Toplumun gündemini uzun zamandır meflgul eden ‘Patriklik makamının vekâleten yürütülmesi sorunu’ VADİP toplantısının ana gündem maddesi oldu. Surp Pırgiç Hastanesi Vakfı Baflkanı Bedros Şirinoğlu’nun Agos’a yaptığı açıklamalarla birlikte gündeme yerleflen ‘Patriklik seçiminin vakit kaybedilmeden yapılması gerektiği’ yönündeki talepler, toplantıda oybirliğiyle kabul gördü.
BARUYR KUYUMCUYAN
baruyr@agos.com.tr
VADİP’in 22 Ekim Çarşamba günü düzenlenen ve üç buçuk saat süren tarihi toplantısında beklenen oldu ve Patrik seçimi talebinde birleşildi. 2014-2015 döneminin bu ilk toplantısı, otuzu aşkın vakıf temsilcisinin katılımıyla gerçekleşti. Toplantıya katılan tüm yöneticiler, Patriklik seçiminin artık mutlaka yapılması gerektiği yönünde oy kullandı. Bu amaçla, Patrik yetkilileriyle görüşmek üzere bir heyet oluşturuldu.
Hararetli tartışmalara sahne olan toplantıda, Vakıflar Arası Dayanışma ve İletişim Platformu (VADİP), devletin ‘azınlık okullarına yardımı’ ve ‘mali komisyonun kurulması’ olarak iki gündem maddesi etrafında bir araya geldi. Toplumun gündemini uzun zamandır meşgul eden ‘Patriklik makamının vekâleten yürütülmesi sorunu’ resmi gündem maddesi olmamasına karşın, toplantıda görüşülen ağırlıklı konu oldu. Surp Pırgiç Hastanesi Vakfı Başkanı Bedros Şirinoğlu’nun Agos’a yaptığı açıklamalarla birlikte gündeme yerleşen ‘Patriklik seçiminin vakit kaybedilmeden yapılması gerektiği’ yönündeki taleplerin, VADİP’in ağırlıklı gündemi olması günler öncesinden bekleniyordu.
Oturuma VADİP’e Başkanlık eden Bedros Şirinoğlu’nun konuşmasıyla başlanıldı. Şirinoğlu sözlerine Agos’a yaptığı beyanatlarında hakaret olmadığı ve açıklamalarında patriklik makamına saygısızlıkta bulunmadığını belirterek başladı. Patriklik seçimi konusunda toplumun görmezden gelinemeyecek büyük bir talebi olduğunu ve kendisinin bu durumu tespit ettiğini söyleyen Şirinoğlu, bugünkü gidişatın devam etmesi durumunda Patrikhane’nin toplum nazarındaki saygınlığını eriteceğini ve bunun Ermeni toplumu açısından en kötü sonuç olacağını belirtti.
Birlikte hareket edilecek
VADİP toplantılarına bir süredir katılmayan Topkapı Surp Nigoğayos Kilisesi Vakfı Başkanı Monik Ergan, sıcak gündeme dair bir konuşma yaptı ve Bedros Şirinoğlu’na beyanatlarına ilişkin bazı eleştiriler yönlendirdi. Şirinoğlu’nun eleştirilere yanıt vermesi ve anlaşılamayan noktaları aydınlatmasının ardından, toplantının asıl gündem maddesi olan okullara yapılan devlet yardımları konusu, görüşülmeye başlandı. Okulları olan vakıfların başkanları son durumu ortaya koyan konuşmalar yaptı. Sahakyan Nunyan Lisesi Vakfı Başkanı Yesayi Demir’in duygu yüklü bir konuşma yapmasıyla birlikte, Feriköy Merametciyan Vakfı Başkanı Manuk Öğer, Tıbrevank Lisesi Başkanı Toros Alcan ve diğer okulu olan vakıf temsilcileri tüm okulların sorunlarının ortak olarak ele alınması yönünde görüşler bildirdi.
Türkiye’deki son ekonomik göstergelerin 2015’in zorlu bir yıl olacağını işaret ettiğini söyleyen Şirinoğlu, ortak havuz meselesinin hayata geçirilesi konusunun biraz daha gecikilmesi durumunda bazı okulların kapanma noktasına gelebileceğine dikkat çekti. Ermeni toplumu açısından çok kritik bir dönemde olunduğunun bilincinde olduğu açık şekilde görülen Vakıf temsilcileri, bu konuda da bir ilke imza atarak birlikte hareket etme kararı aldı. Toplantıda alınan karara göre, önümüzdeki günlerde okulu olan vakıfların katılacağı özel bir toplantı düzenlenerek, mali komisyon ve ortak havuz çerçevesinde prensipler görüşülecek.
Tüm vakıflar seçim dedi
Okullarla ilgili uzun süren görüşmelerin ardından, toplantının ağırlıklı gündemi olan Patriklik seçimleri konusuna geri dönüldü. Burada VADİP’in nasıl bir tutum izlemesi gerektiği etrafında uzun tartışmalar yürütüldü. Patrik veya Eş Patrik seçilmesi tartışmalarının dışında kalınarak, yedi yıldır Patriklik makamının vekâleten yürütülmesi durumunun artık fiili bir hal aldığı ve bir an önce seçimlerin yapılması gerektiğine ilişkin görüş birliğine varıldı. Ortak bir deklarasyon metni yayınlanmasının ültimatom niteliği taşıyacağı için süreci olumsuz etkileyeceği belirtilirken, en doğru yöntemin toplumun bu yöndeki talebinin Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan ve Ruhani Meclis’e arz edilmesi olduğu üzerinde anlaşıldı.
