ABD Başkanı Obama’nın, Seul’de Başbakan Erdoğan’la yaptığı ortak basın toplantısındaki, “Başbakan’ı Türkiye’de dini azınlıkları koruma konusunda sarf ettiği çabalar için tebrik ettim. Büyükada Ruhban Okulu’nu yeniden açma kararını duymaktan memnun oldum. Tartışmalarımız açıksözlü ve dürüsttü, işbirliğimizi de çok takdir ediyorum” sözleri Atina’da heyecan yarattı. Yunan basını bu açıklamaya geniş yer ayırdı.
Yorgo KIRBAKİ / ATİNA - Hürriyet
Nükleer Güvenlik Zirvesi için geldiği Güney Kore’nin başkenti Seul’de Başbakan Tayyip Erdoğan ile görüşen ABD Başkanı Barack Obama’nın ortak basın toplantısında açıkladığı “Büyükada kararı” Yunanistan medyasında geniş yer buldu. Türkiye ile Suriye’den Afganistan’a, PKK ile mücadeleden Somali’ye dek geniş bir alanda işbirliği yaptıklarını belirten Obama, açıklamasını şu sözlerle bitirdi: “Başbakan’ı Türkiye’de dini azınlıkları koruma konusunda sarfettiği çabalar için tebrik ettim. Büyükada Ruhban Okulu’nu yeniden açma kararını duymaktan memnun oldum. Sonuçta geniş bir yelpazeye yayılan meselelerde sık sık mutabık halde olduğumuzu gördük. Tartışmalarımız açıksözlü ve dürüsttü, işbirliğimizi de çok takdir ediyorum.” Atina Haber Ajansı’nın (ANA) görüşmeden bir gün sonra sonra, dün saat 09.30’da yayına koyduğu habere tüm Yunan medyası atıfta bulundu. Ekümenik Patrik Bartolomeos da Sosyalist Enternasyonal toplantısı için geçen hafta Türkiye’ye giden Yunanistan’ın eski Başbakanı Yorgo Papandreu ile görüşmesinde, “Kısa bir süre önce ziyaretimize gelen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ‘Ruhban Okulu’nu açalım’ dedi. Ruhban Okulu’na önümüzdeki yıl başlarında açılacağına dair umutlu olabiliriz” demişti. Bu çerçevede Türkiye’nin attığı adımlardan bazıları şunlar:
Adım adım süreç
1- Yunanistan’ın bazı bölgeleri dahil (Onikadalar, Girit ve Kuzey Yunanistan) dünyanın çeşitli ülkelerinde Patrikhane’ye bağlı kiliselerdeki metropolitlere TC vatandaşı olabilmeleri olanağı sağlandı. Bu şekilde Patrikhane’nin din adamı sıkıntısı çözüldü.
2- Trabzon’daki Sümela Manastırı ve Türkiye’deki pek çok eski Ortodoks kilisesinde uzun yıllar sonra dini ayinler gerçekleştirildi.
3- Türkiye, AİHM kararına uyarak Büyükada’daki yetimhaneyi Patrikhane’ye iade etti.
4- Rum vakıfları gayrımenkullerinin iadesine başladı. İlk olarak Galata Rum İlkokolu’nun tapusu geçen hafta verildi.
5- Gökçeada’da 48 yıl sonra Rum okulu izni çıktı.
6- Özel Okullar ile ilgili tasarı TBMM’de kabul edilmesi halinde, azınlık okullarında öğrencilerin TC vatandaşı olmaları zorunluluğu kaldırılacak. Bu şekilde, Rum okullarının öğrenci sayısının az olması nedeniyle kapanmaları tehlikesi ortadan kalkacak.
7- Azınlık gazetelerinin ekonomik açıdan ayakta kalabilmeleri için Basın İlan Kurumu’ndan resmi ilan almaları sağlandı.
Ruhban Okulu tehdit değil
AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, dün makamında Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Emin Sazak’ı kabul etti. Bağış, gazetecilerin, Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılmasının Başbakan Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Barack Obama’nın Seul’deki görüşmesinde gündeme geldiği iddialarını sorması üzerine şöyle konuştu: “Bu konu Türkiye ile ABD arasındaki bir konu olmaktan çok bizim iç mevzuatımızla ilgili bir konudur. Ruhban Okulu’nun açılması insan hakları açısından ve Ortodoks vatandaşların din adamı ihtiyaçlarını karşılaması bakımından önemli bir konudur. Ama bu adımları atarken, her ne kadar mütekabiliyet şartına bağlı olmasa bile, Yunanistan’ın da eşzamanlı olarak atacağı iyi niyet adımlarının çok önemli olacağını vurgulamıştık. Ümit ediyoruz ki Batı Trakya’da yaşayan Müslüman Türk kardeşlerimizin sorunları da Türkiye’de yaşayan Ortodoks vatandaşlarımızın sorunları da ortadan kalksın. Ama AB standartlarında bir demokrasi olması gereken Yunanistan’ın artık biraz kendi sorumluluklarının bilincinde hareket etmesinin vakti gelmiştir. Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılmasını Türkiye için bir tehdit olarak görmüyorum. Bu Türkiye için bir zenginlik olacaktır. Bu konuda teşvik edici adımların eşzamanlı atılmasının da her zaman yararlı olacağına inanıyorum.”