Yasaklı Newroz’un 18 Mart Pazar günü kutlanmasına hükümet izin vermeyince, çıkan olaylarda bir BDP yöneticisi ve bir polis hayatını kaybetti. Mardin Milletvekili Ahmet Türk, polisler tarafından yumruklandı. Kürt Sorunu’nun yakından takip eden sosyolog Mesut Yeğen, siyasi ortam gergin olsa da, Öcalan’la görüşmelerin yeniden başlayabileceğini düşünüyor.
UYGAR GÜLTEKİN
Yıllardır 21 Mart günü dışında da kutlanmasına izin verilen Newroz’un, bu yıl, Pazar gününe denk gelen 18 Mart’ta kutlanmasına hükümet tarafından izin verilmemesinin ardından çeşitli olaylar yaşandı. Kutlamalara başta İstanbul, Diyarbakır, Batman ve Şırnak olmak üzere pek çok merkezde polis tarafından müdahale edildi. İstanbul’da Hacı Zengin isimli BDP yöneticisi olaylar sırasında hayatını kaybetti. Mardin Miletvekili Ahmet Türk de polisler tarafından yumruklandı. Hükümetin Newroz kutlamalarına dönük tavrı ve yaşananlar, önümüzdeki dönemde çatışmaların şiddetleneceği yorumlarını haklı çıkarır nitelikteydi. Kürt sorununda gelinen son noktayı ve önümüzdeki dönemin gebe olduğu gelişmeleri, konunun en yetkin isimlerinden Mesut Yeğen’e sorduk.
‘Askeri ve siyasi operasyonların işe yaramadığı görüldü’
İstanbul Şehir Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi öğretim üyelerinden Mesut Yeğen, hükümetin Newroz kutlamalarındaki tavrını Agos’a değerlendirdi. “Newroz, AK Parti’nin Silvan saldırısı sonrasında başlayan güvenlikçi ve operasyoncu tavrının işe yaramadığını göstereceği için yasaklandı” diyen Yeğen, yaşananların Kürtlerin eskisinden daha güçlü olarak BDP-PKK hattının arkasında durduğunu gösterdiğini söyledi. Yeğen, “PKK’ye yönelik askeri operasyonlar ve de BDP’ye yönelik siyasi operasyonlar işe yaramamış görünüyor” dedi.
‘Kürtler Esad’la ittifakı istemez’
Newroz öncesinde, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanlarından Yalçın Akdoğan, PKK ile Barzani yönetiminin ayrı pozisyonlara düştüğü ve PKK ile Esad arasında bir ittifak oluştuğuna ilişkin değerlendirmelerde bulunmuştu. “Barzani’nin orta ve uzun vadede PKK ile daha net bir karşıtlık içine girmesi muhtemel görünüyor” diyen ve Esad’ın “Denize düşen yılana sarılır sözündeki gibi, PKK’ya kucak açtığını” söyleyen Akdoğan, Suriye’nin Türkiye’ye karşı bu kozu elinde tuttuğunu ifade etmişti.
Mesut Yeğen ise son günlerde başka yazarlar tarafından da sıkça dile getirilen PKK ile Esad arasındaki ittifak iddialarının “zorlama yorumlar” olduğu görüşünde: “PKK ile Esad arasındaki ittifak gibi saptamalar fazlasıyla zorlama. PKK çeşitli ittifaklar arar, yapar; defalarca da yaptı, ancak Türkiye Kürtleri sosyolojik olarak bu türden ittifaklar üzerinden siyaset yapmaya hazır değil. Yani ABD, AB, Türkiye ve Irak Kürdistanı ekseni karşısında İran, Suriye ve Türkiye Kürtlerinden oluşan bir eksen oluşturmak, PKK içinde bunu isteyen çevreler olsa da, mümkün değil.” Yeğen, Türkiye Kürtlerinin, iki halk arasında iç savaş benzeri bir durum yaşanmadığı müddetçe Irak Kürtleri, Türkiye ve ABD’den oluşan eksenin karşısına dikilemeyeceğini belirtti.
‘Çatışma öne çıkarsa Kürtler sokaktan çekilebilir’
PKK’nin çatışmaları derinleştirmek istediğini, bunun çok önceden belli olduğunu belirten Yeğen, bunun için Newroz gibi bir kitlesel gösterinin beklendiğini belirtti:
“PKK bu dalganın üzerine silahlı bir kampanya yerleştirmeye çalışacaktır. Ancak, ne kadar ileri gidebilir, onu kestirmek zor. Devlet de hazırlığını yapmış olsa gerek. Bu durumda, oluşacak çatışma nereye evrilir, onu bilmek mümkün değil. Ayrıca PKK askeri kampanyayı derinleştirdiğinde Kürt kitlelerinin sokakta olma hali devam eder mi bunu da bilmiyoruz. Silahlı çatışmalar öne çıkarsa, Kürtlerin sokak üzerinden kendini ifade etme tutumu devam etmeyebilir. PKK bu ihtimali de değerlendirecektir.”
PKK lideri Öcalan’ın bir süredir avukatlarıyla görüşmemesinin nedenlerini ve bu süreçte nerede durduğunu sorduğumuz Yeğen, “Öcalan’ın orada bir hücreye tıkılmış vaziyette olduğunu ve kimseyle görüştürülmediğini sanmıyorum. Bir şeylerin olgunlaşması bekleniyor olsa gerek. Kürt siyaseti 1-2 aydır aşağı yukarı bütün kompartımanları ile Öcalan’ın arkasında dizilmeye hazır olduğunu gösterdi. 12 Haziran sonrasında biraz ortadan kalkan bir durumdu bu. Bu devam ederse hem Öcalan hem de devlet birbiriyle görüşmeye daha hazır olacaktır” diye konuştu.
