor ve o silahlarla hemcinslerini öldürüyor. Ölü gömmekten artık yorulmadınız mı? Dul kalmış kadınları görmekten, sokaklardaki çocukların perişanlığından etkilenmiyor musunuz?
Önümüzde bir barış süreci var, bu süreç sonuca ulaştırılmalı. ‘Şehitler ölmez, vatan bölünmez’ deniyor. Şehitler ölmeden, artık bu sorunlar çözülsün.”
Patrikhane iki aydır hazırlanıyor
Başta Surp Pırgiç Hastanesi Vakfı Başkanı Bedros Şirinoğlu olmak üzere toplumun tüm kesimleri tarafından dile getirilen, ‘Patriklik seçimlerinin acilen yapılması’ yönündeki talep 22 Ekim 2014’te yapılan VADİP toplantısında ete kemiğe bürünmüştü. VADİP tarihi açısından da önemli bir dönüm noktası olan toplantıda, tüm vakıflar seçim için el kaldırmıştı. 30 Ekim Perşembe günü ise en kalabalık beş semtin vakfının yönetim kurulu başkanlarından oluşan bir heyet, toplumun seçim talebini iletmek üzere Patrikhane’ye gitti ve Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan, Ruhani Kurul Başkanı Başrahip Tatul Anuşyan, Rahip Yeğişe Uçkunyan, Kıdemli Peder Krikor Damatyan, Peder Dırtad Uzunyan’dan oluşan Ruhani Kurul’la görüştü. Basına kapalı olarak yapılan görüşmenin ardından, Patrikhane kısa bir açıklama yapmakla yetinmişti. Patrikhane’nin seçim talebini reddetmediği ve başvuru için gerekli çalışmalara başladığı açıklanmıştı.