Toplumun seçim talebini iletmek üzere en kalabalk beş semtin vakıf başkanları ve iki duayen isimden oluşan heyet, Patrikhane’ye gidecek. |
Sonrasında yaşananlar ise tarihi bir anlam taşıyordu. Kurulduğu günden bu yana VADİP’te ilk kez bir konu etrafında oy birliğine ulaşıldı. ‘Patrik seçimi yapılması gerekiyor mu?’ sorusuyla yapılan açık oylamada, toplantıya katılan tüm vakıf temsilcilerinin el kaldırmasıyla ‘oybirliği’ne ulaşıldı. Fotoğraflarla belgelenen bu tablonun ardından, Patrikhane’ye gidecek heyet üzerinde anlaşıldı. En kalabalık semtlerin vakıf başkanlarından oluşan heyet, Patrikhane’ye giderek toplumun acil olarak seçim yapmak istediğini en üst seviyede bildirecek.
Feriköy Surp Vartanants Kilisesi Vakfı Başkanı Manuk Öğer, Samatya Surp Kevork Kilisesi Vakfı Başkanı Yesayi Demir, Bakırköy Surp Asdvadzadzin Kilisesi Vakfı Başkanı Mesut Özdemir, Yeşilköy Surp Isdepanos Kilisesi Vakfı Başkanı Habib Özfuruncu, Kadıköy Surp Takavor Kilisesi Başkanı Arman Bükücüyan ve Kumkapı Meryem Ana Patriklik Kilisesi Vakfı Başkanı Hrant Moskofyan’dan oluşacak heyete, toplumun kıdemli yöneticilerinden Hayk Aslanyan ve Aret Ergan eşlik edecek. Heyet, Ruhani Meclis’in ilk toplantısında Patrikhane’de görüşme yapmak üzere randevu isteyecek.
Vakıflar Meclisi seçimleri boykot mu edilecek?
Patriklik seçimiyle ilgili tartışmaların sonuca bağlanması ve karara varılmasının ardından Surp Agop Hastanesi Vakfı Başkanı Bernard Sarıbay söz alarak başka bir önemli sorunu gündeme taşıdı. Önümüzdeki günlerde yapılacak Vakıflar Meclisi seçimlerine ilişkin Azınlık Vakıfları Temsilcisi Laki Vingas’la diyaloğunu aktaran Sarıbay, vakıf yönetim kurulu seçimlerini düzenleyen yönetmelik konusundaki belirsizliğe dikkat çekti. Vakıflardan Sorumlu Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın da bu sürecin tıkandığına ilişkin açıklamalarının olduğunu kaydeden Sarıbay, özellikle bu seçimlerin protesto edilerek, anayasal hak ihlaline dönüşen bu konu için tepki oluşturulmasının konuşulduğunu aktardı. Bu konuyla ilgili sürecin takip edilmesi gerektiği ve henüz bu şekilde bir tepki verilmesinin doğru olmayacağını belirten Bedros Şirinoğlu, Vakıflar Meclisi’ndeki Azınlık temsilcisi konusunun Kasım ayında düzenlenecek bir sonraki toplantının ağırlıklı gündem maddesi olacağını söyledi.
Diramayr Mutafyan: “Bence de seçim olması gerekiyor”
VADİP toplantısı öncesi Surp Pırgiç Hastanesi’nde Agos’un sorularını yanıtlayan Diramayr Mari Mutafyan çarpıcı açıklamalarda bulundu. Son günlerdeki gelişmeler üzerine neler düşündüğünü sorduğumuz Diramayr Mari Mutafyan, bir mucize yaşanması ve oğlu Patrik II. Mesrob’un iyileşmesi konusunda hiçbir zaman ümitlerini kaybetmediklerini ve bekleyişlerinin devam ettiğini söyledi. Mutafyan, buna karşın, Patriklik makamına artık seçilmiş bir ruhaninin oturmasının zamanının geldiği söyledi.
Patrik Mutafyan’ın hastalığının gizlendiğini söyleyen Diramayr Mutafyan, oğlunun hastalığından kendisinin de son noktada haberdar olduğunu ifade etti. Patrik II. Mesrob’un hastaneye yattığı 2008 yılından bu yana metanetini koruyan ve o tarihten bu yana fazla konuşmak istemeyen Mutafyan, seçim tartışmaları konusunda da görüşlerini paylaştı.
Dört yıl önce de aynı düşünceleri çevresindekilere aktardığını ifade eden Diramayr Mari Mutafyan şöyle konuştu; “Patrik ya da Eş Patrik, buna karar verecek olanlar en doğrusunu mutlaka belirleyecektir. Ben hem Diramayr, hem de Ermeni cemaatinin bir üyesi olarak, bu seçimlerin yapılması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü o taht bizler için çok önemli ve boş kalmaması gerekiyor. Bunu Aram Sırpazan’dan memnun olmadığım için veya herhangi bir sorun yaşadığım için söylemiyorum. Kilise çobansız olmaz. Seçimler yapılsın ki halk dini önderini seçsin. Aram Sırpazan veya başka bir Sırpazanımız seçilsin ve göreve bir an önce başlasın. Burada oğlumla birlikte hayatımdan memnunum, bize karışmasınlar yeter. Başka bir hastanede olsaydık oğluma bu kadar iyi bakılacağına inanmıyorum. Hiçbir şikâyetim yok. Tartışmaların içerisinde olmayı da hiçbir zaman istemiyoruz. Diramayr olarak seçimlerin yapılması konusunda olumsuz veya engel olacak nitelikte hiçbir sözüm olamaz. Böyle çekinceleri olanlar varsa, lütfen bizi bahane etmesinler.”
